ގައުމުން ބޭރަށް އަރުވާލެވިގެން ހުންނަވަނިކޮށް، ތުރުކީގައި ހުންނަ ސައުދީގެ ކޮންސިއުލޭޓް ތެރޭގައި މަރާލެވިފައިވާ ނޫސްވެރިޔާ ޖަމާ ޚަޝޯގީ މަރާލެވިފައިވަނީ، ސައުދީ ވަލީ އަހުދު މުހައްމަދު ބިން ސަލްމާނު (އެމްބީއެސް)ގެ އަމުރަށްކަން ޔަގީން ކުރެވިފައިވާ ކަމަށް، މި ހާދިސާ ތަހުގީގުކޮށް އެކުލަވާލެވުނު، އެމެރިކާގެ ސީއައިއޭގެ އިންޓެލިޖެންސް ރިޕޯޓުގައި ބުނެފިއެވެ.

ހުކުރުދުވަހު އާމުކޮށްފައިވާ، މިހާދިސާގެ ޖާސޫސީ މައުލޫމާތުތައް އެކުލެވޭ، އެމެރިކާގެ އިންޓެލިޖެންސް ރިޕޯޓުގައިވަނީ، އެގައުމުގެ އިންޓެލިޖެންސް އޮފިޝަލުން ގަބޫލުކުރާ ގޮތުގައި، މި ހާދިސާގައި، ސައުދީ އަރަބިއާގެ ސަރުކާރުގެ ހިންގެވުމާއި ހަވާލުވެ ހުންނެވި، ވަލީ އަހުދު މުހައްމަދު ބިން ސަލްމާނު އަދާ ކޮށްފައިވާ ދައުރު ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ޔަގީން ކޮށްދީފައެވެ.

ސައުދީގެ މަރު ސްކޮޑަކުން، ތުރުކީގައި ހުންނަ އެގައުމުގެ ކޮންސިއުލޭޓް ތެރޭގައި ޖަމާލް ޚަޝޯގީ މަރާލާފައިވާ ގޮތުގެ އިންޓޭލިޖެންސް އެތަކެއް މައުލޫމާތުތަކެއް އެކުލެވޭ މި ރިޕޯޓު އާންމު ކުރުން ލާޒިމްކޮށް، 2019 ވަނަ އަހަރު އެމެރިކާގެ ކޮންގްރެސްއިން ގާނޫނެއް ފާސްކޮށްފައި ވިނަމަވެސް، ކުރީގެ ރައީސް ޑޮނަލްޑް ޓަރަމްޕް ވަނީ މިރިޕޯޓު އާންމު ނުކޮށް ހިފަހައްޓަވާފައެވެ.

ސައުދީ އަރަބިއާގެ ޝާޙީ އާއިލާގެ އިސް ފަރާތްތަކާއެކީ ވަރަށް ގާތްކޮށް ކުރިން މަސައްކަތް ކުރެއްވި، އެހެންނަމަވެސް ފަހުން، ޝާހީ އާއިލާ ދުރަށް ވަޑައިގެން، ގައުމުން ބޭރުގައި ދިރި އުޅުއްވަމުން ގެންދެވި ޖަމާލް ކަޝޯގީ މަރާލާފައިވަނީ، ތުރުކީގެ އިސްތަމްބޫލްގައި ހުންނަ ސައުދީ ކޮންސިއުލޭޓްގެ ތެރޭގައެވެ. ސައުދީ ސަރުކާރަށް ނިސްބަތްވާ އިސް އޮފިޝަލުންތަކެއް ވަނީ ކަޝޯގީ މަރާލުމަށްފަހު، އެނާގެ ހަށިގަޑުގެ ބައިތައް ކޮންސިއުލޭޓް ތެރޭގައި، ކަރަންޓު ކީހަކުން ބުރިކޮށް، ވަކި ކޮށްފައެވެ. އަދި ހަށިގަޑުގެ ބައިތައް ކޮންސިއުލޭޓުން ނެރެ ގެންގޮސްފައިވަނީ ސައުދީ ސަފީރުގެ ގެކޮޅަށްކަން ތަހުގީގުން އެގިފައިވި ނަމަވެސް، ހަށިގަޑުގެ ބައިތަކަށް ފަހުން ހަދާފައިވާ ގޮތެއް އަދިވެސް ސައުދީ ސަރުކާރުން ހާމަކޮށްފައެއް ނުވެއެވެ.

ޚަޝޯގީ މަރާލުމުގެ ކުރިން އޭނާ ގެންދެވީ ވޮޝިންގޓަން ނޫހަށް ޚާއްސަ ކޮލަމެއް ލިޔުއްވަމުންނެވެ. މި ލިޔުއްވުމުގައި އޭނާ ގެންދެވީ ސައުދީ ޝާހީ ޢާއިލާއަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ފާޑު ވިދާޅުވަމުންނެވެ.

ސައުދީ ސަރުކާރުން މިހާތަނަށް ވަނީ، މި ހާދިސާއާއި ވަލީ އަހުދު މުހައްމަދު ބިން ސަލްމާނުއާއި އެއްވެސް ގުޅުމެއް ނެތްކަމަށް ބުނެފައެވެ.

