އެމެރިކާގެ ރައީސްކަމުން ވަކިވެވަޑައި ގަތުމާއެކު، އެމެރިކާގެ އެހެން ރައީސުންނެކޭ އެއްފަދައިން، އެމެރިކާގެ ކުރީގެ ރައީސް ޑޮނަލްޑް ޓްރަމްޕަށްވެސް، ދައުލަތުން ކަޑައަޅާ ޕެންޝަނާ، އިނާޔަތާއި ހިމާޔަތާއި ރައްކާތެރިކަން ލިބިގެންދާނެއެވެ.

މިގޮތުން މިއަދުގެ މިވަގުތާ ހަމައަށް، އެމެރިކާގެ ކުރީގެ ރައީސެއްގެ ހައިސިއްޔަތުން، ޓްރަމްޕަށް ދައުލަތުން ފޯރުކޮށްދޭނެ ޕެންޝަންގެ އަދަދަކީ، 221،400 އެމެރިކާ ޑޮލަރެވެ. މީގެ އިތުރުންވެސް، ލިބިވަޑައި ގަންނަވާނެ އިތުރު އިނާޔަތްތަކެއް ހިމެނެއެވެ.

އެހެންނަމަވެސް، ވެރިކަމުގެ ފުރަތަމަ ދައުރު ފުރިހަމަ ކުރައްވާ ވަޑައިގެންނެވި އިރު، މިހާރު ދުނިޔޭގައި ތިއްބެވި ކުރީގެ ރައީސުންނާ ޓްރަމަޕާ ހާލަތު ތަފާތުވާ ކަންތައްތަކެއް ވެއެވެ.

މިގޮތުން، ކަންދިމާކުރާ ގޮތުން، މިހާރު އެމެރިކާގެ ސެނެޓުގައި އޮތް، (އިމްޕީޗްމަންޓް ޓަރިއަލް) އިތުބާރު ނެތްކަމުގެ މައްސަލައާއި ގުޅުންހުރި ޝަރީއަތުގައި ކަންވެގެންދާ ގޮތަކުން، ކުރީގެ ރައީސެއްގެ ހައިސިއްޔަތުން ލިބިވަޑައިގަންނަވާ އެތަކެއް އިނާޔަތްތަކަކުން ޓްރަމްޕް މަހުރޫމު ވެގެން ދިއުމުގެ ފުރުސަތު އެބައޮތެވެ.

ކުރީގެ ރައީސުންނަށް ޕެންޝަން ފޯރުކޮށްދޭ ގާނޫނު ބުނާގޮތުން، މަގާމުގައި ހުންނަވަނިކޮށް، މަގާމުން ދުރުކުރެވޭ ރައީސުންނަށް އެގާނޫނުގެ ދަަށުން އެއްވެސް އިނާޔަތެއް ލިބިގެން ނުދާނެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް، ގާނޫނު ހަދާ މަޖިލިހުގެ ހައުސް އޮފް ރެޕްރެސެންޓޭޓިވްސްއިން ޓްމްޕްގެ އިތުބާރު ނެތްކަމުގެ ވޯޓުނަގާފައި ވާއިރު، އަދި މިހާރު މައްސަލަ ސެނެޓްގައި އޮވެފައި، ސެނެޓުން ކޮންމެ ގޮތަކަށް ނިންމި ކަމުގައިވި ނަމަވެސް، ދެން ޓްރަމްޕް މަގާމުން ދުރުކުރެވޭ ރައީސަކަށް ވެގެން ނުދާނެއެވެ. ސަބަބަކީ، ޓްރަމްޕް ވެރިކަމުގެ 4 އަހަރުގެ ދުއުރު ފުރިހަމަ ކުރައްވާފައިވާތީއެވެ.

