ދިވެހިރާއްޖެއަށް ޑިމޮކްރަސީ ގެންނަން މަސައްކަތް ކުރި މީހުންގެ ނަޒަރުގައި ރައްޔިތުން އެންމެ ލޯބިވާ ބަޔަކީ މުސްތަފާބޭމެންކަމަށް މުސްތަފާބޭމެން ދެކެއެވެ. އައިޑީކާޑަށް ބޭސްފަރުވާ ކުރެވޭނެގޮތް ތަނަވަސްކޮށް ދިނުމަކީ، އެމީހުންގެ ބަހުރުވައިންނަމަ، މުސްކުޅިވެރިންނަށް ލިބެމުންދާ ޢިނާޔަތަކީ، މި ބުނާ މީހުން ދިވެހިރައްޔިތުންނަށް ހޯދައިން އެއްޗެއްގެ ގޮތުގައި ގެންދަނީ ވަކާލާތު ކުރަމުންނެވެ. ޢިނާޔަތް ލިބޭ މީހުންނަށާ އެމީހުންގެ ދަރިންނަށް ހީވެފައި އޮންނަނީ އެއީވެސް މުސްތަފާބެގެ ވެރިކަމުގައި ރައްޔިތުންދެކެވީ ލޯތްބެއްގެ ބޮޑުކަމުން ދިން އެއްޗެއްގެ ގޮތުގައެވެ.

މުސްތަފާބެއެވެ. ހަގީގަތަކީ އެއެއްނޫނެވެ. މިހާރު އަމަލުކުރަމުންގެންދާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ގާނޫނު އަސާސީ ތަސްދީގު ކުރެއްވީ 7 އޯގަސްޓް 2008 ގައި އެއިރު ހުންނެވި ދިގު ތިރީސް އަހަރުގެ ވެރިޔާއެވެ.

އެ ގާނޫނު އަސާސީގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ އިދާރާތަކާއި، މިނިވަން މުވައްސަސާތައް އުފެއްދުމާއި، ރައްޔިތުންގެ އަސާސީ ހައްޤުތައް ކަށަވަރުކުރުން ފަދަ މުހިއްމު އެތައް ކަމެއް ކުރުމުގެ ހުރިހާވެސް ބާރެއް ލިބުނީ މުސްތަފާބެއަށް ނޫންތޯއެވެ. އެވަގުތު ތިރީސް އަހަރުގެ ވެރިޔާ ހުންނެވި ކަމުގައި ވިނަމަވެސް، ގާނޫނު އަސާސީގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ކަންތައްތައް ކުރުމަކީ ރައްޔިތުންގެ ޒިންމާތަކާ ހަވާލުވެގެން ހުންނަ މީހަކު އަދާކުރައްވަންޖެހޭ ގާނޫނީ ވާޖިބެއް ނޫންތޯއެވެ. އެއީ ރައްޔިތުންނަށް ހެޔޮއެދޭ މީހެއްގެ ހައިސިއްޔަތުން ނުވަތަ ރައްޔިތުންދެކެ މާބޮޑަށް ލޯބިވާ މީހެއްގެ ހައިސިއްޔަތުން ކޮށްދިން ކަމެއްކަމަށް ދުށުމަކީ ހަމައެކަކުވެސް ކޮށްގެންވާނެ ކަމެއްނޫނެވެ.

އަދި އެގޮތަށް މީހުންނަށް ދައްކަން މަސައްކަތްކޮށްގެންވެސް ނުވާނެއެވެ. އެއީ، ރައީސްކަމުގެ މަގާމުގައި ހުންނަ މީހެއްގެ މައިންބަފައިގެން ތަރިކަ މުދަލުން ރައްޔިތުންނަށް ދޭން ކަނޑައެޅި ޢިނާޔަތެއްވެސްނޫނެވެ. މުސްތަފާބެއާއި މުސްތަފާބޭގެ ޖަދޫގައި ޖައްސައިގެން ގެންގުޅޭ އަޅުކުދިންވެސް ރައްޔިތުންނަށް އޮޅުވާ ނުލާށެވެ.

