2023ގެ ރިޔާސީ އިންތިޚާބު އަހަރެއްހާ ދުވަހުގެ މުއްދަތަށް ގާތް ވެފައިވާއިރު، މިހާރު ގިނަ ބައެއްގެ އަމާޒު ހުއްޓިފައި ހުރީ ކުރިޔަށް އޮތް ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގެ ފޯމިއުލާ އެތުރިގެން ހިގައިދާނެ ގޮތެއްގެ މައްޗަށެވެ.

އޭގެ މާނައަކީ ރިޔާސީ އިންތިޚާބު ބޭއްވުމުގެ ކުރިން ހެދިގެންދާ ކޯލިޝަންތަކާއި، އިންތިޚާބުގެ ފުރަތަމަ ބުރުގައި ވާދަކުރާނެ ކަމަށް އިއުލާންކުރާ ފަރާތްތަކުގެ ތެރެއިން ބުރަދަން ހުރި ފަރާތްތަކުގެ ނިންމުންތަކާއެކު ދެން ސިޔާސީ މަސްރަހަށް އަތުވެދާނޭ ބަދަލުތަކަކީ އެބަދަލުތަކަށް ގިނަ ބައެއްގެ ޝައުގުވެރިކަން މިހާރުވެސް ހިއްޓިފައިވާ ބަދަލުތަކެކެވެ.

މިގޮތުން، އާ ގާނޫނު އަސާސީ ބަލައިގަތުމަށްފަހު އައި ހުރިހާ ރިޔާސީ އިންތިޚާބެއްގައިވެސް ރައްޔިތުން ވޯޓު ދީފައިވަނީ ކޯލިޝަން ސަރުކާރެއް އުފެއްދުމަށް ތާއީދުކޮށް ކަމަށްވުމާއެކު، ކުރިޔަށް އޮތް ރިޔާސީ އިންތިޚާބުވެސް ނިމިގެން ދާނީ ކޯލިޝަން ސަރުކާރެއްގެ މައްޗަށްކަމަށް ގިނަ ބަޔަކު ގަބޫލު ކުރެއެވެ.

އެހެންނަމަވެސް، ރާއްޖޭގެ ގާނޫނު އަސާސީގައި އޮތްގޮތުން ވެރިކަމަށް ވަޑައިގަންނަވާ ބޭފުޅަކު %50 އާއި އެއްވޯޓު ހޯދަން ޖެހޭ ޖެހުމުގެ ނަތިޖާއެއްގެ ގޮތުން، ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގެ ފުރަތަމަ ބުރުގައި ދެ ކެނޑިޑޭޓުންނަށްވުރެ ގިނަ ކެނޑިޑޭޓުން ވާދަ ކުރާ ހާލަތުގައި އެއްވެސް ކެނޑިޑޭޓަކަށް %50 އާއި އެއްވޯޓަށްވުރެ ގިނައިން ވޯޓު ނުހޯދިއްޖެނަމަ ދާންޖެހޭނީ ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގެ ދެވަނަ ބުރަކަށެވެ.

ނަތިޖާ ނެރެންޖެހެނީ، އެންމެ މަތިން ވޯޓު ހޯދި ދެ ކެނޑިޑޭޓުން ދެވަނަ ބުރުގައި ވާދަކޮށްގެންނެވެ.

ކުރިޔަށް އޮތް 2023ގެ ރިޔާސީ އިންތިޚާބަށް ބަލާއިރު، މި ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި ވާދަ ކުރައްވާނޭކަން، ރައީސް ސާލިހުގެ އިތުރުން މިހާރުވެސް އިތުރު 4 ބޭފުޅަކު ވަނީ ފާޅު ކުރައްވާފައެވެ. އެއީ އެމްޑީޕީގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދުގެ އިތުރުން، އެމްޑިއޭގެ ލީޑަރު އަހުމަދު ސިޔާމް މުހައްމަދާއި، ދާދިފަހުން އުފެއްދި އެމްއެންޕީގެ ލީޑަރު ކާނަލް ނާޒިމްގެ އިތުރުން ޖުމުހޫރީ ޕާޓީގެ ލީޑަރު ގާސިމް އިބުރާހިމްއެވެ.

އެހެންކަމުން ރާއްޖޭގައި އުފައްދާފައިވާ ސިޔާސީ ޕާޓީތަކުގެ ތެރެއިން ކުރިޔަށް އޮތް ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި ވާދަކުރައްވާނޭކަމަށް މިހާތަނަށް 5 ބޭފުޅަކު އިއުލާން ކުރައްވާފައި ވުމާއެކު، މިއިންތިޚާބުގެ ދެވަނަ ބުރަކަށް ދާން ނުޖެހުމަށްވުރެ، ދެވަނަ ބުރަކަށް ގޮސްގެން މެނުވީ ނަތީޖާ ނެރެވިގެން ނުދާނޭކަމުގައި ގަބޫލު ކުރަން މިވަނީ ޖެހިފައެވެ.