އެމެރިކާގެ ޔުނިވަރސިޓީ އޮފް ނޯތު ކެރޮލީނާގެ ލޯ ޕްރޮފެސަރ މައިކަލް ގާރހާރޓް ވިދާޅުވާ ގޮތުގައި، ޓްރަމްޕް ކުއްވެރިވާކަމަށް އެމެރިކާގެ ސެނެޓުން ނިންމައިފި ނަމަ، ކުރީގެ ރައީސެއްގެ ހައިސިއްޔަތުން ޓްރަމްޕަށް ލިބި ވަޑައިގަންނަވާ ޕެންޝަންގެ އިނާޔަތްތައް ޓްރަމްޕަށް ހައްގު ނުވާނެކަމަށް ނިންމުމަށްޓަކާ ސެނެޓުން ދެވަނަ ވޯޓަކަށް ދާން ޖެހޭނެއެވެ. ގާރހާރޓް ވިދާޅުވާ ގޮތުގައި، ދެވަނައަށް ނެގޭ ވޯޓަކުން، ކުރީގެ ރައީސްގެ މަގާމުން ސެނެޓަށް ޓްރަމްޕް ދުުރުކުރެވިދާނެއެވެ. އެފަދަ ހާލަތެއްގައި، ކުރީގެ ރައީސެއްގެ ހައިސިއްޔަތުން ޓްރަމްޕަށް ލިބިވަޑައިގަންނަވާ ހުރިހާ އިނާޔަތަކުން ޓްރަމަޕް މަހުރޫމް ވެގެން ދާނެއެވެ.

އެހެންނަމަވެސް، މިގޮތަށް ސެނެޓުން ނަގާ ދެވަނަ ވޯޓަކުންވެސް، ދައުރު ފުރިހަމަ ކުރެއްވުމަށްފަހު ޓަރަމްޕަށް ލިބިވަޑައި ގަންނަވަމުންދާ ޕެންޝަނާ އަދި އެހެނިހެން އިނާޔަތްތަކުން މަހުރޫމް ކުރެވިދާނެކަމާމެދު ގާނޫނީ ބައެއް ތަޖުރިބާކާރުން ސުވާލު އުފައްދަވައެވެ.

"އެއީ ހަގީގަތުގައި ސުވާލު އުފެދޭ ކަމެއް،" ސަރުކާރުން ޚަރަދުކުރާ، މިނިވަން މުވައްސަސާއެއް ކަމުގައިވާ، ރިސާޗް ފޯ ނޭޝަނަލް ޓެކްސް ޕޭޔަރ ޔޫނިއަން ފައުންޑޭޝަންގެ ޑިރެކްޓަރ ޑެމިއަން ބްރޭޑީ ވިދާޅުވިއެވެ.

ޓްރަމްޕަށް ލިބިވަޑައި ގަންނަވާނެ އެހެނިހެން އިނާޔަތްތައް

ކުރީގެ ރައީސެއްގެ ހައިސިއްޔަތުން ލިބިވަޑައިގަންނަވާ ޕެންޝަންގެ އިތުރުން ބޮޑެތި އެހެނިހެން އިނާތްތަކެއްވެސް ޓްރަމްޕަށް ލިބިވަޑައިގަންނަވާނެއެވެ.

މީގެތެރޭގައި، ދަތުރުފަތުރު ކުރުމުގެ އެލަވަންސާ، އޮފީސް އިމާރާތެއްގެ ޚަރަދާއި، އަދި މީގެ އިތުރުން ގެންގުޅުއްވާ މުވައްޒަފުންނަށް، ކޮންމެ އަހަރަކުވެސް 1 މިލިއަން ޑޮރަލަށްވުރެ އިތުރު ނުވާގޮތަށް ޚަރަދު ކުރުން ހިމެނެއެވެ.

އެމެރިކާގެ ނޭޝަނަލް ޓެކްސް ޕޭޔާރސް ޔޫނިއަންއިން ހަދާފައިވާ ހިސާބުތަކަށް ބަލާއިރު، މިހާރު ދުނިޔޭގައި ތިއްބެވި 4 ރައީސުންނަށް، ކުރީގެ ރައީސުންނަށް ފޯރުކޮށްދޭ އިނާޔަތްތަކުގެ ގޮތުގައި، 2000 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން 56 މިލިއަން ޑޮލަރު ދައުލަތުގެ ބަޖެޓުން ޚަރަދު ކޮށްފައި ވެއެވެ.

ރިސާޗް ފޯ ނޭޝަނަލް ޓެކްސް ޕޭޔަރ ޔޫނިއަން ފައުންޑޭޝަންގެ ޑިރެކްޓަރ ޑެމިއަން ބްރޭޑީ ވިދާޅުވާ ގޮތުގައި، ކުރީގެ ރައީސުންނަށް ފޯރުކޮށްދޭ އިނާޔަތްތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ ބޮޑު ޚަރަދެއް ހިގާކަމަކީ، އޮފީސް ކުއްޔަށް ހިފުމަށް ހިގާ ޚަރަދުތަކެވެ. ސަބަބަކީ، އޮފީސް ކުލީގެ ގޮތުގައި ވަކި އަދަދެއް ކަޑައަޅާފައި ނޯންނާތީއެވެ.

