ދިވެހި ރާއްޖޭގައި އަނިޔާވެރި ގޮތަކަށް މީހުން މެރުންފަދަ ބޮޑެތި ޖަރީމާތައް އާންމުވާން ފަށާފައިވަނީ، ފާއިތުވެދިޔަ 20 ވަރަކަށް އަހަރުގެ ތެރޭގައި ކަމުގައި ދަންނަވަން ޖެހެއެވެ. މުޅި މުޖަތައަށް އައި ނުރަގަޅު ބަދަލުތަކާއި، އަދި ޖީލެއް އެކީ މަސްތުވާތަކެއްޗަށް ދެވިހިފާ، އެތަކެއް ޒުވާނުންނެއް މި ނުރައްކާތެރި ވަބާގެ ޝިކާރައަކަށް ވެގެން ދިއުމުގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުންނެވެ.

މިގޮތުން ރާއްޖޭގައި ފަހަކަށް އައިސް ގިނަ އަދަދެއްގެ މަރުގެ ހާދިސާތައް ހިގާފައިވާއިރު، އަދި ވަކީން ޚާއްސަކޮށް ފާއިތުވެދިޔަ 18 ވަރަކަށް އަހަރަކީ، ރާއްޖޭގައި ގަސްތުގައި މީހުން މެރުމުގެ ބޮޑެތި ޖަރީމާތައް ހިގާފައިވާ އަހަރުތަކެކެވެ.

މިގޮތުން ބަލާއިރު، ފާއިތުވެދިޔަ 18 ވަރަކަށް އަހަރުގެ ތެރޭގައި ރާއްޖޭގައި މީހުން މެރުމުގެ 70އާއި ގާތްކުރާ އަދަދަކަށް ހާދިސާތައް ހިގާފައި އެބަހުއްޓެވެ. މިފަދަ ގިނަ ހާދިސާތަކަކީ، މަސްތުވާތަކެތީގެ ހާދިސާތަކާއި، ގޭންގު މާރާމާރީތަކާއި ނުވަތަ، މިނޫނަސް މިފަދަ ކަންކަމާއި ގުޅުންހުރި ހާދިސާތައްކަންވެސް ފާހަގަ ކޮށްލެވެއެވެ. މީގެތެރޭގައި އަނިޔާވެރިކޮށް މަރާލެވިފައިވާ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ ކުރީގެ މެމްބަރު ޑރ. އަފްރާޝީމް އަލީއާއި، ނޫސްވެރިޔާ ޔާމިން ރަޝީދުގެ އިތުރުން ގެއްލުވާލެފިފައިވާ ރިޟުވާންވެސް ހިމެނެއެވެ.

އަދި މީގެ އިތުރުންވެސް ރޯމާ ދުވާލު، ތޫނު ހަތިޔާރުން ހަމަލާދީ، މާލޭގެ މަގުތަކުގައި މަރާލާފައިވާ މީހުންވެސް ގިނަ އަދަދަކަށް ހިމެނޭކަން ފާހަގަ ކޮށްލެވެއެވެ.

މިގޮތުން، ފާއިތުވެރިޔަ 8 ވަރަކަށް އަހަރުގެ ތެރޭގައި ގަސްތުގައި މީހުން މެރުމުގެ ހާދިސާތައް އިތުރުވެފައިވި ނަމަވެސް، ފާއިތުވި 2 އަހަރެއްހާ ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ނިސްބަތުން މަރުގެ ހާދިސާތައް ރާއްޖޭގައި ހިގާފައި ހުރި މިންވަރު މަދު ކަމުގައި ދަންނަވަންޖެހެއެވެ.

އެހެންނަމަވެސް އެންމެ ބޮޑަށް ފާހަގަ ވާން އޮތްކަމަކީ، ފާއިތުވެދިޔަ 18 ވަރަކަށް އަހަރު ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ރާއްޖޭގައި 60 އަށްވުރެ ގިނަ، އަނިޔާވެރި މަރުގެ ހަދިސާތައް ހިގާފައިހުރިއިރު، މީގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ އެންމެ އަނިޔާވެރި މަރުގެ ގިނަ ހާދިސާތަކަށް އަދިވެސް އިންސާފު ގާއިމް ކުރެވިފައި ނުވާކަމެވެ.

