އާންމު ތަނެއްގައި މުސްލިމަކު ކާފަރެއްގެ ގޮތުގައި ސިފަކުރުންފަދަ ނަފުރަތުގެ އަމަލު ހިންގުން ޖިނާއީ ކުށަކަށް ހެދުމަށް ގާނޫނުލްއުގޫބާތަށް ތުޅާދޫ ދާއިރާގެ މެމްބަރު ހިސާން ހުސެއިން ހުށައަޅައްވާފައިވާ ބިލަކީ، އެބިލަކާމެދު މުޖުތަމަޢުގެ ތެރޭގައި އެތައް ގޮތަކުން ދެކޮޅުވެރިކަން އުފެދިފައިވާ ބިލެކެވެ.

އަދި މިބިލް ފާހަގަ ވެގެން ދަނީ، ފަހަކަށް އައިސް މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅިގެންބިލަތަކުގެ ތެރެއިން، ގިނަ ބައެއްގެ ނަފްރަތު އެބިލަކަށް އެންމެ ބޮޑަށް އަމާޒުވެގެންދިޔަ އެއް ބިލް ކަމުގައިވެސް މެއެވެ.

އެމްޑީޕީގެ އިސް ސަފުގައި ހިނެނި ވަޑައިގަންނަވާ، އަދި މަޖިލިސް ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދުގެވެސް އަރިސް މެމްބަރެއްގެ ގޮތުގައި ފާހަގަކުރެވޭ ތުޅާދޫ ދާއިރާގެ މެމްބަރު ހިސާން ހުސެއިން މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅުއްވި މި ބިލުގައިވާ ގޮތުން، ދީނީ ބައެއް ކަންކަމުގައި ބަސް ބުނާ މީހުން ގާނޫނީ ގޮޅިއަކަށް ފެތި، އަދަބު ލިބުމުގެ ފުރުސަތު ހުޅުވިގެން ދެއެވެ.

މިގޮތުން މި ބިލުގައި ވާގޮތުން، “އާންމު ތަނެއްގައި، ވަކި މީހަކީ އިސްލާމް ދީނާ ޚިލާފަށް އުޅޭ ނުވަތަ ދެކޮޅު މީހަކު ކަމަށް ތުހުމަތު ކުރުން ނުވަތަ، އިސްލާމީ އަގީދާއާއި ގުޅުވައި މުޖުތަމަޢުގައި މީހަކާމެދު ނަފްރަތު އުފެއްދުން، ނުވަތަ، އާންމު ތަނެއްގައި މުސްލިމަކު ކާފަރެއްގެ ގޮތުގައި ސިފަކުރުން ނުވަތަ ސިފަ ކުރުމުގައި ބައިވެރި ވުން” މި ހުރިހާ ހާލަތްތަކަކީވެސް ޖިނާއީ ކުށްތަކުގެ ގޮތުގައި މި ބިލުގައި ބަޔާން ކޮށްފައި ވެއެވެ.

ދިވެހި މުޖުތަމަޢުގެ ގިނަ ބައެއްގެ ނުރުން އިންތިހާއަށް މިބިލަށް އަމާޒުވަމުން ދާއިރު، މި ދަރަޖައަށް މި ބިލާ ގުޅޭގޮތުން އާންމުން ނުރުހުންތެރިވާން ޖެހޭ ސަބަބުތައް ބައިވަރެވެ.

ބިލާމެދު ގިނަ ބަޔަކު ނުރުހުން ވަމުންދަނީ ކީއްވެ؟

ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ތުޅާދޫ ދާއިރާގެ މެމްބަރު މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅުއްވާފައިވާ މިބިލުން މަނާކުރާ ކަންކަމުގެ މަގުސަދު ފަހަރެއްގައި ރަގަޅު ވުމަކީ އެކަށިގެންވާ ކަމެކެވެ. އަދި ބިލް ހުށަހެޅުއްވި މެމްބަރު މަޖިލީހަށް ބިލް ހުށަހެޅުއްވި މަގަސަދަކީ އެއްވެސް މީހަކަށް ފާޅުގައި އެގެން އޮންނާނޭ ކަމެއްވެސް ނުމެ ނޫންމެއެވެ. ޅެމުގެ މާނަ އޮންނާނީ ޅެންވެރިޔާގެ ބަނޑުގައޭ ބުނާ ބީދައިންނެވެ.

