މުސްތަފާބޭއަށް ހަމަ ރަގަޅަށްވެސް އެގޭނޭ ފަދައިން، ރާއްޖޭގެ ވެރިކަމުގެ ނިޒާމް ފެށިގެން އައީ، ވިރާސީ ރަސްކަމަކުންނެވެ. ރަސްކަން ޖުމްހޫރިއްޔަތަކަށް ބަދަލުވެގެން ދިޔަ ޒަމާނެއް ފާއިތުވެގެންގޮސްފައިވެއެވެ. ދިވެހިރާއްޖޭގައި މިހާރު ހިނގަމުން މިދަނީ ތިންބާރު ވަކި ކުރެވިފައިވާ ރިޔާސީ ނިޒާމެކެވެ. އެހެންނަމަވެސް، މިހާރު މުސްތަފާބޭ އުފައްދާ ސުވާލަކީ، ރާއްޖޭގައި ހިނގަމުން ދަނީ ރިޔާސީ ނިޒާމެއް ނަމަވެސް ބަރުލަމާނީގެ ސިފަތައް މި ނިޒާމުގައި އެކުލެވިގެންވާތީ، ވެރިކަމުގެ ނިޒާމު ބަރުލަމާނީ ނިޒާމަކަށް ބަދަލުކޮށްގެންނޫނީ މުސްތަފާބޭ ބޭނުންވާ ވައްތަރުގެ ތަރައްޤީ ނުގެނެވޭނެ ކަމަށްބުނެ މުސްތަފާބެ ތިޔަ އުފައްދާ ސުވާލެވެ.
މީގެ ޖަވާބު ވަރަށްވެސް ސާފެވެ. ރައްޔިތުންގެ ވޯޓަކުން މުސްތަފާބެއަށް ރާއްޖޭގެ އެންމެމަތީ މަގާމު ނުލިބޭނެކަން ޔަޤީންވުމުން ދެއުޅިއެއްނުވާ ވާހަކަތަކެއް ދައްކަންފެށީ ކަމަށް ގިނަ ބަޔަކު ގަބޫލުކުރެއެވެ. ރައްޔިތުން އަޅުވެތިކުރާ ކޮމިޔުނިސްޓް ނިޒާމު މުސްތަފާބެއަށް ރަގަޅުވެދާނެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް ރައްޔިތުން އެކަން ގަބޫލެއް ނުކުރާނޭކަން އެންމެ ރަގަޅަށް އިގޭނީވެސް ހަމަ މުސްތަފާބޭއަކަށް ނޫންހެއްޔެވެ.
މުސްތާފާބޭއެވެ. ވެރިކަމުގެ ކޮންމެ ނިޒާމެއްގައިވެސް ރަނގަޅު ކަންތައްތަކާ ނުރަނގަޅު ކަންތައްތަކެއް ހުރުމަކީ އެކަށީގެންވާ ކަމެކެވެ. ކޮމިޔުނިސްޓް ނިޒާމަކީ ރައްޔިތުން އަޅިވެތިކުރާ މަޖްބޫރީ ނިޒާމެކެވެ. އެނިޒާމަށް ނުރުހޭ ހާލުގައިވެސް، އުޅެން ޖެހުނީމާ އެނިޒާމާއެކީ ރައްޔިތުން ދިރިއުޅޭނޭކަން، މުސްތަފާބޭ އެންމެ ބޮޑަށް ފާޑުކިޔާ ޗައިނާއަށް ބަލާލުމުންވެސް އެއޮތީ ފެންނާން ނޫންހެއްޔެވެ.
މުސްތަފާބެއަށް ރަނގަޅުގޮތާއި، ފައިދާވާ ގޮތްކަމަށް ދެކޭ ގޮތަކީ މުސްތަފާބެ އަބަދުވެސް ބޭނުންވާގޮތް ކަމަށް ރައްޔިތުން މިއަދު ގަބޫލުކުރަން ފަށައިފިއެވެ. ބައިނަލް އަޤްވާމީ ދުނިޔެއިން މުސްތަފާބެއަށް މޮޅުގޮތްތަކާއި، ފަހިގޮތްތައް ހޯދުމަށް ދުރާލާ މަސައްކަތް ކުރުމަކީ މުސްތަފާބޭގެ ހަމައެކަނި އެޖެންޑާކަމުގައިވެސް މިއަދު ރައްޔިތުން މިވަނީ ގަބޫލުކުރަން ފަށާފައެވެ. މިއަދު މިކަމަކީ އެންމެން ދަންނަ ބޮޑު ސިއްރަކަށް ވެގެން ހިގައްޖެ ނޫންހެއްޔެވެ. އެކަން އެހެންވީވެސް މުސްތަފާބޭ އުޅުއްވާ ގޮތުންނެވެ.
