ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ރޯދަ ވިޞާލް (ނުވިއްލާ ކުރިޔަށް ގެންދަވާކަމަށް) އެނގިފައިވެއެވެ. މިކަމުގެ ޙަގީގަތަކީ ކޮބައިތޯ؟
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه، أما بعـد
ރޯދައިގާ ވިޞާލް ކުރުމަކީ ދެދުވަސް ނުވަތަ އެޔަށް ވުރެވެސް ގިނަ ދުވަސް ވަންދެން ރޯދަ ވިއްލުމަކާ ނުލާ ރޯދަ ކުރިޔަށް ގެންދިޔުމެވެ. މާނައަކީ ރޭގަނޑުގެ ގަޑީގައިވެސް އެއްޗެއް ކައިބޮއި ނުހެދުމެވެ.
ރަސޫލޫﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ މިގޮތަށް ރޯދަ ވިޞާލް ކުރައްވާ ކަމަށް ވެއެވެ. އެކަމަށްޓަކައި ބޭނުންވާނެ ހަކަތަ ﷲ ތަޢާލާ އެކަލޭގެފާނަށް ދެއްވައެވެ. އެހެންނަމަވެސް، އެކަލޭގެފާނުގެ އުއްމަތުގެ މީހުންގެ މައްޗަށް މިކަން މިގޮތަށް ކުރުން ވަނީ ނަހީ ކުރައްވާފައެވެ. އެބައިމީހުން އުފުއްލަން ޖެހިދާނެ ތަކްލީފަކަށް ޓަކައެވެ. އަދި އެބައިމީހުންނަށް ރަޙުމް ކުރެއްވުމުގެ ގޮތުންނެވެ.
روى البخاري (7299) ومسلم (1103) عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ : قَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : ( لا تُوَاصِلُوا . قَالُوا : إِنَّكَ تُوَاصِلُ . قَالَ : إِنِّي لَسْتُ مِثْلَكُمْ ، إِنِّي أَبِيتُ يُطْعِمُنِي رَبِّي وَيَسْقِينِي . فَلَمْ يَنْتَهُوا عَنْ الْوِصَالِ ، قَالَ : فَوَاصَلَ بِهِمْ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَوْمَيْنِ أَوْ لَيْلَتَيْنِ ثُمَّ رَأَوْا الْهِلالَ ، فَقَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : لَوْ تَأَخَّرَ الْهِلالُ لَزِدْتُكُمْ ، كَالْمُنَكِّلِ لَهُمْ ) . މާނައަކީ: އިމާމް ބުޚާރީ އާއި މުސްލިމް ރިވާ ކުރެއްވި ޙަދީޘެއްގައި ވެއެވެ. މާތް ﷲ ރުއްސުންލެއްވި އަބޫހުރައިރާ ރަޟިޔަﷲ ޢަންހު ވިދާޅުވިއެވެ. ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. "ތިޔަބައިމީހުން ވިޞާލް ނުކުރާ ހުށި ކަމެވެ. ދެންނެވުނެވެ. ކަލޭގެފާނު ވިޞާލް ކުރައްވައެވެ. ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. "ހަމަކަށަވަރުން ތިމަންކަލޭގެފާނަކީ ތިޔަބައިމީހުން ފަދަ މީހެއް ނޫނެވެ. ރޭގަނޑު ގަޑީގައި ﷲ ތަޢާލާ ތިމަންކަލޭގެފާނަށް ކާން ދެއްވައެވެ. އަދި ބޯންވެސް ދެއްވައެވެ. މިއާއި އެކުގައިވެސް ބައެއް ޞަޙާބީން ވިޞާލް ކުރެއްވިއެވެ. އެބައިމީހުންނާއި އެކު ކީރިތި ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ދެރޭ ދެދުވާ ވަންދެން ވިޞާލް ކުރެއްވިއެވެ. އެއަށްފަހު ހަނދު ފެނުނެވެ. އެހިނދު ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. "ހަނދު ފެނުން ލަސްވީނަމަ ތިމަންކަލޭގެފާނު އިތުރަށް ވިޞާލް ކުރެއްވީމުހެވެ."
އިބްނު ގުދާމާ ރަޙިމަހުﷲ ވިދާޅުވެފައިވެއެވެ. "ގިނަ ޢިލްމުވެރިންގެ ރައުޔުގައި ވިޞާލް ކުރުމަކީ މަކްރޫހަ ކަމެކެވެ." (އަލްމުޣްނީ 4/436). والله أعلم