ބްރެޑީ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި ފާއިތުވެދިޔަ އަހަރަށް ބަލާއިރު، ކުރީގެ ރައީސުން ކަމުގައިވާ، ބިލް ކުލިންޓަކާ، ޖޯޖް ޑަބްލިއި ބުޝްގެ އިތުރުން ބަރަކް އޮބާމާ، މިއިން ކޮންމެ ބޭފުޅަކުވެސް، އޮފީސް ކުލީގެ ގޮތުގައި 500،000 އަށްވުރެ ގިނަ ޑޮލަރު ޚަރަދު ކުރައްވާފައި ވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް، މިހާރު ދުނިޔޭގައި ހުންނެވި، އެމެރިކާގެ ތާރީޚުގައި، އުމުރުން އެންމެ ދުވަސްވީ ރައީސް ޖިމީ ކާރޓަރގެ އޮފީސް ޚަރަދަށް ފާއިތުވެދިޔަ އަހަރު ކުރައްވާފައިވަނީ، އެހެން ރައީސުންގެ ޚަރަދުތަކާ އަޅާބަލާއިރު ކުޑަ ޚަރަދެކެވެ. އެއީ ފާއިތު ވެދިޔަ އަހަރު 118،000 އެމެރިކާ ޑޮލަރެވެ.

އެހެންނަމަވެސް، ކުރީގެ ރައީސް ޑޮނަލްޑް ޓްރަމްޕަކީ ވެރިކަަމަށް ވަޑައިގެންނެވުމަށްފަހުވެސް، އަމިއްލަ އޮފީސް އިމާރާތްތަކުން ދައުލަތަށް ކޮންމެ މަހަކުވެސް 1 މިލިއަން ޑޮލަރަށްވުރެ މަތީ އަދަދެއް ޓެކްސްގެ ގޮތުގައި ދައްކަވަމުން ގެންދަވާ ބޭފުޅަކަށް ވާތީ، މިފައިސާ އޮފީސް ޚަރަދުގެ ގޮތުގައި ހަމަޖައްސާ، އޮފީސް ބޭނުމަށް އަމިއްލަ އިމާރާތެއް ބޭނުން ކުރުމުގެ ފުރުސަތު ޓްރަމްޕަށް ލިބިވަޑައިގަންނަވާނެއެވެ.

ދުނިޔޭގައި މިހާރު ތިއްބެވި ކުރީގެ ބައެއް ރައީސުންނަށް ލިބިވަަޑައިގަންނަވާ، އެހެންނަމަވެސް، ޓްރަމްޕަށް ލިބިވަޑައި ނުގަންނަވާނެ ހަމައެކަނި އިނާޔަތަކީ ހެލްތު އިންޝޫރަންސްގެ އިނާޔަތެވެ. ސަބަބަކީ، މިއިނާތަށް ޝަރުތު ފުރިހަމަވެގެން ދާނީ، ރައީސްކަން ކުރައްވާ ބޭފުޅަކު 5 އަހަރު ދުވަހު ދައުލަތަށް ޚިދުމަތް ކުރައްވާފައި ވާނަމަ ކަމަށް ވާތީއެވެ. ޓްރަމްޕް ފުރިހަމަ ކުރައްވާފައިވަނީ 4 އަހަރުގެ އެއް ދައުރު ކަމުގައިވާއިރު، މިހާރު ދުނިޔޭގައި ހުންނެވި، ކުރީގެ ރައީސް ޖިމީ ކާރޓަރއަށްވެސް މިއިނާޔާތެއް ލިބިވަޑައެއް ނުގަންނަވައެވެ. ކާޓަރއަކީވެސް އެންމެ ދައުރެއްގައި އެމެރިކާގެ ރައީސްކަން ކުރެއްވި ބޭފުޅެކެވެ.

ޓްރަމްޕްގެ މުއްސަދިކަން

ފަހަރެއްގައި، ކުރީގެ ރައީސެއްގެ ހައިސިއްޔަތުން ލިބިވަޑައިގަންވާ ޕެންޝަނަކީ ޓަރަމްޕަށް އެހާ މުހިންމު އިނާޔަތަކަށް ނުވެހިގައިދާނެއެވެ. ސަބަބަކީ، ޓްރަމްޕަކީ، އޭނާގެ ރައީސްކަމުގެ ދައުރުގައިވެސް، މުސާރާގައިގެ ގޮތުގައި ލިބިވަޑައިގެންނެވި ފައިސާ އެހާބޮޑަށް މުހިންމު ވެވަޑައިގެންނެވި ބޭފުޅަކަށް ނުވާތީއެވެ.

