ކުރިޔަށް އޮތް ރިޔާސީ އިންތިޚާބަށް އެންމެ 6 މަހެއްހާ ދުވަހަށް ވެފައިވާއިރު، "ރިޔާސީ ރޭސް 2023″ ގައި ވާދަކުރާނޭ ކެނޑިޑޭޓުންނަކީ ކޮބައިކަން މިހާތަނަށް އައިއިރު ވަރަށް ބޮޑަށް ވަނީ ސާފުވެގެން ގޮސްފައެވެ. މިގޮތުން ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި ވާދަކުރާނޭކަން އިއުލާންކޮށްފައިވާ ކެނޑިޑޭޓުންގެ އަދަދު މިހާރުވަނީ 6 އަށް އަރާފައެވެ.
އެއީ ރިޔާސީ ރޭހަށް އެންމެ ފަހުން ވެދެ ވަޑައިގެންނެވި ޖުމުހޫރީ ޕާޓީގެ ލީޑަރު، އަދި ރާއްޖޭގައި މިވަގުތުވެސް ހުންނެވި އެންމެ މުއްސަދި އެއް މަހުޖަނު ކަމުގައިވާ، މާމިގިލީ ދާއިރާގެ މެމްބަރު ގާސިމް އިބުރާހިމްގެ އިތުރުން، ރައީސް އިބުރާހިމް މުހައްމަދު ސާލިހާއި، މިވަގުތު ޖަލުގައި އޮންނެވި އިދިކޮޅު ލީޑަރު، ކުރީގެ ރައީސް ޔާމިންއާއި، ރާއްޖޭގައި އެންމެ ފަހުން އުފެއްދި ސިޔާސީ ޕާޓީގެ ރައީސް ކާނަލް ނާޒިމްގެ އިތުރުން އަމިއްލަ ގޮތުން ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި ވާދަކުރާނޭކަން އިއުލާން ކޮށްފައިވާ އުމަރު ނަސީރާއި، ކުރީގެ ބަންޑާރަނައިބު ޑރ. މުހައްމަދު މުނައްވަރެވެ.
އަދި މީގެ ތެރެއިން ބައެއް ބޭފުޅުން މިހާރުވަނީ ރިޔާސީ އިންތިޚާބަށް އަމާޒުކޮށް ކޯލިޝަންތައް ހެއްދެވުމުގެ މަސައްކަތްވެސް ފައްޓަވާފައެވެ. މިގޮތުން އަދާލަތު ޕާޓީއާއި އެމްޑީއޭއާއެކީ ރައީސް ސާލިހު ކޯލިޝަން ހައްދަވާފައިވާއިރު، އެމްޑީޕީގެ އެތެރޭގައި ވަކި ސިޔާސީ ހަރަކާތެއްގެ ގޮތުގައި ހަރަކާތްތެރިވަމުންދާ އެޕާޓީގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދުގެ ފިކުރެއްގެ ދިރުމުން ވަނީ ގާސިމް އިބުރާހީމާއެކީ ކޯލިޝަން ހެދުމަށް ނިންމާފައެވެ.
އެހެންނަަމެސް، މި ދެންނެވު ސިޔާސީ ޕާޓީތަކުންނާއި ސިޔާސީ ބޭބޭފުޅުން ކޯލިޝަންތައް ހެއްދެވުމުގެ މަސައްކަތް މިހާރު ފައްޓަވާފައި ވީނަމަވެސް، ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގެ ފޯމިއުލާއަށް އެންމެ ބޮޑު "އިންގިލާބެއް" ގެނުވި އެއް ނިންމުމަކަށް ވެގެން ގޮސްފައިވަނީ، 2023ގެ ރިޔާސީ ރޭހަށް ނިކުންނެވުމަށް ޖޭޕީގެ ލީޑަރ ގާސިމް އިބުރާހިމް ނިންމެވި ނިންމެވުންކަން މިހާރު މިވަނީ މޭރުން ކުރެވެން ފަށާފައެވެ.
