ކޯވިޑް ކާރިސާއަށްފަހު، މުޅި ދުނިޔޭގެ އިގްތިސާދަށް ކުރިމަތިވި ބޮޑެތި ގޮންޖެހުންތަކާއެކު، އަދިވެސް ދުނިޔޭގެ ގައުމުތައް ދަނީ، މި ގޮންޖެހުމުން އަރައިގަނެވޭނެ މަގެއް ނުފެނި، ކޯވިޑް ކާރިސާއިން ކުރިމަތިވަމުންދާ އިގްތިސާދީ ގެއްލުންތައް ތަހައްމަލް ކުރަމުންނެވެ.

އަދި ހަމައެއާއިއެކު މުޅި ދުނިޔެއަށްވެސް ކުރިމަތިވެގެންދިޔަ މި އާލަމީ ވަބާގައި، ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދަށްވެސް ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ލިބި، ދިވެހި އިގްތިސާދު ވެއްޓިގެން ދިޔަ އަދަވަޅުން އަރައިގެނެވޭ ދުވަހެއް އަދިވެސް ފެންނާކަށް ނެތެެވެ.

އެހެންނަަމަވެސް، ފަހަކަށް އައިސް، ކޯވިޑްގެ ހާލަތު ރާއްޖޭގައި، އަދި ވަކީން ޚާއްސަކޮށް ހާލަތު އެންމެ ގޯސްވެގެންދިޔަ، މާލޭގައިވެސް ކޯވިޑް19ގެ ހާލަތަށް ވަރަށް ބޮޑު ކުރިއެރުމެއް އަންނަމުންދާތީ، ފެންނަމުންދާ ހެޔޮބަދަލުތަކާއެކު، އުއްމީދުތައް މިއަދު ކޮންމެވެސް ވަރަކަަށް އާލާވަމުންދާ ކަންވެސް ކޮށްލަންޖެހެއެވެ.

އަދި ހަަމައެއާއެކު، ރާއްޖޭގެ މުޅި އާބާދީއަށް މިމަސް ނިމުމުގެ ކުރިން ވެކްސިން ޖަހާ ނިންމުމަށް ސަރުކާރުން އަމާޒު ހިފާފައިވުމުގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން، ރާއްޖޭގައި ކޯވިޑް19ގެ ހާލަތަށް އަންނަމުންދާ ހެޔޮބަދަކުތަކަކީ ދެމެހެއްޓިނިވި ބަދަލްތަކަށް ވެގެން ދިއުމުގެ ފުރުސަތުވެސް އޮތްކަމުގައި ގަބޫލުކުރަން ޖެހެއެވެ.

ކޮންމެއަކަސް ކޯވިޑް19ގެ އެންމެ ނުރައްކާތެރި ހާލަތުން އަރައިގަނެވުނަސް، މި ކާރިސާގެ ސަބަބުން ގައުމަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ ބޮޑެތި ގޮންޖެހުންތަކުން އަރައިގަނެވިގެންދާ ތަން އަދި ފެނިގެނެއް ނުދެއެވެ.

މިގޮތުން ގައުމުގެ އިގްތިސާދީ ހާލަތަށް ކޯވިޑް ކާރިސާގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ކޮށްފައިވާ ބޮޑެތި އަސަރުތަކުން އަދިވެސް އަރައިގަނެވޭ ތަނެއް ނުފެނެއެވެ.

ކޮވިޑާއި ގުޅުންހުރި ހަރުކަށި ލޮކްޑައުންތަކުގެ ސަބަބުން ވިޔަފާރިތައް އެތައް ދުވަހަކަށް ބަންދު ކުރަންޖެހި، އަލުން ހުޅުވުމުގެ ފުރުސަތު ލިބިގެންދިޔަތާ އަދި މަހެއްހާ ދުވަސް ފާއިތުވެގެނެއް ނުދެއެވެ. ކޯވިޑުން ކުރިމަތިވި އަދަވަޅުތަކުން އަރައިގަތުމަށް ނެގި ލޯނުތައް ދައްކަންޖެހުމުގެ ބުރަ ކުރިޔަށް އޮތްތާގައި ވިޔަފާރިތަކުން އުފުލަން ޖެހޭއިރު، ޑޮލަރުގެ އަގު ކަޅު ބާޒާރުގައި އުފުލި، ތަކެތީގެ އަގުވެސް ވަނީ އެމަގުން އިންތިހާއަށް އުފުލިގެން ގޮސްފައެވެ.

ޑޮލަރު ލިބެނީ ކަޅު ބާޒާރުން، އަގު ހުރީ އަތްފޯރާފަށްވުރެ މަތީގައި!

