ފަހަކަށް އައިސް މިނިސްޓްރީ އޮފް ފިނޭންސްގެ ނެޝަނަލް ޓެންޑަރބޯޑުން ނުވަތަ ސަރުކާރުގެ އޮފީސްތަކުން އިޢުލާންކުރާ މަސައްކަތްތައް، ޚާއްޞަކޮށް ޢިމާރާތްކުރުމުގެ މަސައްކަތްތައް އެކިއެކި ފަރާތްތަކާއި ގިނަފަހަރަށް ޙަވާލުކޮށްފައިވަނީ އެފަރާތުން ހުށަހަޅާފައިވާ އަގަކީ އެކަންކުރެވޭނެ އަގެއްތޯވެސް ބަލާނުލާ، އެމަސައްކަތް ނުކުރެވޭވަރުގެ އަގުތަކުގައި ކަމަށް އެދާއިރާގައި މަސައްކަތްކުރާ ގިނަފަރާތްތަކުން ދަނީ ބުނަމުންނެވެ.
އަދި އެފަދަ ފަރާތްތަކުން ބުނަމުންދަނީ، ރަނގަޅު ވާހަކަތަކެއް ކަމަށް ޔަޤީންކުރެވޭ ކަންތައްތަކެއްވެސް މި ސިނާއަތާއި ގުޅުންހުރި ބިޑްތަކާއި ގުޅޭގޮތުން ޓެންޑާރ ބޯޑުން ނިންމަމުންދާ ބައެއް ނިންމުންތަކުން ފާހަގަވާން ހުރި ކަމުގައިވެސް ދަންނަވަން ޖެހެއެވެ. އެގޮތުން، ދަށް އަގުގައި އެސްޓިމޭޓް ހުށަހަޅައިގެން މަސައްކަތާއި ޙަވާލުވާ ފަރާތްތަކުގެ ތެރެއިން ބައެއްފަރާތްތަކުގެ މަސައްކަތް ކުރިޔަށް ނުގެންދެވި ހުއްޓިފައިވާތީ އެފަރާތްތަކުގެ އަތުން މަސައްކަތް ވަކިކުރި ކުރުންވެސް ހިމެނެއެވެ.
ޓެންޑަރ ބޯޑުން ނުވަތަ އޮފީސްތަކުން މަސައްކަތް އެވޯޑްކުރުމަށް ބަލާމިންގަނޑުތަކުގެ ތެރޭގައި އެމަސައްކަތަށް ހުށަހަޅާ އަގަކީ އެމަސައްކަތް ކުރެވޭނެވަރުގެ އަގެއްތޯ ބެލުން ނުހިމެނޭކަމަށް ވެއެވެ. މިގޮތުން، އެފަރާތްތަކުން ބަލާމިންގަނޑުން، ޝަރުޠު ފުރިހަމަވާނަމަ މަސައްކަތް އެވޯޑްކުރަނީ އަގު އެންމެ ދަށްކޮށް ހުށަހަޅާ ފަރާތަށެވެ. އަދި، އެއީ އެ މަސައްކަތް ކުރެވޭނެ އަގެއްތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ ބަލާލުމެއްވެސް ނެތިއެވެ.
ނަމަވެސް، މީގެ ކުރިން ޓެންޑަރބޯޑުގައި ޢަމަލުކުރަމުން ދަނީ އެގޮތަށް ނޫންކަމަށާއި، ޢަމަލުކުރާގޮތަކީ ކޮންމެ މަސައްކަތެއްގައިވެސް "އިންޖިނިއަރިންގ ކޯސްޓް"ގެ ގޮތުގައި ކްލަޔަންޓް ނުވަތަ ބޯޑުން ހިސާބުކޮށްފައިވާ ޢަދަދެއް ނުވަތަ އެސްޓިމޭޓް ހުށަހަޅާ ފަރާތްތަކުގެ އެވްރެޖް އަގަށްވުރެ 15 ޕަސެންޓް ކުޑަކޮށް ނުވަތަ ބޮޑުކޮށް އަގުހުށަހަޅާ އެސްޓިމޭޓްތައް ޑިސްކޮލިފައިވާ ގޮތަށްކަމަށްވެއެވެ.