އަދި މި މަރުގެ ހާދިސާތަކުގެ ޒިންމާ އުފުލަންޖެހޭ މީހުން ޖަލުގައި ބަންދުކުރެވި، އަދި ބައެއް މީހުންގެ މައްޗަށް މަރުހުކުމް އިއްވި، އެހެންނަމަވެސް މިއިން އެއްވެސް މީހެއްގެ މައްޗަށް ހުކުމް ތަންފީޒު ކުރެވިފައި ނުވާއިރު، މަރުގެ ބައެއް ހާދިސާތަކަކީ އެކަންކަމުގެ ފުނާއި ހަމައަށް އަދިވެސް ވާސިލް ވެވިފައިނުވާ ހާދިސާތަކެވެ.

މަރުގެ ކޮންމެ ހާދިސާއަކާއެކީ، މަރުހުކުމް ތަންފީޒު ކުރުމުގެ އަޑު ގަދަވޭ!

ދިވެހިރާއްޖޭގައި ހިގަމުންދާ މަރުގެ ހާދިސާތަކަށް އޮތް ހައްލަކީ އިސްލާމީ ޝަރީއަތް ރާއްޖޭގައި ގާއިމް ކުރެވި އަދި އިސްލާމީ ޝަރީއަތް ރާއްޖޭގައި ތަންފީޒު ކުރެވިގެން ދިއުންކަމުގައި މުޅި ދިވެހި މުޖުތަމަޢުގެ އިތުރުން މިއީ ރާއްޖޭގައި ފާއިތުވެދިޔަ ހުރިހާ ސަރުކާރަކުންވެސް ގަބޫކުކުރާ ހަގީގަތްކަން އެސަރުކާރުތަކުގެ ވެރިން ދައްކަވާފައިވާ ވާހަކަތަކުންނާއި އަދި ސިޔާސަތުތަކުން ސާފުކޮށް ފާޅުވާން އެބަހުއްޓެވެ.

އަދި މިއީ މިހަގީގަތާއި އެއްވެސް ބަޔަކަށް ދެކޮޅުހެދެން ނެތް، އަދި މި ހަގީގަތް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ގާނޫނު އަސާސީގައި ލިޔެވި ބަޔާން ކުރެވިފައިވާ ގޮތްވެސްމެއެވެ. ދިވެހިރާއްޖޭގެ ގާނުނޫ އަސާސީގެ 10 މައްދާގެ (ހ)ގައި ބަޔާން ކޮށްފައިވާ ގޮތުން ދިވެހި ދައުލަތުގެ ދީނަކީ އިސްލާމްދީން ކަމަށްވާއިރު، އިސްކާމް ދީނަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ގާނޫނުތަކުގެ މައިގަޑު މަސްދަރެވެ.

އެހެންކަމުން، އިސްލާމްދީނުގެ އަސްލަކާއި ޚިލާފްވާ ގޮތަށް އެއްވެސް ގާނޫނެއް ހެދުން، އަދި އެގާނުނެއް ތަންފީޒު ކުރުމުގެ ޖާގަވެސް ގާނޫނު އަސާސީން ލިބިދީފައި ނުވާއިރު، ހަމަ އެގާނޫނު އަސާސީގައި ބުނެފައިވަނީ، ދިވެހި ދިވެހިރާއްޖޭގައި ޝަރީއަތް ކުރަން ޖެހޭނީވެސް އިސްލާމީ ޝަރީއައް އެއީ އޭގެ މަސްދަރު ކަމުގައި ބަލައިގެންކަމުގައެވެ.

އެހެންނަމަވެސް، މަރަށް މަރު ހިފުމަކީ، އިސްލާމީ ޝަރީއަތުގައި އެކަމަށް ޖާގަ ލިބިދީފައި އޮވެމެ، އަދި އަދި އެއީ މުޖުތަމަޢުތަކުގައި ހިގާ، މީހުން މެރުންފަދަ ބޮޑެތި ޖަރީމާތައް ހުޓުވުމަށް އޮތް އެންމެ ބޮޑު ހައްލުކަން ހުރިހާ ގޮތަކުން ބެލި ކަމުގައިވި ނަމަވެސް އެގެން އޮވެމެ، ރާއްޖޭގައި ހި ހުމް ތަންފީޒު ކުރުމަށް ފާއިތުވި ހުރިހާ ސަރުކާރަކުންވެސްވަނީ ފަސްޖެހިފައެވެ.