ވެރިކަމުގައި ހުންނެވިއިރު، ޓްރަމްޕްގެ ފަރާތުންވެސް، އަދި ވައިޓް ހައުސްއިންވެސް އާންމު ކުރަމުންދިޔަ މައުލޫމާތުތަކަށް ބަލާއިރު، މުސާރައިގެ ގޮތުގައި ކޮންމެ އަހަރަކުވެސް ލިބިވަޑައިގެންނެވި 400،000 އެމެރިކާ ޑޮލަރު ޓްރަމްޕް ގެންދެވީ ދައުލަތުގެ ތަފާތު މުވައް މުވައްސަސާތަކަށް އެހީގެ ގޮތުގައި ދެއްވަމުންނެވެ.

ދުނިޔޭގެ މުއްސަދި މަހުޖަނުން ކޮންމެ އަހަރަކުވެސް ގިންތިކުރާ، އެމެރިކާގެ ފޯބް މެގަޒިންއިން، 2018 ވަނަ އަހަރު އަދި 2019 ވަނަ އަހަރު އާންމު ކޮށްފައިވާ ހިސާބުތަކަށް ބަލާއިރު، ޓްރަމްޕްގެ އަމިއްލަ ބައިތުލްމާލުގަ ހުރި ފައިސާގެ އަދަދަކީ 3.1 ބިލިއަން އެމެރިކާ ޑޮލަރެވެ. 2018 ވަނަ އަހަރުގެ ރޭންކިންއަށް ބަލާއިރު، ޓަރަމްޕަކީ ދުނިޔޭއިން 766 ވަނައަށް އެއްމެ މުއްސަދި މީހާއެވެ. އަދި އެމެރިކާގައި 248 ވަނައަށް އެންމެ މުއްސަދި މަހުޖަނުވެސް މެއެވެ.

ޓަރަމްޕް ހިމެނިގެން ގޮސްފައިވަނީ، އެމެރިކާގައި ވެރިކަން ކުރެއްވި އެންމެ މުއްސަދި ރައީސްގެ ގޮތުގައެވެ. އަދި އެމެރިކާގެ ރައީސްކަން ކުރެއްވި ހަމަ އެކަނި ބިލިޔަނަރު ކަމުގައިވެސް މެއެވެ.

އެމެރިކާގެ ތާރީޚުގައި ވެރިކަން ކުރެއްވި އެންމެ ފަގީރު ރައީސަކީ 1945 އިން 1953 އާއި ހަމައަށް އެގައުމުގެ ރައީސްކަން ކުރެއްވި ޓްރޫމަންއެވެ.

އެމެރިކާގެ ރައީސުންނަށް ލިބިދޭ ޕެންޝަނާ ބެހޭ ގާނޫނު ފާސްކޮށްފައިވަނީ، 1958 ވަނަ އަހަރުއެވެ. އޭރު އެގާނޫނު އެމެރިކާގެ ކޮންގްރެސްއިން ފާސްކޮށްފައިވަނީ، އޭރު ދުނިޔޭގައި ތިއްބެވި ކުރީގެ ދެރައީސުންގެ ތެރެއިން ހެންރީ ޓްރޫމަންއަށް ކުރިމަތިވެ ވަޑައިގެންނެވި މާލީ ދަތިތަކާ ގުޅިގެންނެވެ.

އެހެންނަމަވެސް، ފަހަކަށް އައިސް، އެމެރިކާގެ ކުރީގެ ރައީސުންނަށް ލިބިދެވޭ ޕެންޝަންތަކާ އިނާޔަތްތައް ކުޑަކުރުމަށް ގޮވާލާ އަޑުތައްވަނީ ގަދަވާން ފަށާފައެވެ. ގިނަ ފަރާތްތަކުން ފާހަގަ ކުރާގޮތުގައި، މިހާރު އެމެރިކާގެ ރައީސްކަން ކުރައްވާފައި ވަޑައިގަންނަވާ ބޭފުޅުންނަކީ، ވެރިކަމުން ދުރަށް ވަޑައިގަތުމަށްފަހު އެބޭފުޅުން ލިޔުއްވާ ފޮތްތަކުންނާ އަދި ދެއްވާ ލެކްޗަރަތަކުން އެތައް މިލިއަން ޑޮލަރެއްގެ އާމްދަނީ ހޯދުމުގެ ގާބިލްކަން ހުރިފަރާތްތައް ކަމުގަކެވެ.