ރާއްޖޭގެ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ކަމުގެ މަގާމްގައި ހުންނަވާ ބޭފުޅަކަށް ވަރަށްމަތީ ލޯތްބާއި އިހްތިރާމް އަބަދުވެސް ރައްޔިތުން އަދާކުރަމުން ގެންދެއެވެ. މިއީ، ރާއްޖޭގައި އޮތް ޒަމާންވީ ރީތި ޘަޤާފަތެއްކަން މުސްތަފާބެއަށް އަދި މާރަގަޅަށް އެގޭނެއެވެ. މިގޮތުން ރާއްޖޭގެ އެންމެމަތީވެރިން ރަށްރަށަށް ކުރައްވާ ޒިޔާރަތުގައި މަރްހަބާ ދެންނެވުމާ، މާފަތި އެޅުވުމާއި، މާބޮޑި އެރުވުމަކީ، ވޭތުވެދިޔަ ޒަމާނުންތަކުން ފެނިފައިވާ ރީތީ މަންޒަރުތަކެވެ.
އެހެންނަމަވެސް، ވެރިންނަށް އިޙްތިރާމް ކުރުމުގެ މި ރީތި އާދަ ކާދަތައް ވެއްޔާ މޮޑެލުމުގެ މޭސްތިރިއަކީ މުސްތަފާބެކަމަށް ދިވެހި ބައެއް ރައްޔިތުން މިއަދު ގަބޫލުކުރެއެވެ. މި ރީތި އާދަތައް ދޫކޮށް އެހެން ގޮތްތަކެއް ހޯދުމަށް ނުވަތަ އަނެއް ދިވެހިރާއްޖެ އިޚްތިރިޔާރު ކުރުމަށް ދިވެހިންނަށް މަޖްބޫރުކުރުވީ މުސްތަފާބެ ކަމުގައި ބުނާ ދިވެހިން އަދަދު އެތައް ގުނައަކުން އިތުރު ވެއްޖެއެވެ. ރީތީ އާދަތައް މުގުރާލުމުގެ ގޮތުން ދައުލަތުގެ ވަޒީރުންގެ ބޮލަށް ސިގިރޭޓްބުރި ނިންވާލުމާއި، އޮފީސްތަކާއި، ސްކޫލްތައް ބަންދުކުރުމާއި، ވެރިންގެ ދޮޅި ދަށަށް އަތްގަންނުވާލުމާއި، ޤާޟީން މޫދަށް ވައްޓާލުމާއި، އުނުއޮރިޔާން ނިވާނުވާ ހާލުގައި އަތޮޅުވެރިންގެ ކުރިމަތީގައި އޮށޯވެއޮތުން ފަދަ، ދިވެހިންނަށް ކުރިން ދަސްވެފައިނެތް އާ ހުތުރު ކަންތައްތައް ދަސްކޮށްދެއްވައި، އެކަންކަމަށް ހިތްވަރުދެއްވީ މުސްތަފާބޭ ކަމުގައި ގިނަބަޔަކު ބުނަމުންދާނީ އަހަރެން ހައިރާނެއް ނުވަމުއެވެ. އޮފީސްތަކަށް މަސްއެޅުމާއި، ކުނިއެޅުމާއި، ރެހިބާލިދީ އޮއްސާލުން ފަދަ ހުތުރުކަންބޮޑު ކަންތައްތައް އުފަންކޮށް، ޑިމޮކްރެސީގެ އަސާސަކީ ރައްޔިތުން ބޭނުންވާ ކޮންމެ ކަމެއް އިންތަކެއް މިންތަކެއްނެތި ކުރުން ކަމަށް ހިތްވަރުދެއްވައި ވާގިވެރިވީ މުސްތަފާބޭ ކަމުގައި މީހުން ވާހަކަ ދައްކާތީ އަޑުއިވުނަސް އަހަރެން ފަރުވާލެއް ނުބަހައްޓަމެވެ. އެއީ ޑިމޮކްރެސީގެ ރީތި މިސާލުކަމަށް އަބަދުވެސް މުސްތަފާބޭ ވިދާޅުވަމުން ގެންދަވާތީއެވެ. އަދި އެވާހަކަ މީހުން ދައްކާތީ، މުސްތަފާބޭ އެކަމާ އުފަލުން ފޮޅިފައި ހުންނަކަންވެސް އަހަރެން ދަންނާތީއެވެ.