ނަމަވެސް، ފާއިތުވި، ރައީސް ޔާމިންގެ ވެރިކަމުގައި، ރައީސް ޔާމިންގެ ފުރަތަމަ ހޯމް މިނިސްޓަރ އުމަރު ނަސީރުގެ ހޯމް މިނިސްޓަރު ކަމުގައި މަރުގެ ހުކުމް ތަންފީޒު ކުރުމަށް އޭރު ވާންޖެހޭ ގިނަގުނަ ތައްޔާރީތަކެއް ވެފައިވާކަން ފާހަގަ ކޮށްލެވެއެވެ. ނުވަތަ އޭރު އުމަރު ނަސީރު ދައްކަވާފައި ވާހަކަ ތަކުގައި، މިގޮތުން ވަމުންގޮސްފައިވާ ތައްޔާރީތަކުގެ ވާހަކަތައް ގިނަ ފަހަރުމަތިން ދައްކަވާފައި ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް، އޭރުވެސް މިހުކުމް ތަންފީޒު ކުރުމާހަމައަށް އެސަރުކާރަށްވެސް ދަތުރު ކުރެވިފައެއް ނުވެއެވެ.

ފާއިތުވި ހަފްތާގައި، އދ. ދަގެތީގައި ހިގައިދިޔަ، އެރަށުގެ ވިޔަފާރިވެރިއެއް ކަމުގައިވާ އެރަށު މޮނަލާޒް، މަހްމޫދު އަބޫބަކުރުގެ އަނިޔާވެރި މަރުގެ ހާދިސާއަށްފަހު އަނެއްކާވެސް މިވަނީ، ރާއްޖޭގައި މީހުން މެރުންފަދަ ބޮޑެތި ޖަރީމާތައް ހިނގައިދިއުން ހުއްޓުވުމަށްޓަކާ މަރުގެ ހުކުމް ތަންފީޒު ކުރުމުގެ އަޑު ގަދަވާން ފަށާފައެވެ.

މިގޮތުން ފާހަގަވާން އޮތްކަމަކީ، މިއީ ރާއްޖޭގައި ފަހަކަށް އައިސް ހިގައިގެން ގޮސްފައިވާ ކޮންމެ މަރުގެ ހާދިސާއަކާއިއެކުވެސް ގަދަވެގެން ގޮސްފައިވާ އަޑެއްކަމެވެ. އާންމުގެ ތެރެއިން ގިނަބަޔަކުވެސް އިސްލާމީ ޝަރީއަތުގައިވާ އުސޫލުގެ މަތިން ގިސާސްގެ ހުކުމް ތަންފީޒު ކުރަން ފެށުމަށް ގޮވަމުން ދާކަމެވެ. އަދި ސިޔާސީ އިދިކޮޅު ބައެއް ފަރާތްތަކުންވެސް ކޮންމެ މަރުގެ ހާދިސާއަކާއެކު، މި ކަމަށް އަޑު އުފުލަމުންދާ ކަމެވެ.

މަރުގެ ހުކުމް ތަންފީޒުކުރުމަށް އޮތް ހުރަސްތައް، ނުވަތަ ދައްކާ އުޒުރު!

ރާއްޖޭގައި ހިގަމުންދާ މަރުގެ ހާދިސާތައް އެކި ދުވަސްވަރު މަދުވެ އަދި އަނެއްބައި ދުވަސްވަރު ގިނަވެފައިވި ނަމަވެސް، ގަބޫލުކުރަން ޖެހިފައި އޮތް ހަގީގަތަކީ، މިއީ ފާއިތުވި އެއްވެސް ސަރުކާރަކަށް ހައްލު ހޯދިފައި ނުވާ، ބޮޑު މައްސަލައެއް ކަމެވެ.

އަދި މައްސަލައިގެ ހައްލު ހޯދިފައި ނުވާ ތާގާއި، މީހުން މެރުންފަދަ ބޮޑެތި ޖަރީމާތައް ހުއްޓުވުމަށް ކޮންމެހެން އަޅަންޖެހޭ އެއް ފިޔަވަޅެއްގެ ގޮތުގައި ރާއްޖޭގައި މަރުގެ ހުކުމް ތަންފީޒުކުރުން ގިނަބަޔަކު ފާހަގަ ކުރާއިރު، ރާއްޖޭގައި މަރުގެ ހުކުމް ތަންފީޒުކުރަން ފެށުމަށް އޮތް ހުރަސްތަކެއްގެ ގޮތުގައި ހުރިހާ ސަރުކާރަކުންވެސް ދައްކާފައި އެންމެ ބޮޑު އުޒުރަކީ ރާއްޖޭގެ ޝަރުއީ ނިޒާމުގައި ހުރި ބަލިކަށިކަމާއި އަދި ހުރި ބާގަޑުތަކެވެ.