ނަތީޖާއަކަށް ވަނީ، އެގޮތަށް އެކަންއޮތުމުން، ނުރަނގަޅު މަގުސަދެއްގައި، މަސައްކަތް ހޯދުމުގެ ނިޔަތުގައި، އެމަސައްކަތެއް ނުކުރެވޭވަރުގެ އަގެއް ހުށަހަޅައިގެން މަސައްކަތް ކާމިޔާބުކުރުމުގެ ފުރުޞަތެއް ނޯވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް މިހާރު ޢަމަލުކުރަމުންދާ ގޮތުން، ބިޑެއް ކާމިޔާބު ކުރަން ބޭނުންވާ ނަމަ، ހަގީގީ ނިޔަތުގައި، މަސައްކަތުގެ އަސްލު އަގުން ހިސާބު ހެދުމަށްފަހު ބިޑް ހުށަހަޅުން ބޭނުންވާ ފަރާތްތަކަށް، ބިޑް ނުކުރެވޭނެ ވަރުގެ ކުޑަ އަގެއް، އެއީ އެމަސައްކަތް ޔަގީނުން ނުކުރެވޭނެ ވަރުގެ ކުޑައަގެއް ކަމަށްވިޔަސް، އަގު ހުށަހެޅުމުން މަސައްކަތް ލިބޭނެކަމުގެ ޔަޤީންކަން އޮންނާތީ، ބައެއްފަރާތްތަކުން އެގޮތަށް އެކަންކަން ކުރާކަމަކީ ސިއްރު ވެފައި އޮތްކަމެއްވެސް ނުމެ ނޫންމެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް، އޮފީސްތަކުގެ ބިޑް ކޮމިޓީތަކުން، ނުވަތަ ޓެންޑަރ ބޯޑުން، ނަމެއްގައި އުސޫލުގައި ހިފަހައްޓަވައިގެން ތިއްބަވަނީއެވެ. ހަގީގަތަކީ ކޮބައިތޯއެވެ! އާދޭހެވެ. ހަގީގަތަކީ ހަމަ އެންމެން ދަންނަ ބޮޑު ސިއްރެކެވެ.
ޤަބޫލުކުރަންޖެހޭ ޙަޤީޤަތަކީ ހަވާލުކުރެވޭ އަގަކީ، މަސައްކަތް ކުރެވޭނެ ވަރުގެ އަގެއްތޯ ބަލާލުމެއްވެސް ބެތި، އެންމެ ހެޔޮކޮށް ހުށަހަޅާ އަގަށް ބަރޯސާކޮށްފަ، މަސައްކަތް ހަވާލުކުރުމަކީ، ރަނގަޅުގޮތެއް ނޫންކަމެވެ. އެގޮތަށް އެކަންކުރާނަމަ އެކަމަކީ އޭގައި ވަރަށްގިނަ ނުބައިތަކެއް އެކުލެވިގެންވުމުގެ ފުރުޞަތު އޮތްކަމެއް ކަމެވެ.
އެހެންކަމުން، ދޭދޭ މުއާމަލާތްތަކުގެ އާންމު އުސޫލާވެސް ޚިލާފަށް، ބިޑްތައް ދިރާސާކޮށް، އެވާޑްކޮށް، މަސައްކަތް ހަވާލުކުރާ ފަރާތްތަކުން އަމަލް ކުރަމުންދާ ދިއުމަކީ އިންތިހާއަށް ކަންބޮޑު ވާންޖެހޭ ކަމެކެވެ.
މިއަދުގެ ހަގީގަތަކީ، ދައުލަތުގެ ކަމާއިބެހޭ ފަރާތްތަކުން ޢާއްމުންނަށްވެސް އިރުޝާދުދެނީ މީހަކު ނުވަތަ ބަޔަކު އޭގެ އަސްލު އަގަށްވުރެ ކުޑައަގެއްގައި އެއްޗެއް ވިއްކަންއުޅުނަސް އެ އެއްޗެއް ނުގަތުމަށެވެ. ސަބަބަކީ އެގޮތަށް އަގުހެޔޮކޮށް ވިއްކާނީ ގިނަފަހަރަށް ރަނގަޅުގޮތުގައި ހޯދާފައިވާ އެއްޗެއްކަމަށް ނުވާނެތީއެވެ.
މިހެން މިކަން އޮތްއިރު، ޓެންޑަރބޯޑުން ނުވަތަ ސަރުކާރުގެ އޮފީސްތަކުގެ ކަމާއިބެހޭ ކޮމިޓީތަކުން މިފަދަކަންކަމާމެދު ވިސްނާލަން ނުޖެހޭތޯ މިއީ އުފެދޭ ބޮޑުސުވާލެކެވެ. މިޒަމާނަކީ އިންތިހާއަށް އެކިފާޑުގެ ފައިސާ "ދޮންނަ" ޒަމާނަކަށް ވާއިރު، މިގޮތަށް ދަށްއަގުގައި މަސައްކަތް ނަގައިގެން ފައިސާދޮވުމުގެ ފުރުސަތުވެސް، އިންތިހާއަށް އޮތްކަން މިއީ މިއަދު ވިސްނާލަންޖެހޭ ކަމަކަށްވެސް ނުވަނީތޯއެވެ!.