މިގޮތުން، ގާސިމް އިބުރާހިމް ޖޭޕީގެ ސްލޮޓުގައި ރިޔާސީ ރޭހަށް ނިކުންނެވުމަށް ނިންމެވި ހިސާބުން ކުރިޔަށް އޮތް ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގެ ފުރަތަމަ ބުރުގައި ރައީސް ސާލިހާއި ޖުމުހޫރީ ޕާޓީން އެއްގަލަކަށް ނާރާނޭކަން ޔަގީންވުމާއެކު، ސަރުކާރުގެ އިސް މަގާމްތަކުގައި، ޖުމުހޫރީ ޕާޓީގެ ސްލޮޓްތަކުގައި ތިއްބެވި ގިނަބޭފުޅުންތަކެއް މިހާރުވަނީ އެޕާޓީ ދޫކޮށް ރައީސް ސާލިހު ފަޅިއަށް އަރުއްވާފައެވެ.
އެހެންނަމަވެސް މި ހުރިހާ ބަދަލުތަކާއެކުވެސް، ގާސިމް އިބްރާހިމްގެ ބޮޑު ނިންމެވުމާއެކު، ސިޔާސީ މަސްރަހަށް އަންނަމުންދާ ބަދަލުތަކުގެ ތެރެއިން، ގިނަބައެއްގެ ސަމާލުކަން ހުއްޓިގެން ދިޔަ އެންމެ މުހިންމު އެއް ބަދަލަކަށް ވެގެން ދިޔައީ ރާއްޖޭގެ ނަންހިނގާ ބައެއް މުއްސަދި މަހުޖަނުންވެސް ސިޔާސީގޮތުން ފާޅުގައި ވަކި ފަޅިއެއް ނަންގަވައިގެން "ސިޔާސީ ރޭހަށް" ވެންނެވި ވެންނެވުމެވެ.
ގާސިމްގެ ނިންމެވުމާއެކު، މަހުޖަނު އުއްޗު "ސިޔާސީ ރޭހަށް"؟
ޖުމުހޫރީ ޕާޓީގެ ލީޑަރު ގާސިމް އިބުރާހިމް ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި ވާދަ ކުރައްވާނޭތޯ ގިނަބަޔަކު ކުރަމުންދިޔަ ސުވާލުތަކަށް ޖަވާބު ލިބި، އެޕާޓީގެ ސްލޮޓުގައި ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި ވާދަކުރެއްވުމަށް ގާސިމް ރަސްމީކޮށް ފޯމު ހުށަހެޅުއްވިތާ 24 ގަޑިއިރުވެސް ނުވަނީސް، ފެނިގެންދިޔައީ، ރާއްޖޭގައި މިވަގުތު ހުންނެވި އެފަދަ އަނެއް މަހުޖަނު، އުއްޗު، ރަސްމީކޮށް ރައީސް ސާލިހު އެންޑޯސް ކުރެއްވި މަންޒަރެވެ.
ކުރިޔަށް އޮތް ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި އުއްޗު ތާއީދު ކުރައްވާނީ ރައީސް ސާލިހަށްކަން ހާމަ ކުރައްވާފައިވަނީ އުއްޗުގެ އަމިއްލަފުޅު ހޮލިޑު އައިލެންޑު، ޗަމްޕާ ގިރީގައި ރައީސްގެ ސާލިހުގެ ދެކަނބަލުންނަށް ޚާއްސަކޮށްގެ ބޭއްވި ރޯދަ ވީއްލުމެއްގައެވެ. މި ރޯދަ ވީއްލުމުގައި، ރިޔާސީ ރޭހަށް ނިކުމެވަޑައިގެން ތިއްބެވި ބޭފުޅުންގެ ތެރެއިން އުއްޗުގެ ތާއީދު އޮތީ ރައީސް ސާލިހަށްކަން ހާމަ ކުރެއްވުމުގެ ގޮތުން، އުއްޗު ރައީސަށް ހަދިޔާ ކުރެއްވީ "އިބޫ 23″ މި ޝިއާރު ބޮޑު އަކުރުން ފަވާފަ އޮތް ޖާޒީއެކެވެ.
ރައީސް ސާލިހުގެ ދެކަނބަލުންނަށް ޚާއްސަ ކޮށްގެން ބޭއްވި މި ރޯދަ ވީއްލުމުގައި ކެބިނެޓްގެ ބައެއް ވަޒީރުންގެ އިތުރުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ ބައެއް މެމްބަރުންވެސް ބައިވެރިވެވަޑައިގެންފައި ވެއެވެ.