މަރުގެ ހުކުމްފަދަ، އިންސާފުގެ އެންމެ ފަހުގެ މަރުހަލާއާއި ހަމައަށް ދަތުރުކުމުގައި، އިންސާފު ގާއިމްވެދިއުމުގައި ރާއްޖެ ފަދަ ގައުމެއްގައި ހުރި ގޮންޖެހުންތަކެވެ.

އެހެންނަމަވެސް، ހިތާމައަކީ މިހުރިހާ ޝަކުވާތަކާއި، މިއުޒުރުގެ މަތީގައި ދެމިތިބެމެ، ސަރުކާރަކަށްފަހު ސަރުކާރެއް މާޒީއާއި އެކުވަމުންދާއިރުވެސް، މަރުގެ ހުކުމް ތަންފީޒުކުރުމުގައި ހުރިކަމަށް ބުނާ ހުރަސްތައް ނައްތާލުމަށް އަމާޒުކޮށް ކުރަމުންދާ މަސައްކަތަތްކެއްވެސް ފެންނާން ނެތްކަމެވެ.

އަދި ހަމައެއާކު ފާހަގަވާން އޮތް އަނެއްކަމަކީ، މަރުގެ ހުކުމް ތަންފީޒުކުރުމާއި ދެކޮޅަށް ޔޫއެންގެ އިތުރުން، ސުލްހައާއި އިންސާފުގެ ނަމުގައި ހަރަކާތްތެރިވަމުންދާ ބައިނަލް އަގުވާމީ ބައެއް ޖަމިއްޔާ ޖަމާއްތަކުންވެސް މަރުގެ ހުކުމާއި ދެކޮޅަށް ވަކާލާތު ކުރަމުންދާ ދިއުމުގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން، މިހުކުމް ތަންފީޒުކުރަން ފެށުމުގައި ސަރުކަރުގެ މައްޗަށް ބައިނަލްއަގުވާމީ ގޮތުން ހުރި ގޮންޖެހުންތަކެވެ. އަދި މިފަދަ ގިނަ ޖަމިއްޔާ ޖަމާއަތްތަކުގެ މިސިޔާސަތަށް އިންތިހާއަށް ތާއީދުކުރާ ބައެއް ފަރަތްތައް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގައިވެސް، އަދި މިސަރުކާރިގެ އިސްބައެެއް މަގާމްތަކުގައި މިއަދު ތިއްބެވިކަމެވެ.

އަހެންނަމަވެސް މިއަދު ގަބޫލުރަން ޖެހިފައިއޮތް ހަގީގަތަކީ، ދުނިޔޭގެ ބޮޑެތި ގިނަ ޑިމޮކްރަސީތަކަކީވެސް މަރުގެ ހުކުމް ތަންފީޒު ކުރަމުންދާ ގައުމުތައްކަމެވެ. މީގެތެރޭގައި އިންޑިއާ އަދި އެމެރިކާގެ އިތުރުން އިސްލާމީ އެތަކެއް ގައުމުތަކެވެސް ހިމެނެއެވެ.

އެހެންކަމުން، ރާއްޖޭގައި ހިގަމުންމުންދާ މީހުން މެރުމުގެ މި ބޮޑު ޖަރީމާ ހުއްޓުމަކަށް ގެނައުމަށްޓަކާއި، ސަރުކާރުން މިއަދު އިސްނަންގަވަންވީ އެންމެ މުހިންމު އިސްނެންގެވުމަކީ، ހުރި ގޮންޖެހުންތަކުން އަރައިގަނެ، މަރުގެ ހުކުމް ރާއްޖޭގައި ތަންފީޒު ކުރުންކަމުގައި ހުރިހާ ގޮތަކުންވެސް މިއަދު މިއޮތީ ގަބޫލުރަން ޖެހިފައެވެ. އެއީ މުޅި މުޖަތަމައުގެ ސަލާމަތަށްޓަކައެވެ. އިސްލާމީ ޝަރީއަތް އެންމެ ފުރިހަމަ ގޮތުގައި ތަންފީޒުކުރަން ފެށުމަކީ މިމައްސަލައަށް އޮތް އެންމެ ބޮޑު ހައްލު ކަމުގައި ނޫނީ ނުވާނެތީވެސް މެއެވެ.