އެހެންނަމަވެސް، މި ބިލުގައި ލިފެފައިވާ އިބާރާތްތަކުން ތަފްސީލުކޮށްދޭ ކަންކަން ކޮންމެ ގޮތަކަށް ހުރިކަމުގައި ވި ނަމަވެސް، ހުށަހެޅުއްވި މެމްބަރު ވިދާޅުވަނީ ބިލުގެ އަސްލު ބޭނުމަކީ، އެއްވެސް ސަބަބަކާ ނުލާ، ދީނުގެ ނަމުގައި މީހުންގެ ލޭ ހުއްދަކުރުން ހުއްޓުވުން ކަމުގައެވެ. އަދި ދީނުގެ ނަމުގައި، އަނެކުންގެ މައްޗަށް ނަފްރަތު އުފެދޭ ފަދަ ވާހަކަތައް ދެއްކުންވެސް ހުއްޓުވުން ކަމުގައެވެ.

މިގޮތުން، މުޖުތަމަޢުގެ ތެރޭގައި ދީނުގެ ނަމުގައި އުފައްދާ ނަފްރަތު ހުއްޓުވުުގެ މަގުސަދުގައި މަޖިލީހަށް ބިލެއް ހުށަހެޅިގެން ދިޔައިރު، މިފަދަ މުހިންމު މަގުސަދެއް ހާސިލް ކުރުމަށް ހުށަހެޅިގެން ދިޔަ ބިލަކާމެދު އާންމުގެ ހިތްތަކުގައި މިހާބޮޑު ނަފަރަތެއް އުފެދިގެން ދާންޖެހުނު ހަގީގީ ސަބަބަކީ ކޮބައި ބާވައެވެ؟ ހުރިހާ ގިންތިއެއްގެ ގިނަ ބައެއްގެ ނުރުން، މެމްބަރު ވިދާޅުވާފަދަ މުހިންމު މަގުސަދެއްގައި ހުށަހެޅުއްވި މިފަދަ ބިލަކަށް އަމާޒުވެގެން ދިއުމަކީ ހަގީގަތުގައި ވިސްނާލަން ޖެހޭކަމަކަށް ނޫނީ ނުވެއެވެ.

ދިވެހިންގެ ދީނީ އަގީދާ

ފަހަކަށް އައިސް ދިވެހިންގެ ތެރޭގައި ދީނަށް ފުރައްސާރަކުރުން އިންތިހާއަށް އިތުރުވެގެން ގޮސްފައިވި ނަމަވެސް، އަދި ބައެއް ދިވެހިން ފާޅުފައި ދީން ދޫކޮށް، ދީނަށް ފުރައްސާރަކުރަމުން ދިޔަ ނަމަވެސް، ދިވެހިންގެ ދީނީ އެއްބައިވަންތަކަން ދަމަހައްޓާ، ދީން ރައްކާތެރިކުރުމުގެ ހުރިހާ އަސާސްތަކެއް ގާނޫނު އަސާސީގައި ވަނީ ފުރިހަމައަށް ކަނޑައަޅާ ބަޔާން ކޮށްދީފައެވެ.

މިގޮތުން ގާނޫނު އަސާސީގައި ފާހަގަ ކޮށްލެވޭ މުހިން 3 ނުކުތާއެއް ވެއެވެ.

ފުރަތަމަ ނުކުތާއަކީ ގާނޫނު އަސާސީގެ ފުރަތަމަ ބާބުގެ ދެވަނަ މާއްދާއެވެ. މިމާއްދާގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުން، ދިވެހި ރާއްޖޭގެ ޖުމުހޫރިއްޔާ ބިނާވެގެން ވަނީ، "އިސްލާމީ އުސޫލުތަކުގެ" މައްޗަށެވެ.

ދިވެހިރާއްޖެއަކީ ފުރިހަމަ މިނިވަންކަން ލިބިގެންވާ، އިސްލާމީ އުސޫލުތަކުގެ މައްޗަށް ބިނާވެފައިވާ، އަމިއްލަ ވެރިކަން ކުރާ، ދީމިޤްރާތީ، ޖުމުހޫރީ އަދި ޔުނިޓަރީ ދައުލަތެކެވެ.