މުސްތަފާބޭއަކީ އަބަދުވެސް ބޭރު ގައުމުތަކާއި، އަދި އެގައުމުތަކުގެ އެކިއެކި ވެރިންނާއި، ބައިނަލް އަގުވާމީ ޖަމިއްޔާ ޖަމާއަތްތަކާވެސް، އަދި ފައްޅިތަކާވެސް، އަދި އެކިއެކި ފާދިރީންނާވެސް ވަރަށް ގާތް ގުޅުމެއް އޮންނަ ބޭފުޅެކޭ މީހުން ބުނާތީ އަހަރެން އަހަނީ މަދެއްކޮށް ނޫނެވެ. އެހެންނަމަވެސް، މިއިން ތަނަކުން ދިވެހި ޒުވާނަކަށް ނުވަތަ ދިވެހި ދަރިއަކަށް ކުޑަ ކޯސްގަޑެއްހާ ވަރުވެސް މުސްތަފާބެގެ ފަރާތުން ލިބިފައި ނުވާ ވާހަކަ ދައްކާބަޔަކު މިގައުމުގައި އުޅުނުނަސް އެކަމާ މުސްތަފާބޭ ވިސްނަވާނޭ ކަމެއް ނެތެވެ. ދައްކާ ވާހަކައެއް މީހުން ދައްކަފާނެތާއެވެ.
މުސްތަފާބޭއެވެ. މުސްތަފާބެއަކީ އަމިއްލަ އެދުން ބޮޑުމީހެއްކަމުގައިވެސް މީހުން ބުނެއުޅެއެވެ. ބައިނަލް އަގްވާމީ ދުނިޔޭގައި މުސްތަފާބޭގެ މަގްބޫލުކަން އިތުރު ކުރުމަށް ކޮންމެފަދަ ކަމެއްވެސް ކޮށްފާނޭކަމަށް މިހާރު އަހަރެންނަށްވެސް ހީވާން ފަށައިފިއެވެ. އެއީ ބައިނަލްއަގްވާމީ ދުނިޔޭގައި ވެރިންގެ ފެންވަރުގައި ބާއްވާ އެކިއެކި ޖަލްސާތަކާއި ސެމިނަރތަކާ ޙަރަކާތްތަކުގައި އިސްވެރިއެއްގެ ގޮތުގައި ބައިވެރިވާން މުސްތަފާބެ އަބަދުވެސް ބޭނުންވާކަން މުސްތަފާބޭގެ އަމަލުން މުސްތަފާބޭ ސާބިތު ކޮށްދެއްވަމުން ގެންދަވާތީއެވެ. އެތަންތަނުގައިވެސް ބަސްބުނެ ބަސްއިއްވަން މުސްތަފާބެ ބޭނުންވެއެވެ. މަތީދަރަޖަތައް މުސްތަފާބެ ބޭނުންވެއެވެ. ޝަރަފްވެރިކަމާއި، މެޑެލްތައް މުސްތަފާބެ ބޭނުންވެއެވެ. މިގޮތަށް އުޅުއްވާތީ މުސްތަފާބެއަކީ މާބޮޑަށް ގޮތްދައްކަވަން އުޅުއްވާ ބޭފުޅެކޭ ބުނާ ރައްޔިތުންގެ އަދުދު މިއަދު މަދެއްވެސް ނޫނެނެވެ. އެހެންނަމަވެސް، މިކަންކަމާ މުސްތަފާބޭ ކަންބޮޑުވެ ނުލައްވާށެވެ. އެކި މީސްމީހުންގެ އެދުންވެރިކަން ހުންނާނީ އެކި މިންވަރަށެވެ. އެކި ގޮތަށެވެ. މުސްތަފާބޭގެ މައްސަލައެއް ނެތެވެ. މައްސަލައަކީ، މުސްތަފާބޭ އަބަދުވެސް ވިދާޅުވަމުން ގެންދަވާ، ފަސް ކުޅަނދު ހަމަނުވާ ރައްޔިތު މީހާގެ މައްސަލައެކެވެ.
މުސްތަފާބޭއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އަހަރެން ކަންބޮޑުވާ ކަމެއް އެބައޮތެވެ. މުސްތަފާބޭގެ ނަޒަރުގައި މުސްތަފާބެއަކީ ހުރިހާ ކަމެއް ދަންނަމީހާއެވެ. ގައުމުގައި ނަމަ އެންމެމަތީ މަގާމު، މަޖިލިސްނަމަ، އެމަޖިލީހުގެ ރައީސްކަން، ޕާޓީނަމަ އެޕާޓީގެ ރައީސްކަން ،ޓީމެއްގައި ނަމަ ކެޕްޓަންކަން، ދޯންޏެއްގައި ނަމަ ކެޔޮޅުކަން ކުރަން ޖެހޭނީ މުސްތަފާބެއެވެ. އެއީވެސް އަދި އުމުރަށެވެ. މުސްތަފާބެއަށް މިއީ ބޮޑުވަރަކަށް ނުވޭ ހެއްޔެވެ. މުސްތަފާބޭ ހިތްފުރޭވަރު ނުވަނީ ހެއްޔެވެ. ބަރުލަމާނީ ނިޒާމް ރާއްޖެއަށް ގެންނަންވީއޭ މުސްތަފާބެ ބުނި އަޑު އަހަރެންވެސް އެހީމެވެ. އެހިސާބުން ފެށިގެން ރައްޔިތުން ތުންފިއްތައި، މޫނު ކުނިކޮށްގެން ތިބޭތަން މުސްތަފާބެއަށް އަޅެފަހެ ނުފެނޭ ހެއްޔެވެ.
މުސްތަފާބޭއަށް ނޭގުނަސް، މުސްތަފާބޭގެވެސް ބައިވަރު އުނިސިފަ އެބަހުއްޓެވެ. އަނެކުންނަށް އިޙްތިރާމް ނުކުރުމުގެ ސިފައެވެ. ރުޅި ނާންނަ ކަމަށް ހެދިގެން ހުރެ ރުޅި ގަދަވުމުގެ ސިފައެވެ. ބުނާ ބަހުގައި އިތުބާރު ނެތުމުގެ ސިފައެވެ. ވައުދާއި އަހުދަށް އިހުތިރާމް ނުކުރުމުގެ ސިފައެވެ. އެހެންނަމަވެސް މުސްތަފާބޭވެސް ގަބޫކުރަންވީ އެއް ހަގީގަތެއް އެބައޮތެވެ. ދުނިޔޭގެ އެހެން ގައުމު ތަކެކޭވެސް އެއްފަދައިން މި ގައުމުގައިވެސް ޝަރަފްވެރިންނާ ގަދަރުވެރިންނާއި، އިޙްތިރާމް ލިބިގެންވާ އެތައްބަޔަކު އުޅެމުންދާކަމެވެ. މިއިން ކޮންމެ މީހަކީވެސް ގައުމަށް ނުހަނު މަތިވެރި އެތައް ޚިދުމަތްތަކެއް ކޮށްފައިވާ ފަރާތްތަކެއްކަން މުސްތަފާބެ ގަބޫލު ކުރަންޖެހެއެވެ. މިފަދަ ފަރާތްތައް ނެތް ބައެއްގެ ގޮތުގައި މުސްތަފާބެ ތިޔަ ހައްދަވަނީ ކޮންކަހަލަ ވިސްނުމެއް އައިސްގެންތޯއެވެ.
މިގައުމު މުސްތަގްބަލް ބިނާކުރަން ތިބި ޒުވާނުންނަށް މުސްތަފާބެ ވިސްނައިދިނީ، ދައުލަތުގެ ތިޖޫރީގައި ހުންނަ ފައިސާއަކީ ކޮންމެ ވަގުތެއްގައިވެސް އަތްލައި ނެގެންޖެހޭނެ ފައިސާއެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ގޮތްހުސްވެ ބޯމަތީގައި އަތްބާއްވައިގެން، ޖޯލިފަތީގައި އޮށޯވެގެން، ބޯޅަ ދަނޑު ފާރުބުރި މަތީގައި އިށީދެގެން ހަތަރު އަގޮޅި ކަންމަތީގައި ގިނަވެގެން ޒުވާނުން އުޅެން ނުޖެހޭނެ ކަމާއި، އެމް.އެމް.އޭގެ ތިޖޫރިތަކުގައި ހުރިފައިސާއަކީ ތިޔަކުދިންގެ ބޭނުންތަކަށް ހުރި ފައިސާކަމެވެ. މިފައިސާ ބޭނުންކޮށްގެން ކޮންމެ ވަގުތަކު ކޮންމެ ގަޑިއަކު ވިލާތުގެ ގައުމުތަކަށް މޯނިންގ ބްރެކްފާސްޓް ނަގަން ދިއުމަށް ޖެޓްތަކުގައި ދެވެން ޖެހޭނެކަމާއި، ދިހަ ގަޑީގެ ކޮފީ ބޯލުމަށް އޮސްޓްރޭލިޔާގެ މެލްބަން ސިޓީއަށް ދިއުމަށް ފުރުޞަތު އޮންނަންވާނެ ކަމަށް ޒުވާނުންނަށް މުސްތަފާބެ ދައްކަމުންދިޔައީ ބިލާހީ ހުވަފެންތަކެއް ނޫންހެއްޔެވެ.