ޖުމުހޫރީ ޕާޓީން ވާދަ ކުރާނޭކަމަށް ވިދާޅުވި ނަމަވެސް، ގާސިމްގެ ވިސްނުން ސާފެއް ނޫން!

ގިނަ ދުވަސްތަކަކަށްފަހު ޖުމުހޫރީ ޕާޓީން އަނެއްކާވެސް އަލުން ސިޔާސީ ހަރާކާތްތައް ފެށުމުގެ ގޮތުން މިހަފްތާގައި ކުނޫޒުގައި ބޭއްވި ޖަލްސާގައި ގާސިމް އިބުރާހިމް ވިދާޅުވެފައިވަނީ ކުރިޔަށް އޮތް 2023ވަނަ އަހަރުގެ ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި އެޕާޓީން ވާދަ ކުރާނެ ކަމުގައެވެ.

މިމަހުގެ 28ވަނަ ދުވަހު ޖުމްހޫރީ ޕާޓީގެ ހަރުގޭގައި ވާހަކަ ދައްކަވަމުން ޤާސިމް ވިދާޅުވެފައިވަނީ، ޖުމްހޫރީ ޕާޓީން 2023ގެ ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި ވާދަ ކުރާނޭ ކަމަށާއި، އެހެންނަމަވެސް އެޕާޓީން އިންތިޚާބުގައި ވާދަކުރާނީ ކޮން ގޮތަކަށްތޯ ނިންމާނީ އެޕާޓީގެ ކައުންސިލްއިން ކަމުގައެވެ. ޖުމުހޫރީ ޕާޓީން ނިކުންނާނީ ވަކިންތޯ، ނުވަތަ ކޯލިޝަނަކާ އެކުގައިތޯ ޕާޓީގެ ކައިންސިލުން ންނިންމާނޭކަމުގައި ވިދާޅުވަމުން ގާސިމް ވިދާޅުވެފައިވަނީ، އިންތިޚާބުގައި ޖުމްހޫރީ ޕާޓީން ވާދަކުރާނެކަމީ ޝައްކެތް އޮތްކަމެއް ނޫންކަމުގައެވެ.

އެހެންނަމަވެސް، މި ޖަލްސާގައި ގާސިމް ދައްކަވާފައިވާ ވާހަކުފުޅުގެ ހަގީގީ ތަރުޖަމާއަކަށް ދާއިރު، ގާސިމްގެ ވާހަކަފުޅުން ސާފުނުވާ ގިނަ ކަންތައްތަކެއް ހުރިކަން މިފުރުސަތުގައި ފާހަގަ ކޮށްލާން ޖެހެއެވެ. ސަބަބަކީ، ސިޔާސީ ޕާޓީއަކުން ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި ވާދަކުރުން ކަމުގައި ބެލެވެން އޮންނާނޭ އާންމު އުސޫލަކީ އެޕާޓީއަކުން ރިޔާސީ އިންތިޚާބަށް ކެނޑިޑޭޓަކުން ނެރުން ކަމުގައި ވާތީއެވެ.

އެނޫން އުސޫލަކުން، ކޯލިޝަނެއްގައި ބައިވެރިވެގެން ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި ވަކި ކެނޑިޑޭޓަކަށް ތާއީދުކޮށްގެން ކުރާ ކެމްޕޭނަކީ އެޕާޓީއަކުން ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި ވާދަކުރުން ކަމުގައި މާނަކުރާކަމަށް ވަނީނަމަ، ރާއްޖޭގެ ހުރިހާ ސިޔާސީ ޕާޓީއަކުންވެސް އަބަދުވެސް އަންނަނީ ހުރިހާ ރިޔާސީ އިންތިޚާބެއްގައިވެސް ވާދަކުރުމުން ކަމުގައި ބެލުމުގެ ޖާގަ އެބައޮތެވެ.