ގާނޫނު އަސީގައި ބުނެފައިވަނީ މިފަަދައިންނެވެ. ދިވެހި ޖުމުހޫރިއްޔާގެ ތެރޭގައި ބިންވަޅުނެގިފައިވާ އެންމެ އަސާސީ އުސޫލަކީ އިސްލާމި އުސޫލުތަކެވެ. އެއީ އެ ދީނުގެ އަސާސްތަކަށާއި އަދި އެންމެ އަސާސީ އުސޫލުތަކަށްވެސް ދިވެހި މުޖުތަމައުގައި ސަމާލުކަން ދީފައިވާ މިންވަރު ވަރަށް ރަގަޅަށް ސާފު ކޮށްދޭ އެއްކަމެވެ. އެ ތަރަހަ ކަޑައަޅާދީ ބަޔާންކޮށްފައިވަނީ ސީދާ ގާނޫނު އަސާސީގައެވެ.

ދެވަނަ ނުކުތާއަކީ، ގާނޫނު އަސާސީގެ ފުރަތަމަ ބާބުގެ 10 ވަނަ މާއްދާއެވެ.

ދިވެހި ދައުލަތުގެ ދީނަކީ އިސްލާމް ދީނެވެ. އަދި އިސްލާމް ދީނަކީ ދިވެހި ރާއްޖޭގެ ޤާނޫނުގެ މައިގަޑު މަސްދަރެވެ.

ފެހި ގާނޫނު އަސާސީގައި ބުނާގޮތުން، ދިވެހި ދައުލަތުގެ ހުރިހާ އުސޫލުތަކެއް ބައްޓަން ކުރަން ޖެހެނީ މި ގާނޫނު އަސާސީން ބަޔާން ކުރާފަދައިން އިސްލާމްދީނުގެ އުސޫލުތަކާ އެއްގޮތަށެވެ. މާނައަކީ އިސްލާމްދީން ދިރުވާ އާލާ ނުކުރެވިދާނެފަދަ ގޮތަކަށް އަމަލް ކުރުމަށް ފުރުސަތެއް އެއްވެސް ދިވެއްސަކަށް ގާނޫނު އަސާސީ ލިބިދީފައެއް ނުވެއެވެ.

ތިންވަނަ ނުކުތާއަކީ ގާނޫނު އަސާސީގެ ފުރަތަމަ ބާބުގެ 9 ވަނަ މާއްދާގައި ބުނާ ވާހަކައެވެ.

މުސްލިމަކަށް މެނުވީ ދިވެހި ރައްޔިތަކަށް ނުވެވޭނެއެވެ.

މިމާދާތައް ގާނޫނު އަސާސީގައި ހިމަނާދީފައި މިހުރީ، ދިވެހިންގެ ދީނީ އެއްބައިވަންތަކަން ދެމެހެއްޓުމުގައިވެސް އަދި، ގައުމުގެ ސުލްހަ މަސްލަހަތު ގާއިމް ކޮށްފައި ބޭއްވުންވެސް ދިވެހިންގެ ދީނީ އަގީދާއާއި ނުހަނު މަތިވެރި ދަރަޖައަކަށް ގުޅިލާ މެހިގެން ގޮސްފައިވާތީއެވެ.

މިގޮތުން، ދީނީގޮތުންނާއި އަދި ސިޔާސީ ގޮތުންވެސް ކިތައްމެ ބޮޑު ޚިޔާލުތަފާތު ވުންތަކެއް މުޖުތަމަޢުގެ ތެރޭގައި ހުރިހަނަމަވެސް، ދީނީ ކަންކަމުގައި ދިވެހިން އަބަދުވެސް އެއް ރޫހެއްގައި މަސްކަތް ކޮށްފައި ވެއެވެ.

މީގެ ސާފު ހަގީގަތް މާޒީން ފެންނާވެސް އެބަހުއްޓެވެ. ރައީސް ނަޝީދުގެ ވެރިކަމުގައި، އޭރުގެ 23 ޑިސެމްބަރު އިއްތިހާދުން އޭރުގެ ސަރުކާރާ ދެކޮޅަށް ބޭއްވި މުޒާހިރާ ވެގެންދިޔައީ، މިގޮތުން މިހާތަނަށް ބޭއްވުނު އެއްމެ ބޮޑުު އެއް މުޒާހިރާއަށެވެ.

