އަންނަ އަހަރަށް ލަފާކޮށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން މިއަދު ފާސްކުރި ބަޖެޓަކީ ރާއްޖެ ބަނގުރޫޓު ވުމުގެ ބިރުއޮތް، ރައްޔިތުން ނިކަމެތިވެ ދަރީންގެ ދަރީންގެ ބޮލުގައި ބޮޑު ދަރަންޏެއް އެޅިގެންދާނެ ބަޖެޓެއްކަމަށް އިދިކޮޅު ޕްރޮގްރެސިވް ކޮންގްރެސް ކޯލިޝަނުން ބުނެފިއެވެ.

ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން މިއަދު ވަނީ އަންނަ އަހަރަށް 36.99 ބިލިއަން ރުފިޔާގެ ބަޖެޓެއް ފާސްކޮށްފައެވެ. މިގޮތުން މިއަދު ބަޖެޓް ފާސްކުރުނަށް ވޯޓަށް އެހުމުން އިދިކޮޅު އެއްވެސް މެންބަރެއް ބަޖެޓަށް ވޯޓް ދެއްވާފައެއް ނުވެއެވެ. އެއީ ދަރަނި ބޮޑު ބަޖެޓެއްކަމަށް އެ މެންބަރުން އައީ ވިދާޅުވަމުންނެވެ.

ބަޖެޓާއި ގުޅޭގޮތުން އިދިކޮޅު ޕްރޮގްރެސިވް ކޮންގްރެސް ކޯލިޝަނުން ނެރުނު ބަޔާނެއްގައި ވަނީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން 2022 ވަނަ އަހަރަށް ފާސްކުރި 36.9 ބިލިއަން ރުފިޔާގެ ބަޖެޓަކީ ދިވެހި ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދު ބަނގުރޫޓުވުމުގެ ބިރުއޮތް، އަންނާން އޮތް ޖީލުތަކުގެ ބޮލުގައި ބޮޑު ދަރަންޏެއް އެޅިގެންދާނެ ބަޖެޓެއްކަމަށެވެ. މިބަޖެޓަކީ ވަރަށް ޒިއްމާދާރުކަން ކުޑަ ގޮތަކަށް ރޭވިފައިވާ ބަޖެޓެއްކަމަށްވެސް އެ ކޯލިޝަނުން ވަނީ ސިފަކޮށްފައެވެ.

9.7 ބިލިއަން ރުފިޔާއިން ދަރަނި މިބަޖެޓަކީ މިހާތަނަށް ހުށައެޅިފައިވާ ބަޖެޓްތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ ދަރަނި ބޮޑު ބަޖެޓުކަމަށްވެސް އިދިކޮޅުން ފާހަގަކުރެއެވެ. މި ވެރިކަމުގެ 5 އަހަރު ނިމޭއިރު ދިވެހި ދައުލަތުގެ ދަރަނި ހުންނާނީ 100 ބިލިއަން ރުފިޔާއަށް ވުރެ މަތީގައިކމަށާއި، ލިބެން ހުރި ހިސާބުތަކަށް ބަލައި މިހާތަނަށް ލަފާ ކުރެވޭ ގޮތުގައި މި ވެރިކަމުގެ 5 އަހަރު ދުވަހުގެ މުއްދަތުގައި ދައުލަތުގެ ދަރަނި 50 ބިލިއަން ރުފިޔާއަށްވުރެ އިތުރުވެގެންދާނެކަމަށްވެސް އިދިކޮޅުގެ ބަޔާނުގައިވެއެވެ. ހަމަ އެއާއެކު ދައުރު ނިމޭއިރު ޖީޑީޕީގެ ނިސްބަތުންދިވެހި ރާއްޖޭގެ ދަރަނި ހުންނާނީ 105 އިން ސައްތައަށްވުރެ މަތީގައިކަމަށްވެސް އެ ކޯލިޝަނުން ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ.

