ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދަށް އަމާޒުކޮށް، ފާއިތުވެދިޔަ މޭމަހު 6 ވަނަ ދުވަހު ދިން ޓެރަރިސްޓު ހަމަލާއަކީ، އެތައް ގޮތަކުން ގައުމު ހޭލައްވާލި ނުރައްކާތެރި ޓެރަރިސްޓް ހަމަލާއެކެވެ.

މިހަމަލާގެ ނުރައްކާތެރިކަން ގިނަ ބަޔަކަށް ވަޒަން ކުރެވިގެން ދިޔައީ، ރާއްޖޭގެ އެންމެ ބައިބޯ ރަށް ފުރަ މާލޭގެ އެންމެ ބައިބޯ ސަރަހައްދުގައި، ރިމޯޓުން ގޮއްވާލެވޭ ބޮމެއް ގޮއްވާލާއިގެން، ދައުލަތުގެ އެއް ބާރުގެ ވެރިއަކަށް އަމާޒުކޮށް ދިން ބޮމުގެ ހަމަލާއަކަށް މިހަމަލާ ވެގެން ދިއުމުންނެވެ. އަދި ހަމަ އެއާއެކު، މިހަމަލާއިން މަޖިލިސް ރައީސް ނަޝީދަށް ލިބިވަޑައިގެންނެވި އަނިޔާތަކުގެ ސީރިއަސްކަމުންވެސް މެއެވެ.

ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން، މި ބޮމުގެ ހަމަލާއަށްފަހު، ނަޝީދުގެ ސީރިއަސް އެތަކެއް އޮޕަރޭޝަނެއް ކުރަން ޖެހުނެވެ. އަދި ރާއްޖެއިން ފަރުވާ ހޯއްދެވުމަށްފަހު، ޖަރުމަނުވިލާތަށް ވަޑައިގެން އެގައުމުގައި ފަރުވާ ހޯއްދުމަށްފަހު، މިހާރު ހުންނެވީ ފަރުވާ ހޯއްދެވުމަށް އިނގިރޭސިވިލާތަށް ވަޑައިގެންނެވެ.

ކޮންމެއަކަސް، ނަޝީދަށް އަމާޒުކޮށް ދެވުނު މިހަމަލާއަށްފަހު، ނަޝީދު ސިއްޙީ ފަރުވާ ހޯއްދަވަމުން ގެންދަވާއިރު، އެމަނިކްފާނަށް އިންސާފު ހޯދާދިނުމަށް ވަކާލާތު ކުރާ ފަރަތްތަކުން، އެކަމަށްޓަކާ ކުރަމުންދާ މަސައްކަތްތައްވެސް ދަނީ ކުރިއަށެވެ. މިހަމަލާ ދިނުމުގައި އަމަލީގޮތުން ބައިވެރި ވެފައިވާ ފަރާތްތައް އިންސާފުގެ ކުރިމައްޗަށް ގެނައުމަށް އަޑުއުފުލަމުންދާ ފަރާތްތަކުގެ އަޑުތަކަށް މެދުކެޑުމެއް އައިސްފައެއް ނުވެއެވެ. މީގެތެރޭގައި އެމަނިކްފާނުގެ ޕާޓީއަށް ނިސްބަތްވާ އެކްޓިވިސްޓުންނާއި، އަދި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ ބައެއް މެމްބަރުންވެސް ހިމެނެއެވެ.

މިގޮތުން 6 މޭގެ ޓެރަރިސްޓު ހަމަލާއަށްފަހު، މަޖިލިސް ރައީސް ނަޝީދަށް އިންސާފު ހޯދާ ދިނުމަށްޓަކާ މިހާތަނަށް ކުރެވުނު އެންމެ ފުރިހަމަ މަސައްކަތެއް ކޮށްފައިވަނީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ކަމުގައި ދެންނެވިދާނެއެވެ. އެއީ، އެމަޖިލީހުން ހެދި، މިހަމަލާ ހިގިގޮތުގެ ފުރިހަމަ ދިރާސާއެވެ.

ނުވަތަ، މި ޓެރަރިސްޓު ހަމަލާއާއި ގުޅުންހުރި، ދައުލަތުގެ އެންމެހާ މުވާއްސަސާތަކުގެ، ކަމާ ގުޅުންހުރި މީހުން މަޖިލީހަށް ހާޒިރުކޮށް، އެފަރާތްތަކާ އިންޓަރވިއުކޮށް، މިފަދަ ހަމަލާއެއް ދައުލަތުގެ ވެރިއަކަށް އަމާޒުވެގެން ދިޔަ ގޮތުގެ ހަގީގަތްތަކުގެ މައްޗަށް އެކުލަވާލި އިންކުއަރީ ރިޕޯޓެކެވެ.

