ޖަލުގައި ތިބޭ ގައިދީންގެ ބޯލާއި ތުނބުޅި އަދި މަތިމަސް ބޭލުމާ ގުޅޭ އުސޫލުތަކަށް މުހިންމު އިސްލާހުތަކެއް ހިއުމަން ރައިޓްސް ކޮމިޝަން އޮފް ދަ މޯލްޑިވްސް (އެޗްއާރްސީއެމް) އިން ހުށަހަޅައިފިއެވެ. މި ހުށަހެޅުންތަކުގެ މައިގަނޑު މަޤްޞަދަކީ ގައިދީންގެ އަމިއްލަ އިޚްތިޔާރު ހިމާޔަތްކޮށް، އެމީހުންގެ އިންސާނީ ކަރާމާތް ރައްކާތެރިކުރުމެވެ.
މިހާރު ޢަމަލުކުރަމުންދާ ގަވާއިދުގައި ފިރިހެން ގައިދީންގެ އިސްތަށިގަނޑާއި ތުނބުޅި އަދި މަތިމަސް 2 ސެންޓިމީޓަރަށްވުރެ ތުނިކޮށް ބޭލުމަށް ލާޒިމުކުރެއެވެ. ނަމަވެސް އެޗްއާރްސީއެމްއިން ފާހަގަކުރާ ގޮތުގައި މިކަމަކީ އަޚްލާޤީ މިންގަނޑެއްގެ ގޮތުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ކަމެއް ނޫނެވެ.
އެޗްއާރްސީއެމްއިން ހުށަހަޅާފައިވާ އިސްލާހުތަކުގެ ތެރޭގައި، ގައިދީންގެ ބޯކޮށުމާއި ތުނބުޅި މަތިމަސް ބޭލުން އެމީހުންގެ އަމިއްލަ އިޚްތިޔާރަށް ދޫކޮށްލުމާއި، މި ކަންކަން ރިހެބިލިޓޭޝަން ޕްރޮގްރާމްތަކާއި ޕެރޯލްގެ ފުރުޞަތުތަކާ ގުޅުވައިގެން ނުބެލުން ހިމެނެއެވެ. އަދި ހަމައެހެންމެ، ސިއްހީ ސަބަބުތަކަށްޓަކައި މެނުވީ ގައިދީންގެ ނުރުހުމުގައި ބޯކޮށުމާއި ތުނބުޅި މަތިމަސް ބޭލުން މަނާކުރުމަށްވެސް ހުށަހަޅައިފައިވެއެވެ.
މީގެ އިތުރުން، ދީނީގޮތުން ޤަބޫލުކުރާ ސަބަބަކާހުރެ ބޯކޮށުމަށް ނުވަތަ ތުނބުޅި މަތިމަސް ބޭލުމަށް އިންކާރުކުރާ ގައިދީންނަށް އިޙްތިރާމްކުރުމަށްވެސް އެޗްއާރްސީއެމްއިން ގޮވާލައިފައިވެއެވެ. މި ހުށަހެޅުންތަކުގެ އަސާސަކީ ގައިދީންގެ އަސާސީ ޙައްޤުތަކާއި އިންސާނީ ކަރާމާތް ރައްކާތެރިކުރުމެވެ.
އެޗްއާރްސީއެމްއިން ހާމަކުރި ގޮތުގައި، ގައިދީންގެ ނުރުހުމުގައި ގަދަކަމުން ބޯކޮށުމާ ގުޅޭ މައްސަލަތަކެއް ކުރިން ވަނީ ކޮމިޝަނަށް ހުށަހެޅިފައެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ގައިދީއަކަށް އަނިޔާކޮށްފައިވާ ކަމަށް ބުނާ މައްސަލައަކާއި، ރިހެބިލިޓޭޝަން ޕްރޮގްރާމެއްގައި ބައިވެރިވަމުންދާ ގައިދީއަކަށް ބޯކޮށުމަށް މަޖުބޫރުކުރުވާ ކަމަށް ބުނާ މައްސަލައެއް ހިމެނެއެވެ.
ގައިދީންގެ ބޯކޮށުމުގެ އުސޫލު ބަދަލުކުރަން އެޗްއާރްސީއިން ހުށަހެޅި 6 ކަންތައް:
- ގައިދީންގެ ބޯކޮށުމާ ގުޅޭ ކަންކަމަކީ ސާފުތާހިރުކަމާ ގުޅޭ ކަމަކަށް ވާތީ ޖަލުގައި ބަންދުކުރެވޭ މީހުންގެ ސުލޫކީ މިންގަނޑު ބަހައްޓަންޖެހޭ ގޮތުގެ ގަވައިދުގެ 8 ވަނަ މާއްދާ އުނިކުރުން.
- އިސްތަށިގަނޑާއި ތުނބުޅި މަތިމަސްކޮށުމަކީ ގައިދީއެއް ނުވަތަ ބަންދުގައި ހުންނަ މީހެއްގެ އިހުތިޔާރީ ކަމަކަށް ހެދުން.
- ގައިދީންގެ ބޯކޮށުމާއި ތުނބުޅި މަތިމަސް ބޭލުމާ ގުޅޭ ކަންކަމަކީ ސާފުތާހިރުކަމާ ގުޅޭ ކަމަކަށް ވާތީ، އެ ކަން އަހްލާގީ ކަމަކަށް ނުގުޅުވޭނެތީ، ގައިދީންނަށް ހިންގޭ ރިހެބިލިޓޭޝަން ޕްރޮގްރާމް ކުރިއަށް ގެންދިިއުމުގާއި ޕެރޯލް ފުރުސަތު ދިނުމުގައި އަހްލާގީ މިންގަނޑުން ބަލައި އެ ކަމަށް ރިއާޔަތްނުކުރުން.
- ޖަލުގެ އާންމު ސިއްހަތު ރައްކާތެރިކުރުމަށް ނުވަތަ ގައިންގަޔަށް އަރާފަދަ ބަލިމަޑުކަމެއް ފެތުރިދާނެ ހާލަތުގައި ނުވަތަ ގައިދީއެއްގެ ސިއްހީ ސަބަބަކަށް ޓަކައި މެނުވީ އެއްވެސް ގައިދީއެއް ނުވަތަ ބަންދުގައި ހުންނަ މީހެއްގެ ބޮލާއި، ތުނބުޅި މަތިމަސް ނުރުހުމުގައި ގަދަކަމުން، ހެލްތު އޮފިސަރުގެ ލަފާގެ މަތިން ނޫނީ ބާލައިގެން ނުވާނެކަން އުސޫލުތަކުގައި ބަޔާންކުރުން.
- ސިއްހީ މާހިރެއްގެ ލަފާގެ މަތިން ގައިދީއެއްގެ ބޯކޮށާއިރު އިންސާނީ ކަރާމާތަށް އުނިކަމެއް ނާންނަހެން އެ ކަން ކުރުން. އަދި އެ ކަން ކުރާނަމަ ލިޔެކިޔުމުން ރެކޯ ބެލެހެއްޓުން.
- ދީނީ ގޮތުން ގަބޫލުކުރާ ކުރުމެއްގެ ސަބަބުން ބޯކޮށަން ނުވަތަ ތުނބުޅި މަތިމަސް ބާލަން އިންކާރުކުރާނަމަ އެކަން ކުރުމަށް މަޖުބޫރުނުކޮށް އެ ކަމަށް އިހްތިރާމްކުރުން.