މިމުޒާހިރާއަށް އެތަކެއް ހާސް މީހުން ޖަމާއުވީ، މާތްވެގެންވާ އިސްލާމްދީނަށް ދިވެހިންގެ ހިތްތަކުގައި އޮތް ލޯބި ހާމަކުރުމުގެ ގޮތުންނެވެ.

އެހެންކަމުން، މާޒީންވެސް، އަދި މިހާރުވެސް، ދީނަށް ނިކަމެތިކަމެއް ލިބިގެން ހިގައިދާނެކަމަށް ހީކުރެވުނަސް، އެކަމެއް ހުއްޓުވަން ރައްޔިތުން ނިކުމެއެވެ. އެކަމަކާ ދެކޮޅަށް ދިވެހިން ވާހަކަ ދައްކައެވެ. ބަސް ބުނެއެވެ. އަމަލީ ގޮތުން ދެކޮޅުވެރިކަން ދައްކައެވެ. އެފަދަ ހާލަތެއްގައ ވާނެ އެއްޗެއްވާން ދޫކޮށްލައިގެން ދިވެހިން ނުތިބޭކަން މާޒީންވެސް ވަނީ ހާމަވެގެން ގޮސްފައެވެ.

އެހެންކަމުން، ނަފަރަތުގެ ބިލް ފަރުމާ ކޮށްފައޮތް ގޮތުން، ދީނާއި ފާޅުގައި ދެކޮޅު ހަދާމީހާއަކީ ލާދީނީ މީހެކޭވެސް، ނުވަތަ އޭނާއަކީ ދީނަށް ފުރައްސާރަ ކުރާމީހެކޭ ދުލުން ބުނެލުމުން އެކަނިވެސް، އެމީހަކު ކުއްވެރިވެ ޖިނާއީ ހުކުމެއް އަންނަ ގޮތަށް ފަރުމާ ކުރެވިފައިވާ ނަފްރަތުގެ ބިލަށް ދިވެހިން ބައިއަތު ހިފާނެ ގޮތެއް ހަމައެއް ހަގީގަތުގައި އަދި ފެންނާކަށް ނެވެވެ.

އެތައް ބައެއްގެ ނުރުހުން

ނަފްރަތުގެ ބިލާ ގުޅޭގޮތުން ފާހަގަވާން އޮތް އެންމެ މުހިންމެ އަނެއް ކަމަކީ، މި ބިލާއި ދެކޮޅު ހަދަމުންދަނީ އިސިކޮޅު ސިޔާސީ ފަރާތަތްކުން އެކަނި ނޫންކަމެވެ. ދީނީ އިލްމުވެރިންނާއި، ރަށްރަށުގެ ކައުންސިލްތަކުންނާއި، ސަރުކާރު ހިންގާ ކޯލިޝަންގެ ކޯލިޝަން ޕާޓުނަރުންނާއި، އަދި މީގެއިތުރުން، ސިޔާސީ ދާއިރާގައި ހަރަކާތްތެރި ނުވާ އެތައްބަޔަކުވެސް، މިބިލާއި ދެކޮޅަށް ދަނީ ޝޫއޫރު ފާޅުކަމުންނެވެ.

ހަމައެއާއިއެކު، ޚުދު އެމްޑީޕީގެ ތެރެއިންވެސް ބައެއް މެމްބަރުން ބިލާ ދެކޮޅުކަން އަމަލީގޮތުން ސާބިތުކޮށް ދެއްވާފައިވާކަންވެސް ފާހަގަ ކޮށްލަން ޖެހެއެވެ. މިގޮތުން މި ބިލް މަޖިލީހަށް ބަލައިގަތުމަށް ނެގުނު ވޯޓުގައި، މަޖިލީހުގެ ތަޅުމުގައި އެމްޑީޕީގެ 4 މެމްބަރުން ބިލް މަޖިލީހަށް ބަލައިގަތުމާ ދެކޮޅަށް ވޯޓު ދީފައި ވެއެވެ.