ވައިޓް ހައުސްއިން ބުނެފައިވަނީ، މި ރިޕޯޓު އާންމު ވެގެން ދިއުމަށްފަހު، ރިޕޯޓާގުޅިގެން ދެން އެގައުމުން އަޅާނެ ފިޔަވަޅުތަކެއް ބައިޑްންގެ ސަރުކާރުން އިތުރަށް ހާމަ ކުރާނެއެވެ.

ވަލީ އަހުދު މުހައްމަދު ބިން ސަލްމާން، މި އޮޕަރޭޝަން ކުރިޔަށް ގެންދިއުމުގެ ހުއްދަ ދޫކޮށްފައި ވާކަމަށް ގަބޫލު ކުރެވޭ ހެކިތައް ޔޫއެސްގެ އިންޓެލިޖެންސް ރިޕޯޓު މައިގަޑު ގޮތެއްގައި ބިނާ ކޮށްފައިވަނީ، "ސައުދީ ރަސްކަމުގެ ތެރޭގައި ކަންކަން ނިންމުމުގެ އެންމެ ފަހުބަސް ބުނުމުގައި" އޭނާއަށް ލިބިފައިވާ ބާރާ އިޚްތިޔާރު ތަކުގެ މައްޗަށާއި އަދި "ސައުދީ ސަރުކާރުގެ އެންމެ ޚާއްސަ އެއް މުޝީރަކާއި އަދި ވަލީ އަހުދު މުހައްމަދު ބިން ސަލްމާނުގެ ރައްކާތެރިކަމަށް ޒިންމާވާ ފަރާތްތަކުގެ ބައިވެރިވުން" މި އޮޕްރޭޝަންގައި ހިމެނިފައިވާ މިންވަރުގެ މައްޗަށެވެ.

އަދި އެމެރިކާ ޖާސޫސީ އިދާރާއިން ތައްޔާރު ކޮށްފައިވާ މި އިންޓެލިޖެންސް ރިޕޯޓުގައި ވަނީ، "ގައުމުން ބޭރުގައި ދިރި އުޅޭ، ސައުދީ ސަރުކާރަށް ފާޑު ކިޔާ ފަރާތްތަކުގެ އަޑު ކަޑުވާލުމަށް، ވަލީ އަހުދު މުހައްމަދު ބިން ސަލްމާނު ހިންގަވަމުން ގެންދަވާ އަނިޔާވެރި އަމަލްތަކަށް" ވެސް ރިއާޔަތް ކޮށްފައެވެ.

"2017ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން ވަލީ އަހުދު މުހައްމަދު ބިން ސަލްމާން ވަނީ، ސައުދީ ރަސްކަމުގެ ސެކިއުރިޓީއާއި އަދި އިންޓެލިޖެންސް އޭޖްނެސީ ހުރިހާ ބާރެއް ނަންގަވާފަ، ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން، މި ގިންތީގެ އޮޕަރޭޝަނެއް ވަލީއަހުދުގެ އެގުމާ ނުލާ ހިގައި ދިއުމަކީ މުސްތަހީލު ކަމެއް،" މި ރިޕޯޓުގައި ބުނެފައި ވެއެވެ.

"މި ހާދިސާ ހިގައި ދިޔައިރު، ސައުދީ ރަސްކަމުގެ ތެރޭގައި އުފެދިގައި އޮތް މާހައުލަކީ، ވަލީ އަހުދު މުހައްމަދު ބިން ސަލްމާންގެ އަމުރު މައުރޫފް ހިންގުމުގައި ފަސްޖެހޭ މީހުންގެ ވަޒީފާ ގެއްލުން ނުވަތަ ހިފާ ހައްޔަރު ކުރާނެ ކަމުގެ ބިވެރިކަން އިންތިހާއަށް އުފެދިފައި އޮތް މާހައުލެއް،" މި ރިޕޯޓުގައި އިތުރަށް ބުނެފައި ވެއެވެ.

"ވަލީ އަހުދު މުހައްމަދު ބިން ސަލްމާން ދެކެމުން އައީ، ޖަމާލް ޚަޝޯގީއަކީ ސައުދީ ރަސްކަމަށް އޮތް ވަރަށްބޮޑު ނުރައްކަލެއްގެ ގޮތުގައި،" މި ރިޕޯޓުގައި ބުނެފައި ވެއެވެ.

4 ސަފުހާގެ މައްޗަށް އެކުލެވިގެންވާ، ރިޕޯޓުގައި ވަނީ، ޚަޝޯގީ މަރާލުމުގެ ޒިންމާ އުފުލަންޖެހޭ 21 މީހެއްގެ ނަންވެސް ހިމަނާފައެވެ. މި ރިޕޯޓުގައި ވާގޮތުން، މި ޖަރީމާއަކީ، ކުރިން ރޭވިގެން ހިންގާފައިވާ ޖަރީމާއެއް ކަމުގައިވި ނަމަވެސް، ޖަމާލް ޚަޝޯގީ މަރާލުމަށް ނުވަތަ ހައްޔަރު ކުރުމަށް ވަލީ އަހުދު މުހައްމަދު ބިން ސަލްމާން ނިންމަވާފައިވަނީ ކޮން އިރެއްގައި ކަމެއް އެމެރިކާގެ އިންޓެލިޖަސްއަށް ހޯދިފައެއް ނުވެއެވެ.