ފައިސާ ޗާޕު ނުކުރުމަށް އިދިކޮޅުން ތަކުރާރުކޮށް ގޮވާލަމުން ދަނިކޮށްވެސް ދައުލަތުގެ ޚަރަދަށް ޒިންމާވާ ޤާނޫނުގެ 32ވަނަ މާއްދާގެ (ހ)، (ރ)، އަދި (ބ) ސަސްޕެންޑު ކުރުމަށްފަހު ސަރުކާރުން މިދިޔަ އަހަރުވަނީ  4.4 ބިލިއަން ރުފިޔާ ޗާޕްކޮށްފައެވެ.  ފައިސާ ޗާޕުކުރުމަށްފަހު ސަރުކާރުން ބުނެފައިވަނީ 1 އަހަރުގެ ތެރޭގައި އެ ފައިސާ އަނބުރާ ދެއްކޭނެ ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް 1 އަހަރު ވީއިރުވެސް އެފައިސާ ދައުލަތަށް ދައްކާފައެއް ނުވެއެވެ.

– ޕްރޮގްރެސިވް ކޮންގްރެސް ކޯލިޝަން

އިދިކޮޅުގެ ބަޔާނުގައި ސަރުކާރުގެ ހިންގުމުގެ ޚަރަދު ފޫބައްދަން އެގޮތަށް ފައިސާ ނެގުމަކީ ރާއްޖޭގެ އިޤްތިސާދަށް އޭގެ ނޭދެވޭ އަސަރުކުރާނެ ކަމެއް ކަމަށް މަރުކަޒީ ބޭންކުންނާއި އިޤްތިސާދީ މާހިރުން ތަކުރާރުކޮށް ވިދާޅުވަމުން ގެންދަވަނިކޮށް ގަވަރުނަރުގެ ބާރާއި މިނިވަންކަމަށް އަރައިގަނެ ކުރިން ޗާޕުކުރަން ނިންމާފައިވާ 4.4 ބިލިއަން ރުފިޔާގެ އިތުރަށް، އަނެއްކާވެސް ސަރުކާރުން މިވަނީ 2.5 ބިލިއަން ރުފިޔާ ޗާޕުކުރުމުގެ ހުއްދަ 2023 ވަނަ އަހަރުގެ ޑިސެމްބަރުމަހާ ހަމައަށް ހޯދާފައިކަމަށް ބުނެފައެވެ.

އެހެންކަމުން ޖުމްލަ 6.9 ބިލިއަން ރުފިޔާ ޗާޕުކުރާ ފައިސާގެ ގޮތުގައ ހިމެނެއެވެ. އެއާއެކު ކުރިން ދައްކަން ހުރި ފައިސާ ބޮންޑަކަށް ބަދަލު ނުކުރައްވާނެ ކަމަށް ފިނޭންސް މިނިސްޓަރ ވަރަށް ޔަގީން ކަމާއެކު މަޖިލިސްގައި ވިދާޅުވެ، މިހާރު އެ ފައިސާ (4.4 ބިލިއަން ރުފިޔާ) އަކީ  50 އަހަރުން ދައްކާންޖެހޭ ލޯނަކަށްއެވަނީ ބަދަލުކޮށްފައިކަމަށް ބުނެފައިވެއެވެ.

މީގެ ސަބަބުން މިހާރުވެސް ގޯސްވެފައިވާ އެކްސްޗޭންޖް މާކެޓުގައި ޑޮލަރުގެ އަގު އިތުރަށް މަތިވެ، ތަކެއްޗާއި ޚިދުމަތުގެ އަގު ބޮޑުވެ، ވިޔަފާރިތަކަށް ހީވެސް ނުކުރާފަދަ ގޮންޖެހުންތަކެއް ކުރިމަތިވާނެކަމަށާއި، މިއީ އާއްމު ރައްޔިތުންނަށް މިކަމުގެ ނޭދެވޭ އަސަރު އިންތިހާއަށް ކުރާނެ ކަމެކެވެ. މިކަންކަން ކުރަމުން ދަނީ އިދިކޮޅުގެ އަޑު މަޖިލީހުގައި ކަނޑުވާލާ، މަޖިލީހުގައި އިދިކޮޅު މެމްބަރުންނަށް ވާހަކަ ދައްކަން ލިބޭ ފުރުސަތުގައި މެޖޯރިޓީއޮތް އެމްޑީޕީގެ މެމްބަރުންނަށް ހުރަސްއަޅާ ވަރަށް ބޮޑަށް ދަތި ކުރުމާއެކީގައިކަމަށްވެސް ބުނެފައިވެއެވެ.