އިންކުއަރީ ރިޕޯޓުގައި ގައުމީ ސަލާމަތާ ގުޅުންހުރި ބޮޑެތި ސިއްރުތައް

މަޖިލިސް ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދަށް އަމާޒުކޮށް، 6 މޭގަ ދެވުނު ނުރައްކާތެރި ޓެރަރިސްޓް ހަމަލާ ހިގަން މެދުވެރިވީ ސަބަބުތަކުގެ މައްޗަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން އެކުލަވާލީ 266 ސޮފްހާގެ މައްޗަށް އެކުލެވޭ އިންކުއަރީ ރިޕޯޓެކެވެ.

މި ރިޕޯޓު އެކުލަވާލާފައިވަނީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ސަލާމަތީ ޚިދުމަތްތަކާބެހޭ ކޮމިޓީ ނުވަތަ 241 ކޮމިޓީންނެވެ. މިކޮމިޓީއަކީ އެމްޑީޕީގެ ސާފު މެޖޯރިޓީ އޮންނަ ކޮމިޓީއެކެވެ. ކޮމިޓީގެ މުގައްރިރަކީ ހިތަދޫ އުތުރު ދާއިރާގެ މެމްބަރު މުހައްމަދު އަސްލަމެވެ. އަދި ކޮމީޓީގައި، މަޖިލީހުގައި ތަމްސީލުކުރަމުންދާ އެހެން ޕާޓިތަކުންވެސް ކޮންމެ ޕާޓީއަކުން އެއް މެމްބަރަކު މަދުވެގެން ހިމެނި ވަޑައިގަންނަވައެވެ.

މަޖިލިސް ރައީސް ނަޝީދަށް އަމާޒުކޮށް ދެވުނު ޓެރަރިސްޓް ހަމަލާގެ ފުރިހަމަ ދިރާސާއެއް އެކުލަވާލުމުގެ ގޮތުން، މިކޮމީޓީން ވަނީ، މިހަމަލާއާއި ގުޅުންހުރި ހުރިހާ މުވައްސަސާއެއްގެ އެންމެ އިސްވެރިންނާއި، އަދި މުވައްސަސާތަކުގައި ތިއްބެވި، ކަމާ ގުޅުންހުރި ހުރިހާ މުވައްޒިފުންވެސް މަޖިލިހަށް ހާޒިރުކޮށް، ސުވާލުކޮށް، އިންޓަރވިއުކޮށް، މިފަދަ ހަމަލާއެއް ހިގަން މެދުވެރިވީ ސަބަބުތަކާއި، އިހުމާލެއް ވެވިފައި އޮތްނަމަ ވެވިފައިއޮތް އިހުމާލަކާ، އިސްލާހުކުރަންޖެހޭ ކަމަށް ފާހަގަކުރެވޭ ކަމެއް އޮތްނަމަ އެކަމެއްވެސް ދެނެގަތުމަށް މަސައްކަތް ކޮށްފައެވެ.

މީގެތެރޭގައި، މި އިންކުއަރީއަށް މަޖިލީހަށް ހާޒިރުކި ފަރާތްތަކުގެ ތެރޭގައި، ދައުލަތުގެ ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަމާ ގުޅުންހުރި މުހިންމު އެތަކެއް މުވައްސަސާތަކެއްގެ އިސް ވެރީންގެ އިތުރުން، އެތަންތަނުގައި އިސް މަގާމްތަކުގައި މަސައްކަތްކުރައްވަމުން ގެންދަވާ އެތަކެއް މުވައްޒިފުންނެއްވެސް މަޖީހަށް ހާޒިރު ކޮށްފައި ވެއެވެ.

އަދި މިބޭފުޅުން މަޖިލީހުގެ 241 ކޮމިޓީއަށް ހާޒިރުކޮށް، 241 ކޮމިޓީން ކުރިޔަށް ގެންދިޔަ އިންޓަވިވްތަކުގެ ތެރޭގައި، ދައުލަތުން އެކިއެކި ފަރާތްތަކަށް ފޯރުކޮށް ދެމުންދާ ސަލާތީ ޚިދުމަތްތަކުގެ އެތަކެއް މައުލޫމާތުތަކެއް މަޖިލީހުގެ ކޮމީޓިއަށް ފޯރު ކޮށްދީފައި ވެއެވެ.