މިދެންނެވި ކަންކަން ލޯފަން މީހަކަށް ނުފެނި ހިނގައި ދާނެއެވެ. ބީރު މީހަކަށް އަޑުނީވި ދާނެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް، މި ހަގީގަތުގެ މައްޗަށް ސަލާމަތް ބުއްދި ހުރި މީހެއްގެ ވިސްނުމުން ވިސްނައިފި ކޮންމެ މީހަކަށްމެ ވިސްނޭނީ މުސްތަފާބޭމެން ހަދަމުންދާ ދޮގާއި މަކަރާއި ހީލަތްތަކެވެ. އޮޅުވާލުންތަކެވެ. ހާމަވާނީ މުސްތަފާބޭމެން ދިވެހިރައްޔިތުން ގުބޯ ހެއްދުމަށް ކުރަމުންދާހާ މަސައްކަތްތަކެވެ.

ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ގާނޫނު އަސާސީގައި ވަނީ، ޢާއިލާގެ ފަރާތުންނާއި ޖަމާއަތުގެ ފަރާތުންނާއި ދައުލަތުގެ ފަރާތުން ޚާއްޞަ އެހީތެރިކަމާއި ރައްކާތެރިކަން ލިބުމަކީ އުމުރުން ދުވަސްވީ މީހުންނާއި ޚާއްޞަ އެހީއަށް ބޭނުންވާ މީހުންނަށް ލިބިގެންވާ ޙައްގެއްކަމަށް ވަރަށްވެސް ފުރިހަމަޔަށް ބަޔާންކޮށް ދީފައެވެ. އެހެންވީއިރު، ދައުލަތުން އެފަދަ ފަރާތްތަކަށް ރައްކާތެރިކަން ހޯދައިދޭންޖެހެއެވެ. މުސްކުޅިވެރިންނަށް ދަައުލަތުން ދެމުންދާ ޢިނާޔަތަކީ، މުސްތަފާބޭ ދިން އެއްޗަކަށް ހަދައިގެން އުޅެން ހެޔޮވާނެތޯއެވެ.

މުސްތަފާބޭއެވެ. އަބަދުވެސް ގިނަ ވަގުތު ތިޔަ ހޭދަ ކުރެއްވެނީ ރައްޔިތުންނަށް އޮޅުވާލުމުގައި ނޫންހެއްޔެވެ. އެހެންނަމަވެސް، އިނާޔަތް ލިބެމުންދާ މީހުންނަށާ އެމީހުންގެ ދަރިންނަށް މިހިރަ މިހިރަ ކަންކަން އޮޅުން ނުފިލާތީ އެކަންކަން މިހާރު ސާފުވާނެކަމަށް ދެކެމެވެ. މީގެ މަގްސަދަކީ، ބައެއް ރައްޔިތުންނަށް އޮޅުން އަރާފައިވާ މިބާވަތުގެ ކަންތައްތައް އަޞްލު ނިޔަތުގައި އޭގެ މަގްސަދު ހާސިލްވާ މިންވަރަށް އޮޅުން ފިލުވައިދެވޭތޯ ބެލުމެވެ.

މުސްތަފާބޭ ނިކަން ވިސްނަބަލާށެވެ. މުސްތަފާބޭމެންގެ މުޅި ހަޔާތް ހޭދަކުރީ ރައީސް މައުމޫނަށާއި އެ މަނިކުފާނުގެ ސަރުކާރުގެ ވަޒީރުންނަށާ، އަތޮޅު ތަކުގެ އަތޮޅުވެރިންނަށާ، ރަށްރަށުގެ ވެރިންނަށް މަލާމާތާއި އާޑަ ފުރައްސާރަ ކުރުމުގައި ނޫންހެއްޔެވެ. ކޮންކަމަކާ ހެދިގެންކަން އެގޭތޯއެވެ. ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އާއި ވަޒީރުން އަތޮޅުތަކަށް ޒިޔާރަތް ކުރައްވާއިރު، މާފަތިއެޅުމާ މާބޮނޑި ދިނުމާ ސްކޫލް ކުދިންނާ އަންހެނުންގެ ކޮމިޓީ މެންބަރުން ރަށްރަށުގެ ބަނދަރުމައްޗަށް ނެރެގެން މަރްހަބާ ކިޔާތީއެވެ. އެމީހު އަވީ ލާފައި ބައިތިއްބާތީއެވެ.

