الحمد لله، والصلاة والسلام على نبينا محمد وعلى آله وصحبه وسلم وبعد:
ﷲ ގެ ޙަޟްރަތަށް ކަންކަމުގައި އެދި ދެންނެވުމަށް މެދުވެރި ކުރެވޭ ކަންތަކަށް ޢަރަބި ބަހުން ކިޔެނީ "ތަވައްސުލް" ނުވަތަ "ވަސީލާ" އެވެ.
މީގައި ހަތަރު ވައްތަރެއްވެއެވެ. އެއީ:
- އެއާއި ނުލާ އީމާންކަން ފުރިހަމަ ނުވާ ކަންތައްތައް. އެގޮތުން ﷲ އާއި އެކަލާންގެ ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ އަށް އީމާންވެ ކިޔަމަންތެރިކަން އަދާ ކުރަން ޖެހެއެވެ. ސޫރަތުލް މާއިދާގެ 35 ވަނަ އާޔަތުގައި މާތް ﷲ ވަޙީ ކުރައްވާފައިވެއެވެ. (يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّـهَ وَابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ وَجَاهِدُوا فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ) މާނައަކީ: " އޭ إيمانވެއްޖެ މީސްތަކުންނޭވެ! ތިޔަބައިމީހުން اللَّهއަށް تقوىވެރިވާށެވެ! އަދި އެކަލާނގެ حضرةއަށް ކުއްތަންވުމުގެ މަގު ތިޔަބައިމީހުންއެދޭށެވެ! އަދި އެކަލާނގެ މަގުގައި ތިޔަބައިމީހުން جهادކުރާށެވެ! (އެއީ) ތިޔަބައިމީހުން، ދިންނަވައި نصيبލިބުމަށްޓަކައެވެ." މީގެ ތެރޭގައި ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ އިސްމުފުޅުތަކާއި ޞިފަފުޅުތައް މެދުވެރިކޮށް ދެންނެވުމާއި، އަޅާކޮށްފައިވާ ހެޔޮ ޢަމަލުތައް މެދުވެރިކޮށް ﷲ ގެ ޙަޟްރަތުގައި ދެންނެވޭނެއެވެ.
- ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ ޙަޔާތްޕުޅުގައި ކުރައްވާފައިވާ ދުޢާ އެއް ބޭނުން ކޮށްގެން ދެންނެވުން. އަދި އެއް މުއިމިނަކު އަނެއް މުއިމިނެއްގެ ކިބައިން ދުޢާކޮށް ދިނުމަށް އެދުން. މިއީވެސް ހުއްދަ ވައްތަރެކެވެ.
- މަޚްލޫގެއްގެ ޛާތު ނުވަތަ ޖާހު މެދުވެރި ކޮށް ﷲ އަށް ދެންނެވުން. މިޘާލަކަށް: "ހައްދަވާ ގެންގުޅުއްވާ އިލާހެވެ. އިބަ ﷲ ގެ ނަބިއްޔާގެ ޖާހަށް ޓަކައި މިއަޅާ އަށް މިވެނި ކަމެއް ކޮށްދެއްވާފާންދޭވެ." މިއީ ހުއްދާ ގޮތެއް ނޫނެވެ. ސަބަބަކީ ދުޢާ ގައި ވަސީލަތަކަށް ބޭނުން ކުރަން ޖެހޭނީ ﷲ ގެ އިސްމުފުޅުތަކާއި ޞިފަ ފުޅުތައް ކަމަށް ވުމެވެ.
- ފަހުގެ ބައެއް މީހުން ބުނާގޮތުން ތަވައްސުލަކީ ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ އަރިހުން އެހީއަށް އެދުމެވެ. ނުވަތަ އެނޫންވެސް މަރުވެފައިވާ ނަބިއްޔުންނާއި ޞާލިޙުން މެދުވެރިކޮށް ދެންނެވުމެވެ. މިއީ ބޮޑު ޝިރްކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ކަމެކެވެ. ސަބަބަކީ ﷲ ފިޔަވާ އެހެން ފަރާތަކަށް އެކަމެއް ކުރުމުގެ ކުޅަދާނަކަން ލިބިގެން ނުވާ ކަމެއްގައި، ﷲ ފިޔަވާ އެހެން ފަރާތެއްގެ މަދަދަށް އެހީތެރި ކަމަށް އެދުމަކީ ބޮޑުވެގެންވާ ޝިރްކެކެވެ.
واللهأعلم