މީގެތެރޭގައި ވަކީން ޚާއްސަކޮށް މިފަދަ ނުރައްކާތެރި ހަމަލާތައް އަމާޒުކުރެވިގެންދާ ދަޑިވަޅުތަކުގައި އެމްއެންޑީއެފްގެ ވަކިވަކި ޔުނިޓްތަކާއި، އަދި ޖުމްލަކޮށް އެމްއެންޑީއެފްއިން ހަރަކާތްތެރި ވާގޮތްތަކާއި، އަދި މީގެއިތުރުން، އެމްޑީއެފްއިން ފޯރުކޮށްދޭ ސަލާމަތީ އެތަކެއް ޚިދުމަތްތަކެއް ފޯރުކޮށްދެމުންދާ ގޮތްތަކުގެ ވަރަށް ތަފްސީލީ މައުލޫމާތުވެސް ހިމެނެއެވެ.

ހަމައެއާއެކު، އެމްއެންޑީއެފްގެ ވެރިންގެ ބަސްދީގަތުންތަކާއި، އަދި މިނޫނަސް ދައުލަތުގެ މުހިންމު ސިއްރުތައް ހިފަހައްޓަވަންޖެހޭ  އެތައް ފަރާތްތަކެއް މަޖިލީހުގެ 241 ކޮމިޓީއަށް ހާޒިރުވެ މައުލޫމާތު ދެއްވާފައި ވެއެވެ.

މިހުރިހާ މައުލޫމާތުތަކެއް އިންކުއަރީ ރިޕޯޓުގައި ލިޔެވި ބަޔާން ކުރެވިފައި އެބަހުއްޓެވެ. އެހެންނަމަވެސް، ކަރުދާހުގައި ފެންނަންހުރީ، މިފަދަ ގިނަ މައުލޫމާތުތަކެއް ކަޅު ދެލިން ފޮރުވާފައެވެ. އަދި ގައުމީ ސަލާމަތާ ގުޅުންހުރި މުހިންމު ގިނަ މައުލޫމާތުތަކެއް މި ރިޕޯޓުގެ ޒަރީއާއިން އާންމު ނުކުރުމަށް 241 ކޮމިޓީން ނިންމި ނިންމުމަކީ، އެކޮމިޓީން ނިންމި ހަރުދަނާ ނިންމުމެއް ކަމުގައިވެސް ދަންނަވަން ޖެހެއެވެ.

ސަބަބަކީ، ދައުލަތުގެ މުހިންމު ފަރާތްތަކަށް ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމަކީ، ގައުމީ ސަލާމަތާއި ގުޅުންހުރި މުހިންމު މަސައްކަތަކަށް ވާތީއެވެ. އަދި މިއީ، ގައުމުގެ ދިފާއީ ބާރުން މިފަދައިން ފޯރުކޮށްދޭ މި މުހިންމެ ޚިދުމަތުގެ މައުލޫމާތު އާންމު ވެއްޖެނަމަ، ގައުމާއި، ގައުމުގެ ވެރީންގެ ސަލާމަތަށް ނުރައްކާކުރުމަށް ތާއަބަދު ފާރަލާ ބަލަންތިބޭ ބަޔަކަށް ލިބިގެންދާނެ މުހިންމު މައުލޫމާތުތަކަކަށް ވުމުގެ އިތުރުން، ގައުމުގެ ދިފާއީބާރުގެ އެތައް މަސައްކަތްތަކެއް ނުވަތަ، މުހިންމު ރޭވުންތަކާއި ބޮޑެތި ސިއްރުތައް "ކޮމްޕްރޮމައިސް" ވެގެންދާނޭ ކަމަކަށް ވާނެތީވެސް މެއެވެ.

ކަން މިހެން އޮތްކަމުގައި ވިނަމަވެސް، އަދި މަޖީލީހުން އިންކުއަރީ ފުރިހަމަ ކުރުމަށްޓަކާ ކިތަންމެ ފުރިހަމަ މަސައްކަތެއް ކުރެއްވި ކަމުގައިވި ނަމަވެސް، އިންކުއަރީ ނިންމާ، ރިޕޯޓު އާންމު ކުރިއިރު، މިދެންނެވުނު ކަނަކްމާ ގުޅުންހުރި މުހިންމު މައުލުމާތުތައް ރިޕޯޓުގައި ކިޔާމީހުންނަށް ނުފެންނާނޭހެން ފޮރުވާފައި ހުރިނަމަވެސް، މި އިންކުއަރީއަށް ދައުލަތުގެ އިސްވެރިން ދެއްވި ވަރަށް ގިނަ މައުލޫމާތުތަކެއް ވަނީ މީޑިއާތަކާ ހަމައަށް ތިލަވެގެން ގޮސްފައެވެ.