އެހެންކަމުން، އެންމެފަހުން ބޭއްވި ޖުމުހޫރީ ޕާޓީގެ ޖަލްސާގައި، ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި އެ ޕާޓީން ވާދަ ކުރާނޭކަމަށް ވިދާޅުވަމުން، އެއީ ވަކިންތޯ ނުވަތަ ކޯލިޝަނެއްގައި ބައިވެރިވެގެންތޯ ނިންމާނީ އެޕާޓީގެ ކައުންސިލުން ކަމުގައި ގާސިމް ވިދާޅުވުމުން، ގާސިމްގެ ވާހަކަފުޅުން ކުރެވޭ އެއް ތަރުޖަމާއަކީ، މި އިންތިޚާބުގައި ޖުމުހޫރީ ޕާޓީން ކެނޑިޑޭޓަކު ނުނެރުމަކީވެސް އެކަށީގެންވާ ކަމެއްކަމެވެ.

ސަބަބަކީ، ގާސިމް ވިދާޅުވެފައިވާ ގޮތުގެމަތިން، ޖުމުހޫރީ ޕާޓީގެ ކައުންސިލުން ކޯލިޝަނަކަށް ތާއީދު ކޮށްގެން ނުކުންނަ ހާލަތަކީ އެޕާޓީން ކެނޑިޑޭޓަކުން ނެރުންތޯ ނުވަތަ، އެހެން ކޯލިޝަން ޕާރޓްނަރަކަށް އެޕާޓީން ތާޢީދުކުރުންތޯ ސާފުވާން ނެތުމުންނެވެ.

އެހެންނަމަވެސް މި ޖަލްސާގައި ވާހަކަ ދައްކަވަމުން ގާސިލް އިބުރާހިމް ދައްކަވާފައިވާ ވާހަކަފުޅަށް ރަގަޅަށް ނަޒަރެއް ހިންގާލާއިރު، އެއްވެސް ސިޔާސީ ލީޑަރަކަށް އަދި ތާއީދު ކުރައްވައިގެން ނެތްކަންވެސް ސާފުކޮށް އެގެން ހުރި ކަމުގައި ދަންނަވާން ޖެހެއެވެ. ސަބަބަކީ، ކޮންމެ ބަޔަކާއިއެކުވެސް ވެރިކަމަށް އަންނަނީ ބޮޑު ކޯލިޝަނެއް ހަދައި އެގްރީމަންޓުތައްކޮށް އަހުދު ކަށަވަރު ހިފައިގެން ކަމަށް ވިދާޅުވެ، އެއްވެސް ބަޔަކާއެކު ވާ އަހުދުތަކަށް އިހުތިރާމް ކުރެވިފައި ނުވާކަމަށްވެސް ގާސިމް ވިދާޅުވެފައި ވާތީއެވެ. މިސަރުކާރުވެސް ހިމެނޭހެން، ޤާސިމް ވިދާޅުވެފައިވަނީ މިހާތަނަށް ޖޭޕީން ހެދި ކޮންމެ ކޯލިޝަން ވެރިކަމެއްގައިވެސް ކަންވީގޮތް ދިވެހި ރައްޔިތުންނަށް ސާފުވާނެކަމަށެވެ.

ވަޢުދުވާއިރު އެކަމެއް ފުއްދަންޖެހޭނެކަން އަބަދުވެސް ހަނދާން ހުންނަންޖެހޭނެ. އެހެން ނުވާކަމަށް ވަންޏާ ގޯހެއް ނޫންތޯ. މާތްރަސޫލާގެ ހަދީސެއްގައިވެސް އޮވޭ ވަޢުދެއްވެއްޖެނަމަ އެވައުދަކަށް އިހުތިރާމް ކުރުން. އެކަން އެހެންދޭތޯ އެބަ ވިސްނަންޖެހޭ. 2013 ގައި ވާދަކޮށްގެން ކާމިޔާބު ނުވުމުން، އަޅުގަނޑުމެން ނިންމީ އިންތިޚާބުގައި ދެން އެއްވެސް ބަޔަކަށް ތާއީދު ނުކުރަން، ނަމަވެސް އަލުން ކައުންސިލުން ނިންމީ، އެއްބަސްވުންތަކާއިއެކު ޕީޕީއެމްއާއިއެކު ކުރިއަށްދާން. ނަމަވެސް އެވެރިކަމުގައި ކަން ހިނގައިދިޔަ ގޮތް އަޅުގަނޑު ކިޔައި ނުދިނަސް އެގޭނެ. އަދި 2008 ގެ ކަންކަން ވެގެންދިޔަ ގޮތްވެސް ސާފުވާނެ. އަދި މިއަދު ކަން ހިނގާގޮތްވެސް ސާފުވާނެ.

ގާސިމް ވިދާޅުވެފައި ވެއެވެ.

ކޯލިޝަނަކަށް ނޫނީ 2023 ކާމިޔާބެއް ނުކުރެވޭނެ!