މިއަހަރުގެ ރިޔާސީ ރޭހަށް މިހާރު ނިކުމެވަޑައިގެން ތިއްބެވި ބޭފުޅުންގެ ތެރެއިން އުއްޗުގެ ތާއީދު ރައީސް ސާލިހަށް އޮތްކަން ހާމަ ކުރައްވާފައި މިވަނީ، ޖުމުހޫރީ ޕާޓީގެ ލީޑަރު ގާސިމް އިބުރާހިމް ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި ވާދަ ކުރައްވާނޭކަން ރަސްމީކޮށް އިއުލާން ކުރައްވާ، އަދި، ގާސިމްގެ މި ނިންމެވުމާއެކު، ކުރީގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދު ގާސިމް އިބުރާހިމްއާއެކު ކޯލިޝަން ހެއްދެވުމުގެ މަސައްކަތް ފައްޓަވާފައި ވަނިކޮށެވެ.
އުއްޗު ރައީސަށް ތާއީދުކުރައްވާކަން ރަސްމީކޮށް ހާމަކުރުމުގެ ކުރިން، ދާދިފަހުން ރައީސް ސާލިހުގެ ފަރާތްޕުޅުން ޓީމްތަކެއްވެސް ވަނީ ދެ ފަހަރެއްގެ މަތިން އުއްޗުއާއި ބައްދަލު ކޮށްފައެވެ.
މަހުޖަނު އުއްޗުގެ މި ނެންމެވުމާއެކު، ފާހަގަވާން އޮތް ކަމަކީ، އޭނާއަކީ ފާއިތުވެދިޔަ ރިޔާސީ އިންތިޚާބުތަކުގައި، މިބީދައިން ވަކި ފަރާތަކަށް ތާއީދުކުރާކަން ހާމަކޮށް، އިންތިޚާބުގެ ކުރިން، މިއުސޫލުން ރަސްމީކޮށް ކެނޑިޑޭޓުންނަށް އެންޑޯސްމަންޓް ދީފައިވާ ފަރާތެއް ނޫންކަމެވެ. އެހެންނަމަވެސް، މައުލޫމާތު ލިބިފައިވާގޮތުގައި އުއްޗުއަކީ އާންމު ގޮތެއްގައި ރިޔާސީ އިންތިޚާބުތަކުގައި އޭރަކު އޮންނަ ސަރުކާރަކަށްވެސް އަދި އިދިކޮޅު ފަރާތަށްވެސް ފައިސާގެ އެހީތެރިކަން ފޯރިކޮށްދެއްވާ ބޭފުޅެކެވެ.
ޚަބަރު އޮންލައިނަށް މައުލޫމާތު ދީފައިވާ ބައެއް ފަރާތްތަކުން ވިދާޅުވެފައިވާ ގޮތުގައި، ގާސިމް އިބުރާހިމްގެ ނިންމެވުމާއެކު، އުއްޗު ފާޅުގައި ރައީސް ސާލިހަށް އެންޑޯސްމަންޓް ދީ، އަދި މީޑިއާތަކާއި ހަމައަށް އެކަން ތިލަކުރުމުން އެެއިން މޭރުންވެގެން ދަނީ، ގާސިމް އިބުރާހީމް ވެރިކަމަށް އަޔަ ނުދިނުމަށް އޮތް ހަމަައެކަނި މަގަކީ ރައީސް ސާލިހަށް ތާއީދުކުރުންކަން އުއްޗުއަށް ގަބޫލު ކުރެވިފައި ވުންކަން ކަމުގައެވެ.
ގާސިމް އިބުރާހިމް ވެރިކަމަށް ވަޑައިގަންނަވަން ގިނަ ވިޔަފާރަވެރިން ދެކޮޅު ހައްދަވާނެ. ގާސިމް ރިޔާސީ ރޭހަށް ނުކުންނެވުމާއެކު، އުއްޗުވެސް މިވަނީ ރިޔާސީ ރޭހަށް ނިކުމެ ވަޑައިގެންފަ.
ޚަބަރު އޮންލައިނާ މައުލޫމާތު ހިއްސާކުރި ފަރާތުން ވިދާޅުވެފައި ވެއެވެ.