ހަމައެގޮތަށް އެސްޓިމޭޓް ހުށަހެޅި ފަރާތަށް ނޭގި، އަގުތަކުގައި ބޮޑުމިސްޓޭކެއް ޖެހިފައި އޮވެގެން އަގުދަށްވުންފަދަ، ނުވަތަ ފައިސާގެ މުހުތާދުގައި އެޑްވާންސް ޕޭމަންޓް ހޯދުމުގެ ގޮތުން ހަމަ ޤަޞްދުގައި މަސައްކަތް ނުކުރެވޭ ވަރުގެ އަގެއް ހުށަހަޅައިގެން މަސައްކަތް ހޯދުންފަދަ ކަމެއްވެސް އެކަމުގައި އޮތުމަކީ މާބޮޑަށްވެސް އެކަށީގެންވާ ކަމެއްކަން، މިއަދުގެ ދިވެހި މުޖުތަމައުގައި ކަން ހިގަމުންދާ އުސޫލަށް ބަލާއިރު، ގަބޫލު ކުރަން ޖެހެއެވެ.
އަދި، މިއިން ކޮންމެ މަޤުޞަދެއްގައި ނަމަވެސް ނުކުރެވޭ ވަރުގެ އަގެއް ހުށަހަޅައިގެން މަސައްކަތް ނެގުމަކީ އެކަމުގެ ސަބަބުން އެކިއެކި ފަރާތްތަކަށް އަދި ސަރުކާރާއި ރައްޔިތުންނަށްވެސް ގެއްލުންހުރި އަދި ނުރައްކާތެރިވެސް ކަމެކެވެ. ހިންގޭ މާލީ ބޮޑު ޖަރީމާއެކެވެ.
ކޮންމެއަކަސް، މިފަދަ ކޮންމެ ހާލަތެއްގައިވެސް، ރައްޔިތުންގެ ފައިސާ ގެއްލި ނުވަތަ ރައްޔިތުންނަށް، ކުރެވޭ ހޭދައަކާއި ގުޅިގެން ލިބެންޖެހޭ ޚިދުމަތްނުލިބޭފަދަ ހާލަތެއް މެދިވެދާނެފަދަ ގޮތަކަށް ޢަމަލުކުރުމުގެ ފުރުސަތު ފަހިކޮށްފައި އޮތުމަކީ، އެއްވެސްބަޔަކު، އަދި ވަކީން ޚާއްޞަކޮށް ދައުލަތުގެ މުއްސަސާއަކުން ކޮށްގެންވާނެ ކަމެއްނޫނެވެ. އަމުދުން ޤާނޫނާއި ޤަވާޢިދާއި ޚިލާފުކަމަކަށް މަގުފަހިވާނެ ކަމެއް ދައުލަތުގެ އެއްވެސް ފަރާތަކުން ކޮށްގެންނުވާނެއެވެ.
އެހެންކަމުން، ދައުލަތުން ކުރެވޭ ހޭދައިގެ ނާޖާއިޒު ފައިދާ ނެގިދާނެ ފަދަ ގޮތަކަށް ކަންކަން އިންތިޒާމް ކުރެފައިވާނަމަ އެކަންކަމަށް، ބަދަލުގެނައުމަކީ މުވައްސަސާތަކުގެ ޒިންމާއެކެވެ.
ނުއަގުގައި މަސައްކަތް ޙަވާލުކޮށްގެން އެކިއެކި ފަރާތްތަކާއި ސަރުކާރާއި ރައްޔިތުންނާއި އަދި ޢިމާރާތްކުރުމުގެ ސިނާޢަތަށްވެސް ގެއްލުންނުދީ، ހުރިހާފަރާތަކަށްވެސް ފައިދާހުރިގޮތަކީ މަސައްކަތެއް ކުރެވޭނެ އަގަކަށް ބަރޯސާ ކޮށްފަ މަސައްކަތެއް ޙަވާލުކުރުމެވެ. ނުކުރެވޭ ވަރުގެ އަގުތަކަށް މަސައްކަތްތައް ޙަވާލުނުކުރުމެވެ. ދައުލަތުގެ ފައިސާއިން ކުރެވޭ ހޭދަ ޒިންމާދާރު ގޮތުގައި ކުރެވިގެން ދާނެކަން ޔަގީން ކުރުމަކީ، ދައުލަތުގެ މުވައްސަސާތަކަށާއި އަދި މުވައްސަސާތަކުގެ އިންވެރިންގެ މައްޗަށް ގާނޫނުތަކުން ލާޒިމް ކޮށްފައި އޮތް ގާނޫނީ ވާޖިބަކަށް ވާތީއެވެ.