ކޯވިޑް19 ކާރިސާގައި ރާއްޖޭގެ އިގުތިސާދަށް ކުރިމަތިވެގެންދިޔަ އެންމެ ބޮޑު ގޮންޖެހުމަކަށް ވެގެންދިޔައީ، ރާއްޖެއަށް ބޭރުފައިސާ ވަންނަ އެންމެ ބޮޑު ދޮރާށި، ފަތުރުވެރިކަމުގެ ސިނާއަތު އިދަޖެހިގެން ދިއުމެވެ. ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ޑޮލަރުގެ ތާށިކަން ބާޒާރުގައި އިންތިހާއަށް މަތިވެ، ބޭންކުތަކުންވެސް މާރކެޓަށް ޑޮލަރު ދޫކުރުން ހުއްޓުމަކަށް ގެނައެވެ.

އެހެންނަމަވެސް، ޑޮލަރުގެ ތާށިކަން އިންތިހާއަށް ބޮޑުވެ، ޑޮލަރުގެ އަގުހުރި ކަޅު ބާޒާރެއް އުފެދި، އަގުބޮޑުކޮށް ޑޮލަރު ގަނެގެން ވިޔަފާރިވެރިން ރާއްޖެއަށް މުދާ އެތެރެ ކުރަމުންދާއިރު، ކޯވިޑް ކާރިސާއަށް އަންނަމުންދާ ހެޔޮ ބަދަލުތަކާއެކުވެސް، އުފެދިގައިވާ ޑޮލަރުގެ ކަޅު ބާޒާރު ނައްތާ ނުލެވިގެން އުޅޭ ސަބަބުތަކާ ދޭތެރޭ މިއަދު ގިިނަ ބަޔަކު ސުވާލު އުފައްދައެވެ.

މިގޮތުން އުފެދިފައިވާ ކަންބޮޑުވުންތަކާ ގުޅޭގޮތުން، އިގްތިސާދީ ދާއިރާގެ ބައެއް ތަޖުރިބާކާރުން ވިދާޅުވާ ގޮތުގައި ޑޮލަރަށް ޑިމާންޑް ބޮޑުވެފައި ވަނީ ހަމައެކަނި ޓޫރިޒަމް ދަށްވުމުގެ ސަބުބުންނެއް ނޫނެވެ.

އިގްތިސާދީގޮތުން ނުހަނު ދަތި ދަޑިވަޅެއްގައި ސަރުކާރުން އަދިވެސް ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުތަކުގައި، ދައުލަތަށް އެއްވެސް އާމްދަނީއެއް ނިލިބުނަސްވެސް، ގިނަ މަޝްރޫއުތަކެއް ކުދިކުދި އާބާދީ ހިމެނޭ ރަށްރަށުގައިވެސް ކުރިޔަށް އެބަ ގެންދެއެވެ. ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން، ޑޮލަރު އިންތިހާއަށް ބޭނުން ވެފަައިވާ މަސައްކަތްތަކަށް ބޭނުންވާ ސާމާނު ގެނައުމަށް ދައުލަތުގެ އެސްއޯއީތަކުން މާރކެޓްގައި ހުން ޑޮލަރުކޮޅު އެބަ ދަމައިގަނެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް، ކަމުގެ ހަގީގަތަކީ ރަށްރަށުގައިވެސް އަދި ގައުމީ ފެންވަރުގައިވެސް، ހިންގާ މަޝްރޫޢުތައް ހިންގަން ވާނީ ދައުލަތަށް ލިބޭ މިންވަރު ދަނެގެންކަމެވެ. އަދި ދައުލަތުން ހިންނާ މަޝްރޫޢުތައް ވާންވާނީވެސް، އެއިން ދައުލަތަށް ވެސް ކޮންމެވެސް ސިފައެއްގައި އާމްދަނީއެއް ލިބޭ ގޮތަށް ހިންގާ މަޝްރޫއުތަކަކަށްވެސް މެއެވެ.

