އެމެރިކާގެ އާސަރުކާރުން، އިރާނުގެ ނިއުކްލިއަރ ޕްރޮގްރާމާއި ގުޅޭގޮތުން އާއެއްބަސްވުމަކަށް ދާކަމަށްވާނަމަ، އެފަދަ މަޝްވަރާތަކެއްގައި އަރަބި ގައުމުތައް ބައިވެރިކުރަން ޖެހޭނެކަން ހާމަކޮށް، ދާއިމީ ސުލްހައަކަށް މަގުފަހިކުރާނެ ހަމައެކަނި މަގަކީ މިއީކަމުގައި ސައުދީ އަރަބިއާއިން ބުނެފިއެވެ.
އެމެރިކާގެ އިންތިޚާބީ ރައީސް ޖޯ ބައިޑްންވަނީ، 2015 ވަނަ އަހަރު އެކުލަވާލެވުނު، އިރާނުގެ ނިއުކްލިއަރ އެއްބަސްވުމުގެ ހުރިހާ މާއްދާއަކަށް ފުރިހަމައަށް އަމަލުކުރުމަށް އީރާނުން އެއްބަސްވާނަމަ، އެއްބަސްވުމަށް އެބުރި ދިއުމުގެ ވިސްނުން އޮތްކަމުގެ އިޝާރާތެއް ކުރައްވާފައެވެ.
ދުނިޔޭގެ އެންމެ ބާރު ގަދަ 7 ގައުމާއެކީ، އީރާނުން ވި "ޖޮއިންޓް ކޮންމްޕްރިހެންސިވް ޕްލޭން އޮފް އެކްޝަން (JCPOA)ގެ ނަމުން ނަންދެވިފައިވާ މިއެއްބަސްވުމަކީ، އޮބާމާގެ ވެރިކަމުގައި 2015 ވަނަ އަހަރު އެކުލަވާލެވުނު އެއްބަސްވުމެކެވެ. އޭރު އެމެރިކާގެ ނާއިބު ރައީސްކަމުގެ މަގާމުގައި ހުންނެވީ މިހާރުގެ އިންތިޚާބީ ރައީސް ޖޯ ބައިޑްންއެވެ. އެހެންނަމަވެސް، އެމެރިކާގެ މިހާރުގެ ރައީސް ޑޮނަލްޑް ޓްރަމްޕް ވަނީ 2018 އަހަރު، މިއެއްބަސްވުމުން ވަކިވެފައެވެ.
މަސްރަހު ދިރާސާ ކުރާ ފަރާތްތަކުން ބުނާ ގޮތުގައި، އެމެރިކާ އެބުރި މިއެއްބަސްވުމަށް އައުމަކީ، ޔޫރަޕްގެ އެމެރިކާގެ ބައިވެރިން އުފާވާނެ ކަމެއްކަމުގައި ވިޔަސް، އެމެރިކާއިން އިރާނާއެކީ މުއާމަލާތް ކުރުމަކީ މެދުއިރުމަތީގައި ހިމެނޭ އެމެރިކާގެ ބައިވެރިން ކޮންބޮޑު ވާނެ ކަމެކެވެ.
"އަހަރުމެން ބޭނުންވަނީ، އީރާނާއެކު ކުރެވޭ މަޝްވަރާތަކުގައި، އަހަރުމެންވެސް، އަދި މެދުއިރުމަތީގެ އެހެނިހެން ގައުމުތައްވެސް ބައިވެރިކުރުން،" ސައުދީ ފޮރިންގ މިނިސްޓްރ ޕްރިންސް ފައިސަލް ބިން ފަރުހާން އޭއެފްޕީ ނިއުސް އޭޖެންސީއަށް، ބަހުރެއިންގެ ވެރިރަށް މަނާމާގައި މިހާރު ކުރިޔަށްދާ ސެކިއުރިޓީ ކޮންފަރެންސްގެ ހަވާސާގައި ވާހަކަ ދައްކަވަމުން ވިދާޅުވެފައި ވެއެވެ.