މުސްތަފާބޭ މުވައްޒަފުންނަށް ފުރައްސާކުރަމުން ގެންދިޔައީ، މިސްކިތްތަކާ ސްކޫލްތަކާ އޮފީސްތަކުގައި އެތަން ތަނުގެ މުވައްޒަފުން ލައްވައި ކުލަލައި ޒީނަތްތެރިކުރާތީއެވެ. މުސްތަފާބޭ ކެނޑިނޭޅި ބުނަމުން އައީ ސަރުކާރު ލިބިއްޖެނަމަ އެ ކަންކަން ކުރާނީ އެސްޓިމޭޓް އުޞޫލުން ކަމުގައެވެ. އަތޮޅުތަކުގައި އަތޮޅުގެތައް ހުރުމުންވެސް ދައުލަތުގެ ފައިސާއިން އިސްރާފުކުރަނީ ކަމަށް މުސްތަފާބޭ ދެކުނީމު ނޫންހެއްޔެވެ. އެވާހަކަތައް ގަދައަޑުން ދެއްކިއެވެ. ޒުވާނުންގެ ސިކުޑިތަކަށް ގޯސްކޮށް ކޮށްފައިވާ ކަންތައްތަކެއްގެ ގޮތުގައި ވިސްނައިދެމުން ދިޔައެވެ. އަތޮޅުގޭގައި ކާރާ ލޯންޗް ފަދަ އުޅަނދު ފަހަރަކީވެސް ބޭކާރު އެއްޗެއްގެ ގޮތުގައި ޒުވާނުންނަށް ވިސްނައިދެމުން، މުސްތަފާބެ ގެންދިޔައީ އެ ޅަ ސިކުނޑިތައް ތަޣައްޔަރުވެފައިވާ ފެނަކުން ދޮންނަމުންނެވެ.

ޒަމާނުގެ ފުރޮޅު އެބުރެމުން ސެނބުރެމުން އައިސް މުސްތަފާބެއަށް ވެރިކަން ލިބުނީއެވެ. ވެރިކަން ލިބުމާއެކު މާކަގިނަ ދުވަސްތަކެއް ނުވިއެވެ.

ފައިސާގެ ޕެކޭޖްތަކެއް ތަޢާރަފްކޮށް، އަތޮޅުގެތައް ބަލަހައްޓަން ތިބި މުވައްޒަފުންނަށާ އެނޫންވެސް މުވައްޒަފުންނަށް މުސްތަފާބޭ ފެށީ ނޯޓިސް ދޭށެވެ. އަތޮޅު ތެރެއަށް ކުރާ ދަތުރުތަކުގައި އަވަހާރަފުޅު ލައްޕަވަން އަތޮޅުގޭ ކޮޓަރިއަށް ވަންނަގޮތަށް މުސްތަފާބޭއަށް ހޭލެވެނީ ބަޔަކުގޮސް ދޮރުގައި ތަޅަގަތުމުން ނޫންހެއްޔެވެ. މުސްތަފާބޭ އެއްޗެއް ހިތްޕެވިއްޔާ ހިތްޕެވި، މުހިތްޕެވިއްޔާ ނުހިއްޕެވިކަންވެސް އެގިލައްވާނީ މުސްތަފާބޭއަށެވެ.