ސަރުކާރުން މިހާ ޒިއްމާދާރުކަން ކުޑަ ގޮތަކަށް ރައްޔިތުންގެ ބޮލުގައި ދަރަނި އަޅުވާ އިޤްތިސާދު ފުނޑާލުމަކީ  "އަޑި ނޭނގޭ ގޮތަށް ސިއްރުން، އެހުމެއް، ކެހުމެއް ނެތި، ރައްޔިތުންގެ ބޮލުގައި ދަރަނި އަޅުވާނެ މީހަކަށް" ނުވާނެ ކަމަށް ރައްޔިތުންގެ ކުރިމަތީގައި ވައުދުވެވަޑައިގެންނެވި ރައީސް އިބްރާހީމް މުހައްމަދު ސާލިހު ރައްޔިތުންނަށް ދޭ ވަރަށް ބޮޑު އަނިޔާއެއްގެ ގޮތުގައި އެ ކޯލިޝަނުން ދެކޭކަމަށްވެސް ބުނެފައިވެއެވެ. އަދި މިއީ ސީދާ ރައްޔިތުން ނިކަމެތި ކޮށްލުމަށްފަހު 2023 ގެ ރިޔާސީ އިންތިޚާބަށް ސަރުކާރުން ބޭނުންވާގޮތަށް ސިޔާސީ ކަންކަންކޮށް ރައްޔިތުންގެ ލޮލުގައި އަނދުން އެޅުވުމަށް ރޭވިފައިވާ ބަޖެޓެއްކަންވެސް ފާހަގަކުރަކަމަށް ބަޔާނުގައިވެއެވެ.

ބަޖެޓްގައިވާ ފައިސާގެ އިސްރާފުގެ ބޮޑުބައެއް ޚަރަދު ކުރުމަށް ރާވާފައިވަނީ އެމްޑީޕީގެ ވެރިންނާއި ސިޔާސީ ވަޒީފާތަކާއި މިފަދަ ނާޒުކު ހާލަތެއްގައި އުފައްދަން ނުޖެހޭ ބޮޑެތި ޚަރަދު ހިނގާ ސިޔާސީ އަދި ސިޔާސީ ނުފޫޒު ފޯރުވާފަދަ އިދާރާތައް އިތުރުކޮށްގެންކަންވެސް ފާހަގަކުރަމެވެ. މިޢަދަދު ކުޑަކޮށް، ސީދާ ރައްޔިތުންނާއި ގުޅޭ ތަރައްޤީގެ މަޝްރޫޢުތަކަށް ފައިސާ އެލޮކޭޓް ކުރަން މިކޯލިޝަންގެ މަޖިލިސް މެމްބަރުން ދިޔައީ ތަކުރާރުކޮށް އަޑުއުފުލަމުންނެވެ. އަދި ބަޖެޓްގެ ދިރާސާތައް ހިނގަމުން ދިޔައިރު އެމްޑީޕީގެ މެޖޯރިޓީ އޮންނަ މާލިއްޔަތު އަދި އިގްތިސާދީ ކޮމިޓީން، އާމްދަނީއާއި ގުޅުންހުރި އެއްވެސް ވުޒާރާއެއް، ކުންފުންޏެއް ހާޒިރުކޮށްފައި ނުވާކަންވެސް ފާހަގަކުރަމެވެ.