މިގޮތުން ބިލް ބަލައިގަތުމަށް އެމްޑީޕީން 38 މެންބަރުން ވޯޓް ދެއްވި އިރު ބިލާ ދެކޮޅަށް ވޯޓު ދެއްވި 17 މެންބަރުންގެ ތެރޭގައި ހިމެނިގެންދިޔަ 4 މެމްބަރުންނަކީ ދެކުނުގެ ފުވައްމުލަކު ސިޓީއަށް ނިސްބަތްވާ އެ ސިޓީގެ ތިން މެންބަރުން، ފުވައްމުލަކު އުތުރު ދާއިރާގެ މެންބަރު މުހައްމަދު ރަޝީދާއި މެދު ދާއިރާގެ މެންބަރު ހުސައިން މުހައްމަދު ދީދީ އާއި، ދެކުނު ދާއިރާގެ މެންބަރު މުހައްމަދު މުމްތާޒެވެ. އެ ތިން މެމްބަރުންގެ އިތުރުން "ހިސާންގެ ބިލު" ބަލައިގަތުމާ ދެކޮޅަށް ވޯޓު ދެއްވި އެމްޑީޕީގެ އަނެއް މެންބަރަކީ ތިނަދޫ ދެކުނު ދާއިރާގެ މެންބަރު އަބްދުﷲ ސަނީފެވެ.

މީގެ އިތުރުންވެސް، މިހާލަތުގައި، ބަސްބުނަން ފަސްޖެހިފައި ތިބި ނަމަވެސް، މިބިލާ ދެކޮޅު އެތަކެއް މެމްބަރުންނެއް ޚުދު އެމްޑީޕީގެ ޕީޖީ ގުރޫޕުގައި އަދިވެސް ތިބިކަން މިއީ ފާހަގަ ކޮށްލަންޖެހޭ ކަމެކެވެ.

އަދި މީގެއިތުރުން، މި ބިލާއި ފާލުގައި ދެކޮޅު ހަދަމުންދާ ކައުންސިލްތަކުން މިމައްސާލާގައި ގަރާރުތައް ނެރެ، އެމްޑީޕީ ފިޔަވާ ރާއްޖޭގެ ސިާސީ މަސްރަހުގައި ހަރަކާތްތެރިވާ އެހެނިހެން ހުރިހާ ސިޔާސީ ޕާޓީއަކުން ކަހަލަގޮތަކަށް، މިބިލާއި ދެކޮޅުކަން ހާމަކޮށްފައިވާއިރު، މިބިލަކީ ދިވެހި ރައްޔިތުންގެ ތާއީދެއް ބިލް މިހާރު އޮތްގޮތަށް ފަރުމާ ކޮށްފަ އޮވެގެން ނުކިބޭލެ ބިލެއްކަން މިއީ ނުހަނު ސާފުކޮށް އެގި ކަށަވަރު ވެގެންދާ ކަމެކެވެ.

ބިލް ހުށަހެޅުއްވި މެމްބަރަށް، މިހަގީގަތް ފަހުމްވާނީ ކޮން ހިސާބަކުން ކަމެއް އެއީ އަދި ސާފުވާން ޖެހިފަ އޮތް ކަމެކެވެ. އަދި ހަމަ އެއާއެކު، ބެލެވޭ ގޮތުގައި، މަޖިލީހުގެ ޖުޑިޝަރީކޮމިޓީން މިހާރު މި ބިލް އާންމުންގެ މަޝްވަރާއަށްވެސް، އަދި ދައުލަތުގެ ބައެއް މުވައްސަސާތަކުގެ މަޝްވަރާއަށްވެސް ހުޅުވާލާފައި އޮތުން، ޖުޑިޝަރީ ކޮމިޓީން ބިލް ދިރާސާކޮށް ނިމޭއިރު އިތުރު ބަދަލްތަކެއް ބިލަށް އައުމަކީ ވަރަށްބޮޑަށް އެކަށީގެންވާ ކަމެކެވެ.

އެހެންނަމަވެސް، ބިލް މަޖިލީހުގެ ތަޅުމަށް އަންނަ އިރު ބިލް އޮންނަ ގޮތަކުން ދެން ރޯވެގެންދާނީ ކިހާވަރެއްގެ ކޮންކަހަކަ ހުޅުގަޑެއްތޯ މިއީ އަދި ޝައުގުވެރިކަމާ އެކު ބަލަން ތިބެން ޖެހިފައި އޮތް ކަމެކެވެ.