الحمد لله، والصلاة والسلام على رسول الله، صلى الله عليه وسلم، وبعد:
އެންޑޯސް ކޮޕީ އަކީ ބަލިމީހާގެ އަނގައިން ގޮހޮރުގެ ތެރެއަށް ވައްދާލެވޭ ކެމެރާ އެކެވެ. އެކެމެރާގެ ޛަރީޢާ އިން ބަލިމީހާގެ ގޮހޮރުގެ ފޮޓޯ ނަގާ ބައްޔެއް ހުރިތޯ ބަލައި ހެދެއެވެ. ނުވަތަ ގޮހޮރުން ތަންކޮޅެއް ޓެސްޓު ކުރުމަށް ޓަކައި ނެގެއެވެ. އަދި އެނޫންވެސް ކަންތައްތަކެއް ކުރެވެއެވެ. މި މަސައްކަތް ނިންމުމަށް ފަހުގައި ބަލި މީހާގެ އަނގައިން އެކެމެރާ ނެރެލެވެއެވެ.
ގޮހޮރުގެ ތެރެއަށް އެއްޗެއް ގޮސްފިނަމަ ރޯދަ ގެއްލޭނެތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ، މިމައްސަލާގައި ޢިލްމުވެރިންގެ މެދުގައި ޚިޔާލު ތަފާތު ވުން ތަކެއް ވަނީ އުފެދިފައެވެ.
މާލިކީ، ޝާފިޢީ، އަދި ޙަންބަލީ މަޛްހަބުގައި ގޮހޮރުގެ ތެރެއަށް އެއްވެސް އެއްޗެއް ގޮސްފިނަމަ ރޯދަ ގެއްލޭނެއެވެ. އެހެންކަމުން އެންޑޯސް ކޮޕީ ހެދުމަށް މިވެއްދޭ ކެމެރާގެ ސަބަބުންވެސް ރޯދަ ގެއްލޭނެއެވެ.
ޙަނަފީ މަޛްހަބުގައިވެސް ގޮހޮރުގެ ތެރެއަށް އެއްޗެއް ގޮސްފިނަމަ ރޯދަ ގެއްލޭނެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް މިގޮތުން ގޮހޮރުގެ ތެރެއަށް ދާ އެއްޗަކީ ގޮހޮރުގައި ހަރުލާ ހުންނަ އެއްޗަކަށްވާން ޖެހޭނެއެވެ. މިގޮތުން ބަލާއިރު އެންޑޯސް ކޮޕީ ހެދުމަށް ގޮހޮރުގެ ތެރެއަށް ވެއްދޭ ކެމެރާގެ ސަބަބުން ރޯދަ އެއް ނުގެއްލޭނެއެވެ. ސަބަބަކީ އެކެމެރާގެ މަސައްކަތް ނިމުމަށް ފަހު އަނބުރާ ނެގޭތީވެއެވެ.
ބައްލަވާ: އައްޒައިލަޢީގެ ތަބްޔީނުލް ޙަގާއިގް (1-326)، އަލްމަޖްމޫޢުގެ (6-317)، އައްޝަރްޙުލް ކަބީރުގެ (7-410)، ބިދާޔަތުލް މުޖްތަހިދުގެ (2-153).
ޝައިޚުލް އިސްލާމް އިބްނު ތައިމިއްޔާ- ރަޙިމަހުﷲ ދެކިލައްވާ ގޮތުގައި ހަށިގަނޑުގެ ބާރު ޖައްސާފަދަ އެއްޗެއް ގޮހޮރުގެ ތެރެއަށް ގޮސްގެން މެނުވީ ރޯދަ އެއް ނުގެއްލޭނެއެވެ. ބައްލަވާ: މަޖްމޫޢުލް ފަތާވާގެ (20-528).
މި ރައުޔަށް ބަލައިފިނަމަ އެންޑޯސްކޮޕީ ހެދުމަކުން ރޯދަ އެއް ނުގެއްލޭނެއެވެ. ރާޖިޙް ގޮތަކީވެސް މިއީ އެވެ. ސަބަބަކީ ރޯދަ ފަރްޟު ކުރެއްވި އާޔަތުން ދޭހަވާ ގޮތުގައި ރޯދަ ގެއްލޭނީ ހަށިގަނޑުގެ ތެރެއަށް ކާއެއްޗެއް ނުވަތަ ބޯއެއްޗެއް ގޮސްގެންނެވެ. އެންޑޯސް ކޮޕީ ހެދުމަށް ބޭނުން ކުރާ ކެމެރާ އަކީ ކާއެއްޗެއް ނޫނެވެ. އަދި ބޯއެއްޗެއްވެސް ނޫނެވެ. އަދި ހަށީގަނޑުގައި އެއްވެސް ކަހަލަ ބާރެއްވެސް ޖައްސާ އެއްޗެއް ނޫނެވެ. ނަމަވެސް ކެމެރާ ވެއްދުން ފަސޭހަ ކުރުމުގެ ގޮތުން ޖެލް ފަދަ އެއްޗެއް ލައިފިނަމަ މި ޖެލް ގޮހޮރުގެ ތެރެއަށް ދިޔުމުގެ ސަބަބުން ރޯދަ ގެއްލޭނެއެވެ. ސަބަބަކީ އެޖެލްގެ ސަބަބުން ހަށިގަނޑަށް ކޮންމެވެސް ވަރެއްގެ ބާރެއް ލިއްބައިދޭނެތީވެއެވެ. والله أعلم