އަދި މިކަމުގެ ކަންބޮޑުވުން، މިރިޕޯޓު އާންމު ކުރެވިގެން ދިއުމަށްފަހު، އެތައްބަޔަކު ދަނީ ފާޅުކުރަމުންވެސް މެއެވެ.

މަޖިލީހަށް ސިއްރު ހިފެހެއްޓިދާނެ ކަމަށް ގަބޫލު ކުރުމަކީ ގޯހެއް

ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހަކީ، ރައްޔިތުން އިންތިޚާބު ކޮށްފައިތިބޭ މަންދޫބުން، މައިގަޑު ގޮތެއްގައި ގާނޫނު ހެދުމުގެ މަސައްކަތް ކުރާ މުވައްސަސާއަކަށްވި ނަމަވެސް، ގަބޫލުކުރަންޖެހޭ ހަގީގަތަކީ، މަޖިލިހަކީ އޭގެ ޒާތުގައި ވަރަށްވެސް ބޮޑު ސިޔާސީ މުވައްސަސާއެއް ކަމެވެ. އަދި ހަމަ އެއާއެކު، އެތަނަކީ ސިޔާސީ ހަލަބޮލިކަން އަތަނުގެ ތެރޭގައި އޮތުމުގެ އިތުރުން، އިންތިހާއަށް ސިޔާސީ ދެކޮޅުވެރިކަން އޮތްތަނެއްވެސް މެއެވެ.

ނަތީޖާއަކަށް ވެެންދަނީ، ހަގީގަތަށް ދަންނަވަނީނަމަ، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގައި އެއްވެސް ކަމެއް ސިއްރުކުރުމަށް ޖާގައެއް ނެތުމެވެ. މަޖިލީހުގައި މުހިންމު މަސައްކަތް ކުރެވޭ ކޮމިޓީތަކުގެ މަސައްކަތް ސިއްރުކުރެވިގެން ކުރިޔަށް ގެންދެވޭ ހާލަތްތަކުގައި، ކޮމީޓީތަކަށް މީޑިއާތައް ވެއްދުމުގެ ފުރުސަތެއް ނުދެވެއެވެ.

އެހެންނަމަވެސް، މިގޮތުން ކުރިޔަށް ގެންދެވޭ ކޮމީޓތަކުގައިވެސް، ހުރިހާ ސިޔާސީ ޕާޓީތަކުން ތަމްސީލުކުރަމުންދާތީ، ކޮމިޓީތައް ސިއްރުކުރެވޭ ގިނަ ހާލަތްތަކުގައިވެސް، ކޮމިޓީތައް ސިއްރުކުރެވިގެން ކުރިޔަށް ދަނިކޮށް، ކޮމިޓީގައި ދެކެވޭ ވާހަކަތަކާއި ދެވޭ މައުލޫމާތުތައް މީޑިއާތަކާ ހަމައަށް ގިނަފަހަރަށް ހުންނަނީ ފޯރާފައެވެ.

ވާނީވެސް އެހެންނެވެ. މުޅި މަޖިލިސް ކުރިޔަށް ދަނީ، ސިޔާސީ ދެކޮޅުވެރިކަމާއި، ޖަޒުބާތާއި، އަދި ބައެއް ފަހަރަށް މެމްބަރުންގެ މެދުގައި އޮންނަ ޒާތީ ހަސަދަތަކާވެސް އެކުއެވެ.
85 މެމްބަރުން އެއްތަނެއްގައި މަސައްކަތްކުރާ ތަނެއްގައި، ރާއްޖެފަދަ ގައުމެއްގައި މިހާލަތު މިނޫން ގޮތަކަށް އޮވެދާނެކަމަށް ގަބޫލުކުރުމަކީވެސް މޮޔަކަމެކޭ ދެންނެވިދާނެއެވެ.