ޑޮލަރުގެ މައްސަލަ އިންތިހާއަށް ބޮޑުވެފައިވާއިރު، ޑޮލަރުގެ ޑިމާންޑް ކުޑަކުރަން އެކަށީގެންވާ މަސައްކަތްތަކެއް ދައުލަތުގެ މާލީ ވުޒާރާއިން ކުރާތަނެއް ފެންނަމުން ނުދެއެވެ. އެއްކޮޅުން ވިޔަފާރިވެރިންނާއި އާންމުން ޑޮލަރު ނުލިބިގެން އަގުބޮޑުކޮށްވެސް ޑޮލަރު ގަންނަން ޑޮލަރު ފަހަތުން ދުވަނީއެވެ. އަނެއްކޮޅުން ސަރުކާރުގެ ސިޔާސަތެއްގެ ގޮތުގައި ފެންނަމުންދަނީ، ދައުލަތަށް ލިބެމުންއައި އާމްދަނީ އެކީއެކަށް ހުއްޓުމަަކަށް އައިސްފައިވި ނަމަވެސް،  އެތައް މިލިއަން ޑޮލަރެއް ޚަރަދު ކުރަންޖެހޭ ތަރައްގީގެ މަޝްރޫރުތައް ބާރު ދުވެލީގައި ކުރިޔަށް ގެންދިއުމެވެ.

އަދި، މިހުރިހާ ގޮންޖެހުންތަކާއެކީވެސް، ޑޮލަރު ނުލިބި، ތަކެތީގެ އަގުއުފުލި، ވިޔަފާރަވެރިންނާ ރައްޔިތުން ހަނާވަމުން ދާއިރު، މިވާހަކަ ދައްކާނެ ބަޔަކުގެ މިއަދަކު ފެންނާކަށް ނެވެ. މިއީ ހަގީގަތުގައިވެސް ކަންބޮޑުވާން ޖެހޭ މައްސަލައެކެވެ.

ޑޮލަރުގެ ވާހަކަ ދައްކާނެ ބަޔަކު ނެތް!

ކޯވިޑް ކާރިސާގައި ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދު ފުޑުފުޑުވެގެން ދިޔަނަމަވެސް، މިކަމުގެ ކަންބޮޑުވުން އުފެދި، ދައުލަތުގެ މާލީވަޒީރު، ފާއިތުވެދިޔަ ދޮޅު އަހަރުދުވަހުގެ ތެރޭގައި މިވާހަކަ ދައްކަވާފައިވަނީ މަދުފަހަރަކުއެވެ.

އެހެންނަމަވެސް، ފާއިތުވެދިޔަ ތަނުގައި ބޭއްވެވި މަދު ޕްރެސް ކޮންފަރެންސްތަކުގައި، ޑޮލަރުގެ މައްސަލަ ހައްލުކުރުމަށް މަސައްކަތް ކުރައްވަމުން ގެންދަވާކަމަށް މާލީ ވަޒީރު ވިދާޅުވެފައި އެބަހުއްޓެވެ. މިގޮތުން އެންމެފަހުން ވިދާޅުވެފައިވަނީ، ޑޮލަރުގެ މަސަލައަށް އަދި ހައްލު އައިސްފައި ނުވަނީ، އެމްއެމްއޭއާއި ގުޅިގެން ކުރައްވަމުން ގެންދަވާ މަސައްކަތްތައް އަދި ނިންމަވާ ލެއްވިފައި ނުވާތީ ކަމުގައެވެ. އެމަސައްކަތް މިއަހަރު ފެބްރުއަރީ މަހުންފެށިގެން ކުރިޔަށްދާކަމަށްވެސް ވިދާޅުފައި ވެއެވެ.

ކޮންމެއަކަށް، ޑޮލަރުގެ ވަރުގަދަ ކަޅު ބާޒާރެއް ރާއްޖޭގައި އުފެދި، ޑޮލަރުގެ އަގު އިންތިހާއަށް އުފުލިގެން ގޮސްފައިވާއިރު، ދައުލަތުގެ މާލީ ވަޒީރު ހިމޭނުން ހުންނަވާއިރު، ސަރުކާރު ޒިމްމާދާރު ކުރުވުމުގެ މަސްއޫލިއްޔަތު އަދާކުރަމުންދާކަމަށް ވަކާލާތުކުރާ، ޕީޕީއެމްގެ ލީޑަރުޝިޕްގެ ހާލަތުވެސް ފެންނާން ހުރީ ހަމަ މި ބީދައިންކަމުގައި މިއަދު ދަންނަވަން ޖެހެއެވެ.

ސަބަބަކީ، ފެންނަފެނުމަށް ބަލާއިރު، އެންމެ ބޮޑު އިދިކޮޅު ޕާޓީ ޕީޕީއެމް މިއަދު ޖެހިފައިވާ ހަމައެކަނި ޖަޒުބާތަކީ، އެޕާޓީގެ ލީޑަރު ޖަލުން މިނިވަންކުރުން ކަމުގައި ދަންނަވަން ޖެހޭތީއެވެ.