ބައިޑްން ވަނީ، މެދުއިރުމަތީގެ އެމެރިކާގެ އެންމެ މުހިންމު ބައިވެރިއެއްގެ ގޮތުގައި އޮތް ސައުދީ އަރަބިއާ، އިރާނާއެކު ކުރެވޭ މަޝްވަރާތަކުގައި ބައިވެރި ކޮށްފާނެ ކަމުގެ އިޝާރާތެއް ދެއްވާފައެވެ.
"ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ދެމި އޮންނާނެ އެއްބަސްވުމަކާއި ހަމައަށް ވާސިލްވެވޭނެ ހަމައެކަނި ގޮތަކީ އެއީ،" ސައުދީ ފޮރިންގ މިނިސްޓަަރު ވިދާޅުވެފައި ވެއެވެ.
"އަހަރެންނަށް ހިވާ ގޮތުން، JCPOAގެ މަޝްވަރާތަކުގައި ސަރަހައްދީ ގައުމުތައް ބައިވެރި ނުކުރުމުގެ ސަބަބުން، އެއްބަޔަކު އަނެއް ބައެއްގެ މެދުގައި އިތުބާރު ގެއްލިގެން ދިއުމާ، އަދި ސަރައްދުގެ ސަލާމާތާ ރައްކާތެރިކަމަށް އޮތް ނުރައްކާވެސް ފާއިތުވެދިޔަ ތަނުގައި ފެނިގެން ހިގައްޖެ."
އިރާނުގެ ނިއުކްލިއަރ ޑީލް އަލުން މުތާލިއާކުރުމާއި ގުޅޭގޮތުން ސައުދީ އަރަބިއާއި މިހާތަނަށް އެއްވެސް މުއާމަލާތެއް ކުރެވިފައިވޭތޯ ދެންނެވުނު ސުވާލުގެ ޖަވާބުގައި ސައުދީ ފޮރިންގ މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވީ، މިހާތަމަށް އެފަދަ އެއްވެސް އިޝާރާތެއް އައިސްފައި ނުވާ ކަމަށާއި، އެހެންނަމެވެސް، "ބައިޑްން ހުވާ ކުރެއްވުމާއެކު މިފަދަ މަޝްވަރާތަކަށް ސައުދީން އޮތީ ތައްޔާރަށް" ކަމަށެވެ.
ޖަރުމަނު ވިލާތުން ބުނެފައިވަނީ، އިރާނުގެ ނިއުކުލިއަރ އެއްބަސްވުމާ ގުޅޭގޮތުން އަލުން މަޝްވަރާ ކުރާއިރު، އިރާނުގެ ބެލެސްޓިކް މިސައިލް ޕްރޮގްރާމްވެސް އޭގެތެރޭގައި މިހާރު ހިމަނަން ޖެހޭނެއެވެ. ސަބަބކީ، މިހާރަށް ބަލާއިރު، 2015ގެ އެއްބަސްވުމަކީ، މިހާރުގެ ހާލަތަކަށް ފުދޭ އެއްބަސްވުމަކަށް ނުވާތީއެވެ.
ފާއިތުވެދިޔަ ތަނުގައި، ހަގުރާމަވެރި ފަރާތްތަކުގެ ފާރާތުން ބެލެސްޓިކް މިސައިލްގެ ނުރައްކާތެރިކަން ސައުދީ އަރަބިއާއަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ވަނީ ކުރިމަތިވެގެން ގޮސްފައެވެ. މިގޮތުން 2019 ވަނަ އަހަރުގެ ކުރީކޮޅު، ސައުދީގެ އިރުން ހުންނަ، ސަރުކާރުގެ މައި ތެޔޮ ކުންފުނަށް ފެސިލިޓީއަށް ދިން ޑްރޯން ހަމަލާގެ ސަބަބުން، ސައުދީން އުފައްދަމުން އައި، ތެލުގެ އަދަދު %50 އަށް ދަށްވެގެން ދިޔައެވެ.
މިހަމަލާގެ ޒިންމާ ފަހުން އުފުލާފައި ވަނީ، ޔަމަނުގައި ހަގުރާމަ ކުރަމުންދާ، އިރާނުގެ ތާއީދު އޮންނަ ހޫތީންގެ ހަގުރާމަވެރިންނެވެ.