އެހެންކަމުން، މިއުސޫލުން، 6 މޭގެ ޓެރަރިސްޓު ހަމަލާގެ އިންކުއަރީއަށް، ދައުލަތުގެ އެތަކެއް އިސްވެރިން ފޯރުކޮށްދިން، ގައުމީ ސަލާމަތާ ގުޅުންހުރި ގިނަ މައުލޫމާތުތައް، އާންމުކުރި ރިޕޯޓުގައި ސިއްރު ކޮށްފައި ހުރިހަމަވެސް، ރިޕޯޓު އާންމު ކުރުމުގެ ކުރިންވެސް، އޭގެ ފަހުންވެސް، މިކޮމިޓީއަށް ދައުލަތުގެ ވެރީން ފޯރުކޮށްދިން މައުލޫމާތުތައް މީޑިއާތަކާ ހަމައަށް ފޯރަމުން ދިޔައީއެވެ.

އަދި މިހާތަނަށް މިބީދައިން، މީޑިއާތަކާ ހަމައަށް ތިލަވެގެން އައިސްފައިވަނީ، މިރިޕޯޓުގައި ސިއްރުކުރެވިފައިހުރި، ބައެއް ކަންކަން ކަމުގައި ވިނަމަވެސް، އިތުރަށް ރިޕޯޓުގައި ސިއްރު ކުރެވިފައިހުރި އެހެނިހެން ކަންކަންވެސް، މުސްތަގުބަލުގައި އާންމުވެ ހާމަވެގެން އަންނާނެކަމީ ކަށަވަރުވެ ޔަގީންވާ ކަމެކެވެ.

ކަމުގެ ހަގީގަތަކީ، މި ރިޕޯޓުގައި ސިއްރު ކުރެވިފައިހުރި، ގައުމީ ސަލާމަތާ ގުޅުންހުރި، މީޑިއާތަކަށް ތިލަވެެގެންދާ ކަންކަމުގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ދައުލަތުގެ މުހިންމު އިސްވެރީން އިތުރަށް ނުރައްކަލަށް ހުށަހެޅިގެން ދާނެކަމެވެ. އަދި ރިޕޯޓުގައި ނުހަނު ތަފްސީލުކޮށް ބަޔާންކުރެވިފައި ހުރި މިފަދަ އެތަކެއް ވާހަކަތަކެއް މުސްތަގުބަލުގައި، އާންމު ވެގެން އައުމުގެ ފުރުސަތު އެހާމެބޮޑުކޮށް އޮތްއިރު، މިއީ މުޅި ގައުމުގެ ސަލާމާތާއި ގުޅުން އޮތް ސީރިއަސް މައްސަލައެއްގެ ގޮތުގައި މެނުވީ ފާހަގަ ވާކަށްވެސް ނެތެވެ.

އެހެންނަމަވެސް، ގަބޫލުކުރަންޖެހޭ ހަގީގަތަކީ، ކޮމިޓީއަށް އިތުބާރުކޮށް، ދައުލަތުގެ މުހިންމު މަގާމްތަކުގައި ތިއްބެވި، މުހިންމު އިސް ބޭފުޅުން ދެއްވާފައިވާ ގައުމީ ސަލާމަތާ ގުޅުހުން ބައެއް ވާހަކަތައް، މީޑިއާތަކާ ހަމައަށް ފޯރުކޮށް ދީފައިވަނީ، ސިޔާސީ މަގުސަދުތަކެއް ހާސިލް ކުރުމަށް ކަމުގައިވި ނަމަވެސް، މިއީ ހީކުރާވަރަށްވުރެ ސީރިއަސް، އަދި ބޮޑު މައްސަލައެއްކަމެވެ.

އިންކުއަރީ ކޮމިޝަނުން ހެދި މިއިންކުއަރީގެ ހަގީގީ މަގުސަދަކީ، މިފަދަ ދެވަނަ ހާދިސާއެއް ހިގައިގެން ދިޔަ ނުދިނުން ކަމުގައިވި ނަމަވެސް، މި ރިޕޯޓުގައި ހުރި މުހިންމު މައުލޫމާތުތައް އާންމުވެ، އެއީ "ބަޕްލިކް ޑޮމެއިން"ގައި ހުރި މައުލޫމާތުތަކެއް ކަމުގައި އެއްވެސް ޒަމާނެއްގައި ވެެގެން ހިގައްޖެނަމަ، މިރިޕޯޓު އޭގެ ޒާތުގައި، ގައުމީ ސަލާމަތަށް ހުރި ބޮޑު ނުރައްކަލަކަށް ވެގެން ދާނެކަމީ ކަށަވަރުވެ ޔަގީންވާ ކަމެކެވެ.