ރިޔާސީ ރޭސް އެންމެ ފަހުން މަހުޖަނުންގެ ގަދަ ހިފުމަކަށް؟
2008 ވަނަ އަހަރުގެ އާ ގާނޫނު އަސާސީއަށްފަހު، ރާއްޖޭގައި ބޭއްވިގެން ގޮސްފައިވާ ކޮންމެ ރިޔާސީ އިންތިޚާބެއްވެސް ކާމިޔާބުކޮށް ރައީސުން ވެރިކަމަށް ވަޑައިގެންފައިވަނީ ރާއްޖޭގެ މުއްސަދި މަހުޖަނުންގެ އެހީތެރިކަމާ ތާއީދާއެކީގައެވެ.
މިގޮތުން އާ ގާނޫނުއަސާސީއަށްފަހު އައި 3 ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގެ ތެރެއިން 2 ފަހަރު ގާސިމް އިބުރާހިމް އިންތިޚާބުގައި ވާދަކުރައްވާފައިވާއިރު، ވެރިކަމަށް ވަޑައިގެންނެވި ހުރިހާ ވެރިންވެސް ވެރިކަމަށް ވަޑައިގެންފައިވަނީ ގާސިމްގެ އެހީތެރިކަމާއެކުއެވެ.
ހަމަ އެއާއެކު ވެރިކަމުގެ ހުރިހާ ދައުރެއްގައިވެސް އޭރަކު އޮންނަ ސަރުކާރަކުން މަހުޖަނު އުއްޗުއާއި ގާތް ގުޅުމެއް ބޭވުމަށް އަބަދުވެސް މަސައްކަތް ކޮށްފައިވާކަން މިފުރުސަތުގައި ފާހަގަ ކޮށްލާން ޖެހެއެވެ.
އެހެންނަމަވެސް، އެއާއި ޚިލާފަށް އުއްޗުއާއި ގުޅުން ގޯސްވެގެންދިޔަ ހަމައެކަނި ސަރުކާރެއްގެ ގޮތުގައި ފެނިގެންދިޔައީ، ގާސިމް އިބުރާހިމާއެކު މިހާރު ކޯލިޝަން ހައްދަވާފައިވާ، ކުރީގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދުގެ ސަރުކާރު ކަމުގައި ދަންނަވާން ޖެހެއެވެ. އެއާއެކު ނަޝީދުގެ ވެރިކަން "ވައްޓާލުމުގައި" ރާއްޖޭގެ މުއްސަދި މަހުޖަނުންގެ ދައުރު ވަރަށްވެސް ބޮޑުތަން އޮތް ކަމުގެ ތުހުމަތު މިހާރުވެސް ނަޝީދު ކުރައްވަމުން ގެންދަވައެވެ.
އެހެންކަމުން، މިއަހަރުގެ ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި ޖޭޕީގެ ލީޑަރު ގާސިމް އިބުރާހިމް އަމިއްލަފުޅު ހައިސިއްޔަތުން ވާދަކުރައްވާނޭކަން އިއުލާން ކުރެއްވުމާއެކު، ޖެހިގެން އައިދުވަހު، މަހުޖަނު އުއްޗުގެ ތާއީދު ރައީސް ސާލިހަށް އޮތްކަން ފާޅުކުރެއްވުމުން، އުއްޗުގެ މި ނިންމެވުން ގިނަބަޔަކު މޭރުން ކުރަމުންދަނީ، މިއީ ގާސިމް އިބުރާހީމަށް ރިޔާސީ އިންތިޚާބު ކާމިޔާބު ވިޔަ ނުދިނުމަށް، ރިޔާސީ ރޭހަށް ޚުދު އުއްޗުވެސް ނިކުންނެވި ނިކުންނެވުމެއްގެ ގޮތުގައެވެ.
އަދި މި "ބީދައިން" ކުރިޔަށް އޮތްތަނުގައިވެސް ގިނަ ވިޔަފާރަވެރިންނާއި، ރާއްޖޭގެ މުއްސަދި މަހުޖަނުން ރިޔާސީ ރޭހަށް ނިކުންނާނޭކަމީ އަންނަމުންދާ ބަދަލުތަކުން ކަށަވަރުވެ ޔަގީންވާން އޮތް ކަމެކެވެ. އެ ހުރިހާ ބަދަލެއްވެސް ގުޅި ލާމެހިފައި އޮތީ ގާސިމް އިބުރާހިމްގެ ބޮޑު ނިންމުމާއެވެ.