ރައީސް ސާލިހު އެންމެ ފަހުން ބޭއްވެވި ނޫސްވެރިންގެ ބައްދަލުވުމުގައި އެމަނިކްފާނު ވިދާޅުވެފައިވަނީ، ރާއްޖޭގެ ވެރިކަމަށް ކޮންމެ ބޭފުޅަކު ވަޑައިގެންނެވި ކަމުގައިވި ނަމަވެސް، އެބޭފުޅަކަށް %50އާއި އެއްވޯޓު އިތުރަށް ހޯއްދެވޭނީ ގިނަބަޔަކު އެކުވެގެން ކުރެވޭ މައްސައްކަތަކުން ކަމުގައެވެ.

ދިވެހިރާއްޖޭގެ ރައްޔިތުންގެ މެދުގައި ސިޔާސީ ބައިބައިވުން އޮތްގޮތަށް ބަލާއިރު، އަދި ސިޔާސީ ލީޑަރުންނަށް އޮތް ތާއީދަށް ބަލާއިރުވެސް މި ހަގީގަތް އޮތީ މިބީދައިންކަމުގައި ދެންނެވިދާނެއެވެ. މިހަގީގަތް ހިތާއި ރޫހުން ގަބޫލުކުރައްވާކަން ނުދައްކަވާ، އުފެދޭ ކޯލިޝަނެއްގައި ލިބޭބައި ބޮޑު ކުރެއްވުމަށް ބައެއް ސިޔާސީ ލީޑަރުން 2023ގެ ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި ވާދަކުރައްވާނޭކަމަށް ވިދާޅުވަމުން ގެންދެވިނަމަވެސް، މިހަގީގަތް އޮތީ ހަމަ މިބީދައިންކަން މިއީ ސާފުކޮށް ފެންނާން އޮތް އެ ހަގީގަތެވެ.

އެހެންނަމަވެސް، ރައީސް ސާލިހު ވެރިކަމުގެ ދެވަނަ ދައުރަކަށް ކުރިމަތި ލައްވާނެކަން އިއުލާން ކުރައްވާ، އަދި 2023ގެ ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި ވާދަކުރައްވާނީ މިހާރުވެސް އޮތް ކޯލިޝަންއާއެކީގައިކަން އިއުލާން ކުރައްވާފައި ވުމާއެކު، 2023ގެ ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގެ ކެމްޕޭން ފޯރި ފެށިގެންދާއިރު، މި ކޯލިޝަން އެކުގައި 2023 ކާމިޔާބު ކުރުމަށް އަޒުމް ކަނޑައަޅައިގެން އެ ގޮތުގައި ނުކުމެދާނެތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ މިއީ މިއަދު ގިނަ ބައެއްގެ ހިތުގައި އުފެދިފައިވާ ބޮޑު ސުވާލަކަށް މިވަނީ ވެގެން ގޮސްފައެވެ.

އަދި ވަކީން ޚާއްސަކޮށް ޖުމުހޫރީ ޕާޓީން އެންމެ ފަހުން ބޭއްވި ޖަލްސާގައި ގާސިމް ދައްކަވާފައިވާ ވާހަކުފުޅުތަކުން، އެޕާޓީން ރައީސް ސާލިހުގެ ކޯލިޝަން ސަރުކާރާއެކީ، ކުރިޔަށް އޮތް ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި ނުކުންނަވާނޭކަމަށް ސާފުކޮށް ވިދާޅުވެފައި ނުވުމާއެކު، މިގޮތުން އުފެދިފައިވާ ސުވާލުތައް މިވަނީ މިޖަލްސާއަށްފަހު އިތުވެގެން ގޮސްފައެވެ.

އެހެންކަމުން، ކުރިޔަށް އޮތް ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގެ ފޯމިއުލާ ހަގީގަތުގައިވެސް އަދި ބިނާވާން އޮތްކަމަށް ފެންނަނީ، ރައީސް ސާލިހުގެ ކޯލިޝަން ޕާޓްނަރު، ގާސިމް އިބުރާހިމްގެ ނިންމެވުމުގެ މައްޗަށްކަމީ ކަށަވަރުވެ ޔަގީންވާން އޮތް ކަމެކެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެއީ، ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގެ ކާމިޔާބީއަށް އަށްވުރެ ބޮޑަށް، 2023ގެ ރިޔާސީ އިންތިޚާބަށް މި ކޯލިޝަން އެކުގައި ދެމި އޮވެދާނެތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ ކުރެވޭ ސުވާލާއި ގުޅިފައިވާ ނިންމުމެއް ކަމުގައި ގަބޫލުކުރާން ޖެހެއެވެ.