މަޑު ގޮދަޑީގައި އޮއްވައި އައި އަރާމު ނިއްޖަކު މުސްތަފާބެއަކަށް ހެއެއްނުލެވުނެވެ. ނީލަންކިޔަން ބުނި ލޯންޗާއި ކާރު އޮތްކަން ނަޞީބެކެވެ. މުސްތަފާބެ އަތޮޅު ތެރެއަށް ދަތުރުފުޅު ކުރައްވަން ޖެހިވަޑައިގަތީ، އެއްކަލަ ލޯންޗްގައެވެ. ރަށުތެރެ ބަލައިލުމަށާ، ރަށްޓެހި ގޭގެއަށް ޒިޔާރަތްކުރެއްވީ ނީލަންކިޔަން ނިންމި ކާރުގައެވެ. އަތޮޅުގެއާ އަތޮޅުގޭގައި އޮންނަ ކާރާ ލޯންޗަކީ ދިވެހި ދައުލަތުގެ ވެރިންނަށް ޚާއްޞަ ކުރެވިގެން ހުރި ތަކެތިކަން މުސްތަފާބެ އަކަށް ނޭގެއެވެ. ހަދާން ނެތުނީއެވެ. ދުނިޔެ ރަންވީއެވެ. އެއީ އެދުވަހެވެ. ދިވެހިން ދުށް، މުސްތަފާބޭގެ މާޒީއެވެ. "ވައުދާ ހުވާކުރާނެއޭ އެ ހަނދާން ނެތޭނެއޭ" ޅެންވެރިޔާ ބުނާ ބީދައިން، މިއީ މުސްތަފާބޭއަށް ވީ ގޮތުގެ ވާހަކަތަކެވެ.

މުސްތަފާބޭއެވެ. ޒަމާނުގެ ފުރޮޅަށް މަޑުޖެހުމެއް ނާދެއެއް ނޫން ހެއްޔެވެ. މުސްތަފާބޭ އިސް ސަފުގައި ހުރެގެން ހެދި ޕާޓީ ދޫކޮށްލައި އެހެން ޕާޓީއެއް މިއަދު ތި ހައްދަވަނީ، އެދުވަސް، "ބައި ކުޅަނދު ހަމަނުވާ" ރައްޔިތު މީހާ ހަނދާން ނެތުނީ ކަމަށް ހިތައިގެން ދޯ އެވެ! މިއޮޑިއެއް ނުފެތޭނޭ ބުނި އޮޑި އަމިއްލަ އަތުން ދެކޮޅު ދެމައްޔާ ވައްޓާލައި އޮޑި އަޑިއަށް ތިޔަ ދުއްވާލަނީ އޭގައި ބަޔަކު ތިބިކަން ނޭގިގެންތޯއެވެ. އެބޭފުޅުން އެބޭފުޅުންނާ ނަގޫ ގޮށްޖެހިފައި ތިބޭނެ ކަމަށް ބުނެފައި، މިހާރު އެބުނާ ނަގޫ ގޮށްޖެހިގެން ތިޔަ އޮޅެނީ ކޮންބޭފުޅުންނަކާތޯއެވެ.

މުސްތަފާބޭ އަބަދުވެސް ދަޢުވާކުރަނީ ޑިމޮކްރެސީގެ ޗެމްޕިއަނަކީވެސް، ރަނަރަޕަކީވެސް ހަމަ މުސްތަފާބޭ ކަމުގައެވެ. މަރުވަންދެންވެސް އުޅޭނީ އެޕާޓީގައި ކަމުގައި ބުނެފައި، މުސްތަފާބޭއަށް ތިޔަވީ ކިހިނަކުން ހެެއްޔެވެ؟ މުސްތަފާބޭ މަރެއް ނުވެއެވެ. ވެރިކަމުގެ ދަހިވެތިކަން މުސްތަފާބޭގެ އިސްކޮޅަށްވުރެވެސް މާމައްޗަށް އެރީހެއްޔެވެ. އެއްއިރު 3،000 ހަމަވިނަމަ އަނެއްއިރު 3،000 ހަމަނުވާ ޕާޓީއެއް މުސްތަފާބޭވެސް ހައްދަވަނީތޯއެވެ.

މިއަދު ތިޔަހެން އުޅުއްވިއެއްކަމަކު، މުސްތާފާބޭގެ ތަރި އޮއްސިއްޖެކަމުގެ ހުރިހާވެސް އަލާމާތެއް ވަށައިގެން މިހުރީ ފެންނާން ނޫންހެއްވެ. މުސްތަފާބޭގެ "ވައުދާ ހުވާކުރާނެއޭ އެ ހަނދާން ނެތޭ" މާޒީ އަނބުރާ އިއާދަވާކަށް "ފަސް ކުޅަނދު ހަމަނުވާ" ދިވެހިން ނޭދޭނެއެވެ. މީ އަޅެފަހެ ދޮގެއްތޯއެވެ.