މުސްތަފާބޭއެވެ. މުސްތަފާބޭގެ މިފަދަ އަވާމެންދުރުތަކާއި، ޚިޔާލީ ފޮލާތަކާއި، ތެޔޮގުޅަ ސާދާކުރުންތަކާއި، މުސްތަފާބެ ދެއްކި ވާހަކަތައް ބައެއް ޒުވާނުންނަށް ގަބޫލުކުރެވުނު ދުވަސްވަރެއްވެސް ދިޔައެވެ. ޒުވާނުން ބޭނުންނަމަ، މީރު ރިހާކުރާ ބަތްކެއުމަށް މަޝްހޫރު ދިއްގަރަށް ދިއުމާއި، ކުޅިކޮށް ކާންބޭނުންވާ ޒުވާނުން ކަނޑޫދޫ އަށް ދިއުމަށާއި، ކުއްޅަވައް ފަނި ބޯލަން ބޭނުންވާ ޒުވާނުން ލަންދޫއަށް ދާންޖެހޭނީ، އެންމެ ކުރިއަރާފައިވާ ޔޫރަޕްގެ ނޯވޭ، ސްވިޑްން، ޑެންމާކް، ފިންލެންޑް ގައި އޮންނަފަދަ އޭސީ ފެރީތައް ފަދައިން ރާއްޖޭގައިވެސް "ޖަބްލާނީ" ފެރީތައް ތައްޔާރުކޮށް އެފެރީތަކުގައި ކަމަށްބުނެ، މުސްތަފާބޭގެ ވާހަކަތަކުން ދިވެހިން މޮޔަވެސް ހެއްދީމު ނޫންހެއްޔެވެ.
މުސްތަފާބޭއެވެ. މިނޫނަސް، މުސްތަފާބޭގެ އަމަލުތައް ހުންނަ ގޮތުން އަހަރެން ކަންބޮޑުވާ ކަންކަން ބައިވަރެވެ. މުސްތަފާބޭގެ ޅަދުވަހުގެ އެންމެގާތް އެކުވެރިޔާއަށް ގައުމުގެ އެންމެމަތީ މަގާމު ލިބުނު ދުވަހުން ފެށިގެން އެކުވެރިޔާއަށް އެހީތެރިވުމުގެ ބަދަލުގައި މުސްތަފާބެ ތިޔަހުންނަނީ، ނިންކުރިއަށް ރޫއަރުވާ، ހިރުގަނޑަށް ބާރުކޮށް، ތުންދަމާލާފަ ނޫންހެއްޔެވެ. އެކުވެރިޔާއަށް ލިބިފައިވާ ބާރުތަކަށް އަރައިގަނެ، މުސްތަފާބޭ މަޖިލިސްތެރޭގައި ވެކްސިންޖަހައި، ތަހްގީގުކޮށް، އިންޒާރުދީ، އޮފީސްތަކުގެ ވެރިން އެތަނަށް ހާޒިރުކޮށް، އެމީހުން ކޮޅަށް ނަގައި އެމީހުން ތިބި މަގާމުތަކުން ދުރުކޮށް، ހިތުހުރި އެއްޗެއް ބުނަމުން، ކިޔަމުން މުސްތަފާބެ ތިޔަގެންދަނީ ކޮންބާރެއް އޮވެގެންތޯ ފެށުނީއްސުރެ އަހަރެންނަށް މި ހުންނަންޖެހެނީ ތާއަބަދު ހިތާހިތާ ސުވާލު ކޮށްލަ ކޮށްލައެވެ.
މިއީ މުސްތަފާބެއަކީ މާރަގަޅު މީހެއްކަމަށް ދިވެހިންނަށް ދައްކައިގެން، ގެއްލުނު ކަތީބުކަން އަލުން ހޯދުމަށް، މުސްތަފާބެ ކުރާކަމެއް ނޫންބާވައޭވެސް ހިތަށް އެބަ އަރައެވެ. މިއީ، އަޅެފަހެ ދޮގެއްތޯއެވެ.