– ޕްރޮގްރެސިވް ކޯލިޝަން

އިދިކޮޅުގެ ބަޔާނުގައި ދައުލަތުގެ ކުންފުނިތަކުގެ ޙިއްސާ ބޭރު ފަރާތްތަކަށް ވިއްކައިގެން 50 މިލިއަން ޑޮލަރު ހޯދުމަށް ސަރުކާރުން ނިންމާފައިވުމަކީ ނުރައްކާތެރި ރޭވުމެއް ކަމުގައި ދެކޭކަމަށާއި، މިހާރުވެސް ކިޔަވައިދޭ މަދަރުސާތަކާއި ހޮސްޕިޓަލްތަކާއި އަދި ރައްޔިތުންގެ އިމާރާތްތައް މޯގޭޖްކޮށް ލޯނު ނަގަމުންދާއިރު 100 ބިލިއަނަށްވުރެ ދައުލަތުގެ ދަރަނި މައްޗަށް ގޮސްފައިވާކަން ފާހަގަކުރާކަމަށް ބުނެފައިވެއެވެ.

މީގެ ިއތުރުން އެކޯލިޝަންގެ މަޖިލިސް މެމްބަރުން ތަކުރާރުކޮށް ފައިސާ ޗާޕު ނުކުރުމަށާއި، މިހާރު އޮތްގޮތަށް މިބަޖެޓް ފާސްނުކުރުމަށާއި، ބަޖެޓުގައިހުރި ސަރުކާރުގެ ބޭކާރު ޚަރަދުތައް ކުޑަކޮށް، ސިޔާސީ ވަޒީފާތައް މަދުކޮށް، ސަރުކާރުގެ ވެރިންގެ ދަތުރުތަކަށް ކުރާ ޚަރަދުން ބައެއް އުނިކޮށް، ސަރުކާރު ހިންގުމުގެ ޚަރަދުތައް ވީހާވެސް ކުޑަކުރެވޭނެ ގޮތަކަށް ބަޖެޓް ބައްޓަންކުރުމަށް ގޮވާލާފައިވާކަން ފާހަގަކޮށް އެކަމާ މަޝްވަރާ ކުރުމަށްވެސް ތަކުރާރުކޮށް އެދިފައިވާކަމަށްވެސް ބުނެފައިވެއެވެ.

2022 ވަނަ އަހަރުގެ  ބަޖެޓް ފާސްކުރުމަށްޓަކައި އެމްޑީޕީގެ ރައީސް އަދި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް، ރައީސް  މުޙައްމަދު ނަޝީދާއި ނައިބު ރައީސް އީވާ ޢަބްދުﷲ އަދި ކޯލިޝަންއަށް ނިސްބަތްވާ ބައެއް އިސް ބޭފުޅުން ބައިވެރިނުވުމަކީ ވަރަށް ޒިއްމާދާރުކަން ކުޑަ ޙީލަތްތެރި ޢަމަލެއެގެ ގޮތުގައި ދެކޭކަމަށްވެސް ބުނެފައިވެއެވެ. ޕްރޮގްރެސިވް ކޮންގްރެސް ކޯލިޝަނަށް ނިސްބަތްވާ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިސް މެމްބަރުން ބަޖެޓަށް ވޯޓު ނުދިނީ އެފަރާތްތަކުގެ އެއްވެސް ވާހަކައެއް އަޑުއެހުމެއްނެތި ސަރުކާރުން ހުށައެޅިގޮތަށް އިންތިހާއަށް ދަރަނި ބޮޑުބަޖެޓެއް، ދަރީންގެ ދަރީންގެ ބޮލުގައި އެޅޭގޮތަށް ފާސްކުރަން ވޯޓު ދިނުމަކީ ރައްޔިތުންގެ މަންދޫބުންގެ ގޮތުގައި ތިބެ ކުރާން ހެޔޮވާވަރުގެ ކަމަކަށް ނުވާތީ ކަމަށްވެސް އިދިކޮޅުގެ ބަޔާނުގައިވެއެވެ.