"މިއޮޕްރޭޝަންގެ މައުލޫމާތުތައް، މިއޮޕަރޭޝަން ހިންގި މީހުންނާ ހިއްސާ ކުރިން ކުރެވިފައިވާ ކަމެއް، ނުވަތަ މި އޮޕަރޭޝަންގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ޚަޝޯގީ މަރާލެވޭނެ ކަމެއް، އޮޕަރޭޝަން ހިންގި ފަރާތްތަކަށް ހަދިސާގެ ކުރިން އެގިފައިވާ ކަމެއް ހޯދިފައެއް ނުވޭ،" ރިޕޯޓުގައި ބުނެފައި ވެއެވެ.

ސައުދީ އަރަބިއާގެ ފޮރިންގ މިނިސްޓްރީން ނެރެފައިވާ ބަޔާނެއްގައި ބުނެފައިވަނީ، "މި ރިޕޯޓުގައި ހިމެނިފައިވާ ސާބިތު ނުހިފޭ، ސައްޙަ ނޫން ދިރާސާ ތަކާ، އަދި ރަސްކަމުގެ އިސް ބޭފުޅުންގެ ބޮލުގައި އަޅުވާފައިވާ ޒިންމާ ތަކަށް ދެކޮޅު ހަދާކަމާއި، އަދި ރިޕޯޓުގައި ހިމަނާފައިވަނީ ފުރިހަމަ ނޫން ދޮގު ވާހަކަތަކެއް ކަމުގަ" އެވެ.

މިހާދިސާއަށްފަހު، ވަލީއަހުދު މުހައްމަދު ބިން ސަލްމާންގެ އަގު ބައިނަލް އަގުވާމީ މަސްރަހުގައި ވެއްޓި، ސައުދީ އަރަބިއާގެ މޫނުމަތިވަނީ ވަރަށްބޮޑަށް ކިލަބު ވެގެން ގޮސްފައެވެ.

2018 ވަނަ އަހަރުގެ ސެޕްޓެމްބަރު މަހުގެ 28 ވަނަ ދުވަހު ކަޝޯގީ އިސްތަމްބޫލްގައި ހުންނަ ސައުދީ ކޮންސިއުލޭޓަށް އެންމެ ފުރަތަމަ ގޮސްފައިވަނީ، އޭނާގެ ލޯބިވެރިޔާއާއި ކައިވެނި ކުރުމަށް ބޭނުންވާ ލިޔެކިޔުންތައް ހޯދުމަށެވެ. އަދި އެދުވަހު ކަޝޯގީ ކޮންސިއުލޭޓަން ވަނުމާއެކު، ކޮންސިއުލޭޓުގައި ސައުދީ އިންޓެލިޖެންސް ސްޓޭޝަން ޗީފްއެއްގެ ގޮތުގައި އޭރު މަސައްކަތް ކުރަމުންދިޔަ އަހުމަދު އަބްދުﷲ އަލް-މުޒައިނީ ވަނީ، އިމަޖެންސީ ކޯޑެއް ބޭނުން ކޮށްގެން، ކަޝޯގީ ކޮންސިއުލޭޓަށް ވަދެއްޖަކަން، ސައުދީ އަރަބިއާގެ ވެރިރަށް ރިޔާދަށް އެދުވަހު އަންގާފައި ވެއެވެ.

ސައުދީ އަރަބިއާއިން ފޮނުވި 15 މީހުންގެ މައްޗަށް އެކުލެވޭ މަރުގެ ސްކޮޑުން ކަޝޯގީ މަރާލާފައިވަނީ، އޭގެ 4 ދުވަސް ފަހުން، އޭނާ ކައިވެނި ކުރުމަށް ބޭނުންވާ ލިޔެކިޔުންތައް ބަލާ އޮކްޓޯބަރ މަހުގެ 2 ވަނަ ދުވަހު ކޮންސިއުލޭޓަށް ދިއުމުންނެވެ.

އެންމެފުރަތަމަ، މި ޖަރީމާގެ އެއްވެސް މައުލޫމާތެއް ނޭގޭކަމަށް ސައުދީ އަރަބިއާއިން ބުނި ނަމަވެސް، ފަހުން ސައުދީ ސަރުކާރުންވަނީ ތުރުކީގައި ހުންނަ އެގައުމުގެ އެމްބަސީތެރޭގައި މިޖަރީމާ ހިންގާފައިވާކަމަށް އެއްބަސް ވެފައެވެ. އެހެންނަމަވެސް ސައުދީ ސަރުކާރުން ބުނެފައިވަނީ މިއީ އެގައުމުގެ ސަރުކާރަށް އެގިގެން ހިންގާފައިވާ ޖަރީމާއެއް ނޫން ކަމުގައެވެ.