ޕީޕީއެމްގެ ޕޯޑިއަމަށް އަރުއްވާ ހަމަ ކޮންމެ ބޭފުޅަކުހެން، ރައީސް ޔާމިން 2023ވަނަ އަހަރު އަލުން ވެރިކަމަށް ގެންނަވާނެކަމަށް ހުވާ ކުރައްވާ އަހުދުކަށަވަރު ހިތްޕަވާއިރު، ހާލަތު އޮތްގޮތް މިހުރިހާ ބޭފުޅުންވެސް ތިއްބަވަނީ ހަމަ ރަގަޅަށްވެސް ކަމުގައި ހަގީގަތް އެގިވަޑައިގެން ކަމީވެސް ކަށަވަރުވެ ޔަގީންވާ ކަމެލެވެ.

މިއީ ހަގީގަތުގައިވެސް މިއަދު ކަންބޮޑުވާން ޖެހިގައި އޮތް ބޮޑު މައްސަލައެވެ. ވަކި ސިޔާސީ ޕާޓީއެއް އިސްތިސްނާ ކުރުމެއްނެތި، އިންސާފުގެ ތަރާދުން ވިސްނާއިރު މިއަދު ފެންނަނީ، ޕީޕީއެމްއަށް އޮތް ހަމައެކަނި ޒިންމާއަކީ ރައީސް ޔާމިން މިނިވަންކުރުން ކަމުގައި އެޕާޓީން ދެކޭތަނެވެ. އެމްޑީޕީއަށް އޮތް ހަމައެކަނި ޒިންމާއަކީ އެޕާޓީގެ ލީޑަރަށް އަމާޒުކޮށް ދެވުނު ޓެރަރިސްޓް ހަމަލާގެ އިންސާފު ހޯދުންކަމުގައި އެޕާޓީން ދެކޭތަނެވެ.

ދެން އޮތީ އަދާލަތު ޕާޓީއާއި ޖުމްހޫރީ ޕާޓީއެވެ. އަދާލަތުގެ އެންމެ އިސް ދެތިންބޭފުޅުން ތިއްބެވީ ސަރުކާރުގެ އެންމެ އިސް ދެތިން މަގާމެއްގައެވެ. އެ ޕާޓީން ގަބޫލުކުރާ ގޮތުގައި ގައުމުގެ ހުރިހާ ކަމެއްވެސް ހުރީ ބަރާބަރަށެވެ. ހަމަ މަގުގައެވެ.

ޖުމުހޫރީޕާޓީގެ އެއްވެސް ހިލަމެއް ނުވަނިކޮށް ރައީސް އިބުރާހިމް މުހައްމަދު ސާލިހުގެ ވެރިކަމުގެ ދައުރު ދެބައިވެގެން ދިޔައީއެވެ. އެހެންނަމަވެސް ލީޑަރުގެ އަނބިކަބަލުން ހުންނެވީ ވަޒީރުކަމުގައެވެ.

ދެން އޮތީ އެމްއާރުއެމްއެވެ. އެޕާޓީވެސް ވުޖޫދުގައި އޮތްހެން ހީނުވިޔަސް، އަދި އެޕާޓީގެ އެހެން ހުރިހާ ވަޒީރުންގެ މަގާމު، ވަޒީރަކަށްފަހު ވަޒީރަކު ގެއްލެމުން ދިޔަނަމަވެސް، ޕާޓީގެ ރައީސްގެ ދަރިކަބަލުން ވަޒީރުކަމުގެ މަގާމުގައި ދެމި ހުންނެވުމުން، އެޕާޓީގެ ރައީސްވެސް ހުންނަވާތަން ފެންނަމުންދަނީ ވަރަށްވެސް އުފަލުގައެވެ.

ކުރުގޮތަކަށް ދަންނަވަނީނަމަ، ޑޮލަރުގެ އަގު އުފުލި، ވިޔަފާރިވެރިންނާއި ގައުމު ހަނާވަމުން ދިޔަނަމަވެސް، އެވާހަކަ ދައްކަވާނޭ ފަރާތެއް ނެތެވެ. އެވާހަކަ ދައްކާނޭ ސިޔާސީ ޕާޓީއެއްވެސް ނެތެވެ. އެމީހަކާ އެމީހެކެވެ. ހުރިހާ ލީޑަރުންވެސް ތިއްބެވީ ފިސާރި ރަގަޅަށް އެބޭފުޅުންގެ މަސްލަހަތު ހިމާޔަތް ކުރައްވައިގެންނެވެ. އިދިކޮޅު އެއްކޮޅު ޕާޓީއެއް ތަފާތު ކުރުމެއް ނެތިއެވެ.

ގައުމުގެ ހާލަތު ހަގީގަތުގައިވެސްވަނީ ކަންބޮޑުވާންޖެހޭފަދަ ހާލަތުގައެވެ.